Αγροτικός ξεσηκωμός σε Λευκωσία και Ευρώπη - Τα 3 κύρια ευρωζητήματα και η κυπριακή διάσταση

10.000 αγρότες από όλη την Ευρώπη και περίπου 40 γεωργικές οργανώσεις συγκεντρώνονται σήμερα στις Βρυξέλλες σε μια μεγάλη διαμαρτυρία κατά της γεωργικής πολιτικής της ΕΕ. Στην Κύπρο, ταυτισμένο με τις αποφάσεις των ευρωπαϊκών αγροτικών οργανώσεων COPA-COGECA (ομοσπονδία των αγροτικών οργανώσεων και των συνεταιρισμών των κρατών μελών της ΕΕ) είναι το οργανωμένο αγροτικό κίνημα, το οποίο κατέρχεται σύσσωμο με τα μέλη του σε κινητοποιήσεις από τις 10.15 το πρωί στη Λευκωσία, ενώ αναμένεται διαμαρτυρία και στην Πάφο.
Τρία κύρια ευρωζητήματα
Η πανευρωπαϊκή κινητοποίηση λαμβάνει χώρα σε μία στρατηγική στιγμή. Πρώτον, μία σημαντική Σύνοδος Κορυφής του Συμβουλίου της ΕΕ θα ασχοληθεί με το επόμενο πολυετές πλαίσιο προϋπολογισμού της ΕΕ, όπου οι αγροτικές οργανώσεις αντιδρούν απέναντι σε μειωμένες δαπάνες (κατά €86,5 δισ. ευρώ, ποσοστό 30% μικρότερο σε σχέση με πριν) για την αγροτική οικονομία στον νέο επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ.
Δεύτερον, η διαμαρτυρία έρχεται λίγες ώρες πριν η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πετάξει για τη Βραζιλία για να συζητήσει την προγραμματισμένη εμπορική συμφωνία ανάμεσα στην ΕΕ και το λατινοαμερικανικό εμπορικό μπλοκ «Mercosur», η οποία δημιουργεί ανησυχίες στους Ευρωπαίους αγρότες για αθέμιτο ανταγωνισμό, εξαιτίας των εισαγωγών φθηνότερων γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων με χαμηλότερες προδιαγραφές. Πιστεύουν ότι η συμφωνία θα είναι «ένα ιστορικό λάθος» για την ΕΕ, τους Ευρωπαίους αγρότες και καταναλωτές, τονίζοντας ότι η γεωργία και η επισιτιστική ασφάλεια αποτελούν ακρογωνιαίους λίθους της ευρωπαϊκής ασφάλειας και κυριαρχίας.
Ο τρίτος κύριος λόγος της διαμαρτυρίας είναι το αίτημα για απλοποίηση γραφειοκρατικών διαδικασιών, καλύτερους κανονισμούς και νομική ασφάλεια στις θέσεις εργασίας τους.
Ταφόπλακα στον πρωτογενή τομέα
Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος της Παγκύπριας Οργάνωσης Σιτηροπαραγωγών, Κυριάκος Καΐλας, η κινητοποίηση στην Κύπρο γίνεται κυρίως για τη μεγάλη ζημιά που επιφέρει η απόφαση να μειωθεί η κοινή αγροτική πολιτική κατά 86,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτό σημαίνει, είπε, καταστροφή του πρωτογενή τομέα παραγωγής στα περισσότερα κράτη μέλη. «Ακόμα χειρότερα στη δική μας περίπτωση, όπου έχουμε τον χαμηλότερο μέσο όρο παραγωγής. Θα ήταν η ταφόπλακα του πρωτογενή τομέα παραγωγής στην Κύπρο», είπε χαρακτηριστικά.
Δεδομένου ότι η Κύπρος είναι νησί και οι Κύπριοι αγρότες δεν μπορούν να μεταβούν στις Βρυξέλλες, θα διαδηλώσουν, όπως και άλλα κράτη που βρίσκονται μακριά από τις Βρυξέλλες, από τις 10.15 το πρωί στους δρόμους της Λευκωσίας για να επιδώσουν υπόμνημα στο Προεδρικό Μέγαρο και ακολούθως στο Σπίτι της Ευρώπης. Σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσαν, βασικός λόγος της διαμαρτυρίας είναι η πρωτοφανής οικονομική πίεση που δέχεται ο πρωτογενής τομέας, ο αντίκτυπος από τις εισαγωγές, η απόφαση για αλλαγή της αρχιτεκτονικής της κοινής αγροτικής πολιτικής μετά το 2027 με μείωση του προϋπολογισμού, οι γραφειοκρατικές διαδικασίες καθώς και οι επιπτώσεις από την κλιματική κρίση, που ήδη οδηγεί σε δυσβάσταχτο κόστος.
Τα κυπρογενή ζητήματα
Την ίδια ώρα η σημερινή διαμαρτυρία αξιοποιήθηκε από εκπροσώπους των οργανώσεων για να φέρουν στην επιφάνεια κυπρογενή αγροτικά ζητήματα, όπως η καθυστέρηση του ΚΟΑΠ στις πληρωμές των εκταρικών επιδοτήσεων, η απαγόρευση σε πρόσφυγες γεωργούς να υπενοικιάζουν τουρκοκυπριακή γεωργική γη σε επαγγελματίες του κλάδου. «Θα βγούμε έξω, και θα μείνουμε μέχρι να λυθούν τα προβλήματα», προειδοποίησε για το σενάριο της παράτασης στη μη καταβολή των εκταρικών επιδοτήσεων ο κ. Καΐλας, μιλώντας την περασμένη Παρασκευή στον ΠΟΛΙΤΗ 107.6. Όπως είπε, το επιχείρημα που επικαλείται η κυβέρνηση είναι η μη έγκαιρη αποστολή των λιστών των δικαιούχων από το Τμήμα Κτηματολογίου και Οικήσεως προς τον ΚΟΑΠ.
Τι λέει το Υπουργείο Γεωργίας
Από την πλευρά του Υπουργείου Γεωργίας, αρμόδια πηγή ανέφερε στον «Π» ότι το ζήτημα των εκταρικών επιδοτήσεων έφτασε κοντά τους πριν τρεις εβδομάδες και τάχιστα το Τμήμα Κτηματολογίου του Υπουργείου Εσωτερικών στέλνει στον ΚΟΑΠ ό,τι χρειάζεται για να πληρωθούν οι αγρότες.
Σε σχέση με καταγγελία που έγινε στον «Π» την περασμένη Παρασκευή, για αποκλεισμό αγροτικών κλάδων από την τελευταία κρατική επιδότηση μέρους της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, όπως το σύνολο των κτηνοτρόφων και όσοι γεωργοί χρησιμοποιούν πετρέλαιο για τη λειτουργία των γεωτρήσεών τους, η ίδια πηγή σχολίασε ότι «το σχέδιο για το ρεύμα προσφέρεται για πρώτη φορά, μετά από αιτήματα γεωργών που έφτασαν κοντά στο Υπουργείο Γεωργίας μετά τα μέσα της χρονιάς». Πρόσθεσε ότι δεν είναι θέμα κονδυλίου η μη συμπερίληψη όλων, αλλά του πώς έχουν δηλωμένους τους λογαριασμούς τους (π.χ. σπίτι και χωράφι μαζί). «Εμείς ακούσαμε αιτήματα, ξεκινάμε με αυτή την επιδότηση για να βοηθήσουμε και εντός του 2026 θα έχουμε χρόνο να βρούμε τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στους λογαριασμούς των αγροτών, για να μπορούν περισσότεροι να λαμβάνουν βοήθεια όταν τη χρειάζονται», ανέφερε. «Να μην ξεχνάμε και τα σχέδια για τοποθέτηση φωτοβολταϊκών με 80% επιδότηση», συμπλήρωσε.