Ανάλυση CT: Πρώτη «επανάσταση» από Έρχιουρμαν; Θα φανεί στο τραπέζι

Ουσιαστικό βήμα προς την κατεύθυνση της επανέναρξης συνομιλιών – Αποδέχθηκε το συμφωνημένο πλαίσιο λύσης ο Τουφάν Έρχιουρμαν, στην παρουσία της Προσωπικής Απεσταλμένης – Συμφωνημένη αναφορά στη δήλωση των Ηνωμένων Εθνών για τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας – Ικανοποιημένος ο Νίκος Χριστοδουλίδης
Το βήμα που έκαναν χθες οι δύο ηγέτες ήταν επί της ουσίας το σημαντικότερο που έγινε στο Κυπριακό τα τελευταία χρόνια. Νίκος Χριστοδουλίδης και Τουφάν Έρχιουρμαν έδωσαν τη συγκατάθεση τους για να περιληφθεί στο ανακοινωθέν των Ηνωμένων Εθνών η κοινή προσέγγιση ότι ο στόχος είναι «η λύση του Κυπριακού προβλήματος με πολιτική ισότητα, όπως περιγράφεται στα Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών».
Αφήνοντας στο περιθώριο τις τουρκικές απαιτήσεις για λύση δύο κρατών, ο κατοχικός ηγέτης έκανε τη διαφορά δηλώνοντας ρητώς πως ακολουθεί το δρόμο της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Παρά το γεγονός ότι τους περασμένους μήνες μιλούσε απ’ έξω – απ’ έξω και με γρίφους για την ανάγκη να ισχύσει η κυριαρχική ισότητα. Αυτή η αξίωση δεν περιλαμβάνεται σε κανένα ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Αντιθέτως, όλες οι προηγούμενες αποφάσεις του Οργάνου σε σχέση με τη συγκεκριμένη πτυχή αναφέρονται σε ένα καθεστώς αποτελεσματικής συμμετοχής στις τρεις εξουσίες μιας ομοσπονδιακής δομής. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν τα ψηφίσματα 716 και 750 τα οποία αναφέρονται σε «δύο πολιτικά ίσες κοινότητες». Ούτε αριθμητικά, ούτε κυριαρχικά ίσες.
Η δήλωση είναι αρκούντως σημαντική ωστόσο η πρόθεση μένει να επιβεβαιωθεί στο τραπέζι της επομενης πενταμερούς, η οποία θα προγραμματιστεί από τον Αντόνιο Γκουτέρες μετά τις επαφές της Ολγκίν στις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις. Ο Τουφάν Έρχιουρμαν θα πρέπει να αποδείξει πως πραγματικά εννοεί αυτό που παραδέχτηκε χθες, το οποίο πάει κόντρα στις γραμμές της Άγκυρας.
Η εξέλιξη αφήνει ικανοποιημένη την ελληνοκυπριακή πλευρά, παρά το μπέρδεμα που προέκυψε σε σχέση με τα τέσσερα ουσιαστικά προαπαιτούμενα που έθεσε ο Τουφάν Ερχιουρμάν επί της μεθοδολογίας. Μετά την πολύωρη συνάντηση, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε πως δεν έγινε εκτενής συζήτηση για το θέμα χθες, προσθέτοντας πως τοποθετήθηκε για το ζήτημα κατά την πρώτη συνάντηση των ηγετών στις 20 Νοεμβρίου. Αναφορά που έρχεται σε αντίθεση με όσα δήλωνε τις προηγούμενες ημέρες ο κατοχικός ηγέτης ότι δεν έλαβε κάποια απάντηση.
Το χθεσινό ραντεβού έγινε σε καλό κλίμα, κάτι που επιβεβαιώνεται και μέσα από τη διάθεση των ηγετών να προχωρήσουν με κάποια Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Η προεργασία έγινε σε επίπεδο διαπραγματευτών και όπως φαίνεται δημιουργείται πρόσφορο έδαφος για κατάληξη στο θέμα που εγείρουν οι Τουρκοκύπριοι παραγωγοί για το χαλούμι και την εφαρμογή της συμφωνίας για μεταφορά νερού από τη Μια Μηλιά στις ελεύθερες περιοχές.
Συμφωνήθηκε ακόμη η ενίσχυση του προσωπικού στα οδοφράγματα, χωρίς ωστόσο οι Χριστοδουλίδης και Έρχιουρμαν να φτάνουν σε κοινή γραμμή για τη διάνοιξη νέων σημείων διέλευσης. Ο κατοχικός ηγέτης δεν ήταν έτοιμος να συζητήσει αυτό το ζήτημα, γεγονός που καταδεικνύει ακόμη και η άρνηση του για τη διάνοιξη «πύλης» για πεζούς στην οδό Ληδήνης στην Λευκωσία. Πόσο μάλλον για να αγγίξει όσα συζητήθηκαν σε Γενεύη και Νέα Υόρκη, χωρίς να καταλήξουν σε συγκεκριμένο αποτέλεσμα.
Τέλος, μεγάλης σημασίας θεωρούνται τα μηνύματα που έστειλαν από κοινού οι δύο ηγέτες για το θέμα των αγνοουμένων. Επαναλαμβάνοντας το κάλεσμα που απηύθυναν σχεδόν όλοι οι προκάτοχοι τους, ζήτησαν από όσους έχουν πληροφορίες σχετικά με πιθανούς χώρους ταφής αγνοουμένων, να σπάσουν τη σιωπή τους, με τη διαβεβαίωση ότι θα τηρηθεί αυστηρά η αρχή της εμπιστευτικότητας. Ένα καθαρά ανθρωπιστικό ζήτημα το οποίο δεν προσεγγίζεται πλέον ως πολιτικό, σε πλήρη αντίθεση με το δρόμο που ακολουθούσε ο Ερσίν Τατάρ τα προηγούμενα πέντε χρόνια.