Έργα για τη μετατροπή της Κύπρου σε ενεργειακό κόμβο, εισηγούνται τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα – Τι προκύπτει μετά την ιστορική επίσκεψη

Οδικό χάρτη υλοποίησης συγκεκριμένων έργων που θα στοχεύει στην ανάδειξη της Κύπρου σε ενεργειακό κόμβο στην ευρύτερη περιοχή και προς την Ευρώπη εισηγήθηκαν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, σύμφωνα με πληροφορίες.
Της επίσκεψης του Προέδρου των ΗΑΕ, Mohammed bin Zayed al Nahyan, στην Κυπριακή Δημοκρατία την Κυριακή προηγήθηκαν εντατικές επαφές σε διάφορα επίπεδα για την εξεύρεση έργων που να εμπίπτουν στους τομείς ενδιαφέροντος των ΗΑΕ, με κυβερνητικές πηγές να υπογραμμίζουν ότι το ενδιαφέρον των ΗΑΕ για επενδύσεις στην Κύπρο είναι “έντονο και υψηλό”.
Το Σάββατο, ο Υπουργός Εξωτερικού Εμπορίου των ΗΑΕ, πραγματοποίησε συναντήσεις με Υπουργούς για συζήτηση συγκεκριμένων επενδυτικών ευκαιριών και συμμετείχε και σε επισχειρηματικό φόρουμ, το οποίο διοργανώθηκε από την Προεδρία, το ΚΕΒΕ και τον Invest Cyprus, με συμμετοχή και εκπροσώπου του Επιμελητηρίου των ΗΑΕ, καθώς και κυπριακών και εμιρατινών επιχειρηματιών.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η ενεργειακή συνεργασία φαίνεται να είναι ανάμεσα στις κορυφαίες προτεραιότητες των ΗΑΕ για επενδύσεις στην Κύπρο, αφού υπέβαλαν εισήγηση για τον καταρτισμό ενός Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ενεργειακής Στρατηγικής Συνεργασίας (Comprehensive Strategic Energy Partnership), το οποίο θα λειτουργεί ως οδικός χάρτης υλοποίησης συγκεκριμένων έργων, που όχι μόνο θα στοχεύουν στην προώθηση ενεργειακών έργων αλλά και στην ανάδειξη της Κύπρου -μέσω της συνεργασίας με ΗΑΕ – σε ενεργειακό κόμβο για την ευρύτερη περιοχή αλλά και προς ΕΕ, περιλαμβάνοντας ένα ευρύ φάσμα ενεργειών, από ΑΠΕ, Αποθήκευση, Φυσικό Αέριο, κλπ.
Επίσης, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, καταγράφηκε σαφής βούληση για διερεύνηση συγκεκριμένων έργων επένδυσης, με προτεραιότητα στο Τερματικό LNG, το οποίο αναδείχθηκε από τα ΗΑΕ ως το πιο ώριμο έργο, με συμμετοχή τους στην κυπριακή ΑΟΖ, με Κέντρα Δεδομένων υποστηριζόμενα από Τεχνητή Νοημοσύνη (AΙ enabled Data Centres), λιμενικές υποδομές, όπως το λιμάνι Λάρνακας και το εμπορικό λιμάνι στο Βασιλικό.
Ενδιαφέρον επέδειξαν, επίσης, για επενδύσεις σε έργα ανάπτυξης μικτής χρήσης του ιδιωτικού τομέα, σε υποθαλάσσια καλώδια δεδομένων, σε ηλεκτρικές διασυνδέσεις, έργα ΑΠΕ και Αποθήκευσης, αλλά και για το τεχνολογικό πάρκο στο Πεντάκωμο. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα ΗΑΕ αναμένεται να μελετήσουν, ακόμα, εκτενώς και το project bank του Invest Cyprus.
Εξάλλου, εντός του ευρύτερου ενδιαφέροντος των ΗΑΕ σε επενδύσεις στην Κυπριακή Δημοκρατία στο πλαίσιο του επιχειρηματικού φόρουμ υπογράφηκε Μνημόνιο Συναντίληψης ανάμεσα στο ΚΕΒΕ, τον Invest Cyprus και της Federation of UAE Chambers of Commerce & Industry, το οποίο προβλέπει την ίδρυση του UAE-Cyprus Joint Business & Investment Council. Το εν λόγω Συμβούλιο θα λειτουργήσει ως θεσμοθετημένος μηχανισμός διμερούς συνεργασίας, με σκοπό την προώθηση των επενδύσεων, την ενίσχυση της επιχειρηματικής διασύνδεσης και τη διαμόρφωση μόνιμου διαλόγου μεταξύ των εμπλεκόμενων οικονομικών φορέων.
“Το μήνυμα που εκπέμπεται είναι ότι ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο φιλόδοξης, πρακτικής και στρατηγικής συνεργασίας, όπου η διπλωματία μεταφράζεται σε επενδύσεις, η πολιτική εμπιστοσύνη μετατρέπεται σε ανάπτυξη και η Κύπρος αναδεικνύεται ως σταθερός και αξιόπιστος κόμβος στην Ανατολική Μεσόγειο, μια χώρα που μπορεί να προσελκύει επενδύσεις και ταυτόχρονα να ενισχύει τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην ευρύτερη γειτονιά της”, σημειώνουν κυβερνητικές πηγές.
Σε γραπτή του δήλωση ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, είχε χαρακτηρίσει τη σημερινή επίσκεψη ως “ιστορική”. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο Πρόεδρος των ΗΑΕ εξαιρετικά σπάνια πραγματοποιεί επισκέψεις, ενώ τα ΗΑΕ είχαν καταστήσει σαφές ότι μια τέτοια επίσκεψη θα πραγματοποιείτο μόνο όταν οι διμερείς σχέσεις θα είχαν φτάσει σε στρατηγικό σημείο που να τη δικαιολογεί. “Είναι σαφές ότι η πραγματοποίησή της αποτυπώνει ακριβώς αυτό, ότι η σχέση Κύπρου και ΗΑΕ διαθέτει πλέον το απαιτούμενο πολιτικό κεφάλαιο, τη θεσμική βαρύτητα και την αμοιβαία εμπιστοσύνη ώστε να παράγει συγκεκριμένα παραδοτέα, υπογραφές και ορίζοντα υλοποίησης”, σημείνουν οι ίδιες πηγές.
Η επίσκεψη παρέχει μοναδική ευκαιρία να αξιοποιηθεί η δεδηλωμένη πρόθεση των ΗΑΕ να επενδύσουν στην Κυπριακή Δημοκρατία, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, καθώς για τα ΗΑΕ, οι οικονομικές σχέσεις αποτελούν αναπόσπαστο και αναγκαίο μέρος των διμερών σχέσεων, ενώ η πολιτική τους επιδίωξη για ενεργότερη παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο καθιστά την επίσκεψη κρίσιμο σημείο καμπής για να εδραιωθούν όσα έχουν διαπιστωθεί σε πολιτικό επίπεδο και να μετατραπούν σε οικονομική συνεργασία και επενδύσεις.
Η Κυβέρνηση φαίνεται να εκτιμά ότι το στοιχείο που συνέβαλε αποφασιστικά στην ενίσχυση της εικόνας της Κυπριακής Δημοκρατίας στα ΗΑΕ υπήρξε η πρωτοβουλία της Κύπρου για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του θαλάσσιου διαδρόμου μεταφοράς ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα, στο πλαίσιο της Αμάλθειας. Μέσα από τον διάδρομο, εκτιμούν οι κυβερνητικές πηγές, αναβαθμίστηκε η εικόνα της Κυπριακής Δημοκρατίας στα ΗΑΕ, καθώς αποδείχθηκε ότι είναι αξιόπιστος εταίρος που μπορεί να φέρει εις πέρας δύσκολες αποστολές, να κινητοποιήσει συνεργασίες με κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να προωθήσει κοινά συμφέροντα με αποτελεσματικότητα. “Η συγκεκριμένη συνεργασία ενίσχυσε το προφίλ της χώρας μας και σε διεθνές επίπεδο, σε μια περίοδο όπου τα ΗΑΕ επενδύουν στη χρήση της ανθρωπιστικής βοήθειας ως εργαλείου άσκησης εξωτερικής πολιτικής, καθιστώντας την Αμάλθεια και τη συνεργασία μαζί μας σημείο αναφοράς στην εικόνα αξιοπιστίας και επιχειρησιακής ικανότητας”, σημειώνουν οι ίδιες πηγές.
Ενίσχυση σχέσης ΗΑΕ-ΕΕ κατά την Προεδρία
Βασική προτεραιότητα της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ είναι και η περαιτέρω ενίσχυση των σχέσεων Ευρωπαϊκής Ένωσης και Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου, με συγκεκριμένο περιεχόμενο και μετρήσιμα βήματα. Σε αυτό το πλαίσιο, η συνεργασία τους με την Κυπριακή Δημοκρατία σε τεχνικά και πολιτικά ζητήματα έχει αποδειχθεί πολύτιμη, εκτιμούν οι κυβερνητικές πηγές. Σε σειρά ζητημάτων, όπως, η έναρξη συνομιλιών για σύναψη συμφωνίας ελευθέρου εμπορίου ΕΕ και ΗΑΕ, η Κυπριακή Δημοκρατία βοήθησε ουσιαστικά και αποτελεσματικά προς επίτευξη θετικών αποφάσεων.
Κύριο θέμα για τα ΗΑΕ αποτελούν οι διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για σύναψη Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου. Έχουν ήδη πραγματοποιηθεί τέσσερις γύροι διαπραγματεύσεων σε διάστημα μικρότερο του ενός έτους, γεγονός που θεωρείται ρεκόρ, ενώ τα ΗΑΕ επιδιώκουν περαιτέρω επίσπευση, ει δυνατόν εντός της Κυπριακής Προεδρίας, αναφέρουν οι πηγές.
Σημειώνεται, εξάλλου, ότι η Κυπριακή Δημοκρατία συγκαταλέγεται στα κράτη μέλη της ΕΕ που ανταποκρίθηκαν στο αίτημα των ΗΑΕ για αποστολή επιστολής προς τον αρμόδιο Επίτροπο Εμπορίου, στηρίζοντας το αίτημα για προώθηση ξεχωριστής Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου, με σχετική επιστολή του ΥΠΕΞ στις 16 Ιουλίου 2024, και προτίθεται να αποστείλει νέα επιστολή προς την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για επίσπευση τεχνικών διαδικασιών.
Άλλα θέματα ημερήσιας διάταξης
Η ημερήσια διάταξη της συνάντησης κορυφής των δύο ηγετών κάλυπτε τέσσερις άξονες, διμερείς σχέσεις, Κυπριακή Προεδρία Συμβουλίου ΕΕ, περιφερειακά και Κυπριακό.
Στα περιφερειακά ζητήματα, συζητήθηκαν Γάζα και Ισραήλ, Αμάλθεια, Διαθρησκευτικό Κέντρο, Συρία, Λίβανος, Σουδάν και Ουκρανία, με στόχο τον εντοπισμό νέων πεδίων συνεργασίας και την ανάδειξη της στρατηγικής σχέσης ως βάσης για περιφερειακή σύγκλιση και χτίσιμο γεφυρών. Σε σχέση με τη Γάζα, καταγράφεται το πλαίσιο της λύσης δύο κρατών και η προσήλωση στην πρόοδο σε πολιτική λύση και η πρόταση 6 σημείων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Για την Αμάλθεια, υπάρχει προοπτική περαιτέρω ενίσχυσης προς το Ταμείο Αμάλθεια.
Για τη Συρία, πηγές αναφέρουν ότι τα ΗΑΕ επιδιώκουν να λειτουργήσουν ως βασικός αραβικός δίαυλος προς τη νέα Συρία και έχουν ενεργή οικονομική εμπλοκή, με αναφορά στη DP World και το λιμάνι της Ταρτούς. Η DP World είναι διαχειρίστρια και του λιμανιού Λεμεσού.
Για τον Λίβανο, αναδεικνύεται η επαναλειτουργία της πρεσβείας των ΗΑΕ στη Βηρυτό το 2025 και η προτίμηση του Λιβάνου για εμπλοκή των ΗΑΕ σε μελλοντική χρηματοδότηση έργων στρατηγικής σημασίας, όπως η ηλεκτρική διασύνδεση, για την οποία έχει κατατεθεί κοινή πρόταση μελέτης Κυπριακής Δημοκρατίας και Λιβάνου.
Για την Ουκρανία, σημειώνεται η Διεθνής Συμμαχία για την επιστροφή των παιδιών της Ουκρανίας και η ετοιμότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας να συνεργαστεί και να συνδράμει στις σχετικές πρωτοβουλίες.
Στο Κυπριακό, καταγράφεται ότι τα ΗΑΕ παραδοσιακά στηρίζουν λύση στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών, ενώ υπήρξε ενημέρωση για τις τελευταίες εξελίξεις.
ΚΥΠΕ