Ανατροπή στην οδοντιατρική: Σκόρδο αντί για τα κλασικά αντιμικροβιακά στοματικά διαλύματα;

Το σκόρδο, γνωστό εδώ και χρόνια για τις φυσικές αντιμικροβιακές του ιδιότητες, φαίνεται πως θα μπορούσε να αποτελέσει –υπό προϋποθέσεις– μια εναλλακτική λύση στα καθιερωμένα αντιμικροβιακά στοματικά διαλύματα, όπως η χλωρεξιδίνη. Αυτό προκύπτει από ανασκόπηση της επιστημονικής βιβλιογραφίας που πραγματοποίησε ερευνητική ομάδα από το College of Dental Medicine του University of Sharjah.
Οι ερευνητές εξέτασαν κατά πόσο στοματικά διαλύματα με εκχύλισμα σκόρδου μπορούν να συγκριθούν με τη χλωρεξιδίνη, η οποία θεωρείται το «χρυσό πρότυπο» στην οδοντιατρική πρακτική για την αντιμετώπιση βακτηριακών, μυκητιασικών και ιογενών παθήσεων της στοματικής κοιλότητας, όπως η ουλίτιδα, η τερηδόνα και τα περιοδοντικά νοσήματα.
Τα συμπεράσματα είναι προσεκτικά αλλά ενθαρρυντικά. Σε υψηλότερες συγκεντρώσεις και με επαρκή διάρκεια εφαρμογής, το εκχύλισμα σκόρδου παρουσίασε αντιμικροβιακή δράση που σε ορισμένες περιπτώσεις προσεγγίζει εκείνη της χλωρεξιδίνης. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα δεν ήταν σταθερή σε όλες τις μελέτες, καθώς εξαρτάται έντονα από τη δοσολογία και το πρωτόκολλο χρήσης.
Η ανασκόπηση, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Herbal Medicine, βασίστηκε τελικά σε μόλις πέντε κλινικές μελέτες από ένα αρχικό σύνολο άνω των 400 άρθρων, γεγονός που υπογραμμίζει το περιορισμένο εύρος της διαθέσιμης τεκμηρίωσης. Σε ορισμένες παραμέτρους, όπως η διατήρηση υψηλότερου pH στο σάλιο ή στην οδοντική πλάκα, η χλωρεξιδίνη εξακολουθεί να υπερέχει.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται και στις παρενέργειες. Τα σκευάσματα σκόρδου συνδέθηκαν με αίσθημα καύσου και έντονη οσμή, στοιχεία που επηρεάζουν την αποδοχή τους από τους χρήστες. Παρότι οι ανεπιθύμητες ενέργειες θεωρούνται γενικά ηπιότερες σε σύγκριση με συνθετικά αντισηπτικά, η δυσφορία παραμένει ανασταλτικός παράγοντας.
Στον αντίποδα, το σκόρδο υπερέχει σε προσβασιμότητα, καθώς τα εκχυλίσματά του είναι ευρέως διαθέσιμα χωρίς συνταγογράφηση, ενώ σε ορισμένες μελέτες φάνηκε να εμφανίζει πιο παρατεταμένη υπολειμματική δράση από τη χλωρεξιδίνη.
Συνολικά, οι ερευνητές καταλήγουν ότι το στοματικό διάλυμα με εκχύλισμα σκόρδου παρουσιάζει κλινικά μετρήσιμη αντιμικροβιακή αποτελεσματικότητα και μπορεί να αποτελέσει εναλλακτική επιλογή σε συγκεκριμένες περιπτώσεις. Ωστόσο, τονίζουν την ανάγκη για περισσότερες και μεγαλύτερες κλινικές μελέτες, με ενιαία πρωτόκολλα, πριν το σκόρδο αποκτήσει σταθερή θέση στην καθημερινή οδοντιατρική πρακτική.
Όσο για το πιο πρακτικό –και κοινωνικό– ερώτημα σχετικά με την αναπνοή και την αποδοχή ενός τέτοιου διαλύματος, αυτό παραμένει, προς το παρόν, ανοιχτό.