Ανώτατο Συνταγματικό: Καμία κατοχυρωμένη αξίωση πολιτογράφησης μέσω τέλεσης γάμου

Την ευρεία διακριτική ευχέρεια της Κυπριακής Δημοκρατίας στην εγγραφή αλλοδαπών ως πολιτών μέσω γάμου επιβεβαιώνει ομόφωνη απόφαση του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου, το οποίο στις 10 Δεκεμβρίου 2025 απέρριψε έφεση αλλοδαπού αιτητή κατά απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου.
Ο αιτητής είχε προσφύγει ζητώντας την ανατροπή της απόφασης με την οποία απορρίφθηκε η αίτησή του για εγγραφή ως πολίτης της Κυπριακής Δημοκρατίας, βάσει γάμου που συνήψε με Κύπρια πολίτιδα, σύμφωνα με το Άρθρο 110 του περί Αρχείου Πληθυσμού Νόμου 141(Ι)/2002.
Δεν θεμελιώνεται δικαίωμα πολιτογράφησης
Το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο ξεκαθαρίζει ότι το Άρθρο 110 δεν θεμελιώνει οποιοδήποτε υποκειμενικό δικαίωμα πολιτογράφησης. Αντίθετα, ρυθμίζει τη διαδικασία μέσω της οποίας αλλοδαπός δύναται να εγγραφεί ως πολίτης της Δημοκρατίας, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις και πάντοτε κατόπιν κρίσης της Διοίκησης.
Η τελική απόφαση, υπογραμμίζεται, ανήκει αποκλειστικά στη διακριτική ευχέρεια του Υπουργού Εσωτερικών, ο οποίος οφείλει να σταθμίζει το σύνολο των δεδομένων κάθε υπόθεσης.
Βαρύτητα στο ιστορικό και τη συμπεριφορά του αιτητή
Στην προκειμένη περίπτωση, το Ανώτατο έκρινε ότι ορθά το Διοικητικό Δικαστήριο εξέτασε σε βάθος τον διοικητικό φάκελο του αιτητή, λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο τα τυπικά στοιχεία της αίτησης αλλά και το συνολικό ιστορικό και τη συμπεριφορά του.
Σύμφωνα με την απόφαση, τα πραγματικά δεδομένα που τέθηκαν ενώπιον της Διοίκησης και του Δικαστηρίου συνδέονταν με «προβληματικές εκφάνσεις» της συμπεριφοράς του αιτητή, περιλαμβανομένων περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας, τα οποία κρίθηκε ότι ήταν θεμιτό να συνεκτιμηθούν.
Συμβατότητα με ΕΣΔΑ και ενωσιακό δίκαιο
Το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο απέρριψε και τους ισχυρισμούς περί παραβίασης θεμελιωδών δικαιωμάτων, επισημαίνοντας ότι ο καθορισμός των προϋποθέσεων κτήσης και απώλειας ιθαγένειας εμπίπτει, κατά το διεθνές δίκαιο, στην κυρίαρχη εξουσία κάθε κράτους-μέλους.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην απόφαση, η άρνηση εγγραφής, όταν στηρίζεται σε «αντικειμενικά και εύλογα κριτήρια που αποβλέπουν στην προστασία των συμφερόντων του Κράτους» και δεν εισάγει δυσμενείς διακρίσεις χωρίς επαρκή και αντικειμενική αξιολόγηση, δεν παραβιάζει το Άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, το εφαρμοστέο ενωσιακό δίκαιο ούτε το Άρθρο 15 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Χειρισμός από τη Νομική Υπηρεσία
Εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, την υπόθεση ενώπιον του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου χειρίστηκε η Δικηγόρος της Δημοκρατίας, κα Νικολέττα Νικολάου.
Η απόφαση αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς αποσαφηνίζει με σαφήνεια τα όρια της δικαστικής παρέμβασης σε ζητήματα πολιτογράφησης και επιβεβαιώνει τη διακριτική ευχέρεια του κράτους σε ένα πεδίο που άπτεται της κρατικής κυριαρχίας και της προστασίας του δημοσίου συμφέροντος.