Βία κατά γυναικών: Σεξισμός, αδιαφορία ακόμη και προτροπή επιστροφής στους θύτες τους

Πορεία και εκδήλωση με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών, πραγματοποίησε την Κυριακή, με σύνθημα «Καμία ανοχή στην έμφυλη βία», το γυναικείο κίνημα ΠΟΓΟ. Η πορεία ξεκίνησε από τη Δημοσιογραφική Εστία, στη Λευκωσία, όπου διεξάγεται το 15ο παγκύπριο συνέδριο της ΠΟΓΟ και κατέληξε έξω από το Αρχηγείο Αστυνομίας, όπου υποβλήθηκε υπόμνημα προς τον Αρχηγό Αστυνομίας, Θεμιστό Αρναούτη.
Στο υπόμνημα με θέμα τη Βία κατά των Γυναικών και τις προκλήσεις στο σύστημα επιβολής του νόμου και απονομής Δικαιοσύνης, αναφέρεται ότι με αφορμή την 25η Νοεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Ενάντια στην Έμφυλη Βία, «αποφασίσαμε να αναδείξουμε τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν τα θύματα της έμφυλης βίας στον τομέα της ασφάλειας, προστασίας και επιβολής του νόμου».
«Η επιβολή του νόμου και η απόδοση δικαιοσύνης αναφέρεται, από τα ίδια τα θύματα ως ένα από τα πιο δύσκολα ζητήματα για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών ανά το παγκόσμιο. Η απρόσκοπτη πρόσβαση στις αστυνομικές αρχές, η ασφάλεια, η προστασία και η επιβολή του νόμου, είναι αναφαίρετο δικαίωμα όλων των θυμάτων έμφυλης βίας και ιδιαίτερα όσων αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες προκλήσεις και μεγαλύτερο κίνδυνο να βιώσουν βία», προστίθεται.
Σημειώνεται ότι πολλές γυναίκες – θύματα έμφυλης βίας αποθαρρύνονται από το να καταγγείλουν την έμφυλη βία γιατί γνωρίζουν ότι θα έρθουν αντιμέτωπες με αντιλήψεις και συμπεριφορές οι οποίες θα θέσουν νέα εμπόδια στη ζωή τους.
«Πιο συγκεκριμένα αναφορικά με τον τομέα επιβολής του νόμου, που άπτεται των αρμοδιοτήτων σας, εντοπίζουμε συχνά, ότι κατά την καταγγελία, οι γυναίκες έρχονται αντιμέτωπες με πατριαρχικές αντιλήψεις και σεξιστικές συμπεριφορές από τις Αστυνομικές Αρχές. Σε πολλές περιπτώσεις οι αρμόδιες αρχές λόγω ακριβώς αυτών των αντιλήψεων υποβαθμίζουν την βία και δεν προχωρούν τις υποθέσεις που καταγγέλλουν τα θύματα ενώ τεράστια καθυστέρηση παρατηρείται στην ολοκλήρωση των ερευνών για την προώθηση της καταγγελίας. Μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις οι γυναίκες προτρέπονται από τις αρχές να γυρίσουν πίσω στο δράστη», αναφέρεται στο υπόμνημα.
Υποστηρίζεται δε ότι οι αστυνομικές αρχές τείνουν να δίνουν περισσότερο βάρος στην ενδοοικογενειακή βία και τον βιασμό και πολύ λιγότερο, αν όχι καθόλου, σε άλλες μορφές βίας εκτός του πλαισίου της συντροφικής σχέσης όπως η ψυχολογική βία, η παρενόχληση, ο ΑΓΓΟ (ακρωτηριασμός γυναικείων γεννητικών οργάνων) ή ο αναγκαστικός γάμος.
«Σε πολλές περιπτώσεις δεν εφαρμόζονται σωστά τα διατάγματα απομάκρυνσης των δραστών με αποτέλεσμα να τίθεται σε κίνδυνο η ασφάλεια ή ακόμη και η ζωή των θυμάτων, τα οποία αναγκάζονται τα ίδια να εγκαταλείψουν το σπίτι τους. Παρά τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την εκπαίδευση των αστυνομικών σε θέματα βίας, οι προκαταλήψεις εξακολουθούν να κυριαρχούν οδηγώντας την Αστυνομία σε αδυναμία καταγραφής περιστατικών βίας και αδράνεια στη λήψη μέτρων που έχουν οδηγήσει σε τραγικά αποτελέσματα», σημειώνεται.
Προστίθεται ότι πέρα από αυτά αντιμετωπίζουν πολλές γραφειοκρατικές διαδικασίες. «Το πρόβλημα ξεκινά από το γεγονός ότι τα θύματα πρέπει να μεταβούν στο καθορισμένο αστυνομικό τμήμα κάθε επαρχίας, για να προβούν σε καταγγελία, αφού αυτό δεν είναι εφικτό σε όλους τους αστυνομικούς αταθμούς. Αυτό είναι ιδιαίτερα δύσκολο για τις γυναίκες καθώς βρίσκονται σε ιδιαίτερα ευάλωτη θέση λόγω της βίας που έχουν υποστεί και γίνεται δυσκολότερο για όσες βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές και δεν έχουν το μέσο ή τους πόρους για να εξασφαλίσουν την μετάβαση τους στα καθορισμένα σημεία, τα οποία βρίσκονται στο κέντρο των πόλεων», αναφέρεται.
Σημειώνεται, ακόμα, ότι «φτάνοντας στο αστυνομικό τμήμα τα θύματα αντιμετωπίζουν αφιλόξενες δομές, και συχνά καλούνται να προχωρήσουν σε κατάθεση σε χώρους όπου δε διασφαλίζεται η ιδιωτικότητα τους και η διαφύλαξη των προσωπικών τους δεδομένων».
«Σε πολλές περιπτώσεις τα ίδια τα αστυνομικά τμήματα εκφράζουν αδυναμία να ανταποκριθούν στο αίτημα του θύματος για καταγγελία λόγω υποστελέχωσης. Αυτό συμβαίνει συχνότερα στις περιπτώσεις που πρόκειται για μετανάστριες και ως εκ τούτου χρειάζεται διερμηνεία για την λήψη της κατάθεσης. Σημειώνουμε ότι η πρακτική που ακολουθεί η Αστυνομία, για χειρισμό της υπόθεσης βίας μόνο από τον λειτουργό που πρώτος ασχολήθηκε με την υπόθεση, δημιουργεί σοβαρά προβλήματα και καθυστέρηση», προστίθεται.
Σε αυτό το πλαίσιο, το γυναικείο κίνημα ΠΟΓΟ προτείνει, στο υπόμνημα, τη συστηματική εκπαίδευση των αστυνομικών για εξάλειψη των πατριαρχικών στερεοτύπων και προκαταλήψεων καθώς και για την ορθή εφαρμογή των πρωτοκόλλων, την αξιολόγηση της επίδρασης των εκπαιδεύσεων του αστυνομικού σώματος, εντοπισμό αδυναμιών και ανάληψη δράσης για βελτιώσεις, την άμεση ανταπόκριση στις καταγγελίες των θυμάτων και ολοκλήρωση των ερευνών το συντομότερο για την καταχώρηση της καταγγελίας/λήψη κατάθεσης, την απλοποίηση των διαδικασιών κατάθεσης και χειρισμού της υπόθεσης, την κατανόηση της ευαλωτότητας των γυναικών, ιδιαίτερα όσων αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες προκλήσεις, όπως μονογονιοί, γυναίκες υπό το όριο της φτώχειας, γυναίκες ΑΜΕΑ, πρόσφυγες και μετανάστριες, τη στελέχωση όλων των αστυνομικών τμημάτων με μέλη του σώματος που να μπορούν να ανταποκριθούν στις καταγγελίες έμφυλης βίας, έτσι ώστε να μπορούν τα θύματα να καταγγείλουν απρόσκοπτα στον πλησιέστερο αστυνομικό σταθμό.
Προτείνει, επίσης, την αύξηση της παρουσίας γυναικών στην Αστυνομία και το νομικό σύστημα, τη δημιουργία ειδικών χώρων, φιλικών προς τα θύματα έμφυλης βίας, για λήψη καταθέσεων και εγκληματολογικών δεδομένων όπου θα διασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα της υπόθεσης καθώς και η διαφύλαξη των προσωπικών δεδομένων, την ενίσχυση της παρουσίας μεταφραστών, όταν πρόκειται για μετανάστριες θύματα έμφυλης βίας, τη συλλογή στατιστικών στοιχείων σχετικά με τον αριθμό καταγγελιών, τις υποθέσεις που αποσύρονται, αυτές που προχωρούν σε δίκη καθώς και τις τελικές καταδίκες που εκδίδονται, τη συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων για την παροχή συντονισμένων υπηρεσιών στήριξης και προστασίας των θυμάτων, την απλοποίηση γραφειοκρατικών διαδικασιών.
Προτείνει, ακόμα, τη δημιουργία βάσης δεδομένων από όλο το πλέγμα των εμπλεκόμενων φορέων (ΥΚΕ, ΜΚΟ, υπηρεσίες υγείας , Αστυνομία, δικαστικό σύστημα), τα οποία να περιλαμβάνουν δεδομένα για τα θύματα και τους δράστες περιλαμβανομένης της ηλικίας, του φύλου, του είδους της βίας, της σχέσης θύτη και θύματος, τη γεωγραφική θέση, ώστε να αξιοποιούνται στις πρακτικές για αντιμετώπιση της έμφυλης βίας, την καταγραφή εγκληματολογικών δεδομένων ακόμα και αν τα θύματα δεν είναι έτοιμα να προχωρήσουν σε καταγγελία, το διορισμό περισσότερων ιατρών για την εξέταση των θυμάτων και εξειδίκευση τους σε θέματα έμφυλης βίας και βιασμών, την παροχή της υπηρεσίας εξέτασης σε όλες τις επαρχίες, την ενίσχυση αυτής της υπηρεσίας από γυναίκες ιατροδικαστές καθότι τα θύματα τείνουν να νιώθουν πιο ασφαλή με άτομα του ίδιου φύλου, την εφαρμογή των διαταγμάτων απομάκρυνσης των θυτών και διασφάλιση της ασφάλειας των θυμάτων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πληροφορίες AlphaNews.Live: Δεν παραιτήθηκε ο Αγγελίδης, αλλά έχει σοβαρούς προβληματισμούς | AlphaNews
Στο μεταξύ πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία, το 15ο Παγκύπριο Συνέδριο της ΠΟΓΟ, στο οποίο παρέστη και απηύθυνε χαιρετισμό, μεταξύ άλλων, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου.
Σε εισηγητική ομιλία της, η Γενική Γραμματέας της ΠΟΓΟ, Σκεύη Κουκουμά, απευθυνόμενη, όπως είπε, σε όλες τις γυναίκες στην άλλη πλευρά του συρματοπλέγματος, ανέφερε ότι στέλνουν από το συνέδριο της ΠΟΓΟ- ένα ηχηρό μήνυμα υπέρ της ελευθερίας και της επανένωσης της πατρίδας και του λαού μας, υπέρ της ειρήνης.
«Ένα ηχηρό μήνυμα ότι εμείς θέλουμε να ευδοκιμήσει η κινητικότητα που παρατηρείται στο Κυπριακό το τελευταίο διάστημα. Ότι εμείς επιμένουμε και τολμούμε να ελπίζουμε, μα προπαντός να αγωνιζόμαστε για μια Κύπρο επανενωμένη, ανεξάρτητη και ομοσπονδιακή. Μια Κύπρο, κοινή πατρίδα για όλους τους γιους και όλες τις κόρες της», πρόσθεσε.
Η κ. Κουκουμά είπε, παράλληλα, ότι οι γυναίκες της Κύπρου έχουν πετύχει μικρά και μεγάλα βήματα προόδου σε όλα τα πεδία της ζωής.
«Στην εργασία, στη μόρφωση, στη δημόσια ζωή, στους θεσμούς, στην κοινωνία. Όμως ο δρόμος που έχουμε ακόμα μπροστά μας παραμένει μακρύς, ενώ δεν λείπουν, συχνά πυκνά, τα πισωγυρίσματα που έρχονται να μας αφυπνίσουν για το σύστημα που ζούμε και για ποιον λειτουργεί αυτό. Άλλωστε, φαινόμενα της εποχής όπως η άνοδος της ακροδεξιάς ασκούν και θα ασκούν τεράστια πίεση και πολεμική στα δικαιώματα και τις κατακτήσεις των γυναικών με το πρότυπο του Τραμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες να αποτελεί παράδειγμα σε κάθε σεξιστή και μισογύνη», πρόσθεσε.
Όμως, σημείωσε η κ. Κουκουμά, η κατάσταση της έμφυλης ισότητας και των δικαιωμάτων της γυναίκας στην Κύπρο προκαλεί, επίσης, ανησυχίες και προβληματισμό.
«Όχι μόνο για την αρνητική πραγματικότητα, αλλά και για την στάση της Πολιτείας, του κράτους και της Κυβέρνησης. Μιας Κυβέρνησης -της Κυβέρνησης Νίκου Χριστοδουλίδη- που υποσχέθηκε «νέο πνεύμα κι ανθρωποκεντρικές πολιτικές», όμως με το «καλημέρα» αθέτησε την υπόσχεσή της για έμφυλη ισότητα στο Υπουργικό. Βέβαια, οι αποτυχίες, οι ελλείψεις και η αδράνεια είναι μεγαλύτερες και σοβαρότερες από αυτό», συμπλήρωσε.
Η κ. Κουκουμά σημείσωε ακόμη πως γεγονός πως είναι η τελευταία φορά που βρίσκεται στο βήμα με την ιδιότητα της Γενικής Γραμματέα της ΠΟΓΟ.
Σε χαιρετισμό της, τον οποίο διάβασε εκπρόσωπο της, η Επίτροπος Ισότητας των Φύλων, Τζόζη Χριστοδούλου, ανέφερε ότι η 75χρονη πορεία αγώνων, διεκδικήσεων και κοινωνικής προσφοράς της ΠΟΓΟ άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στην ιστορία του γυναικείου κινήματος στην Κύπρο.
«Η ΠΟΓΟ υπήρξε και συνεχίζει να αποτελεί πρωτοπόρο δύναμη στους αγώνες για την ισότητα των φύλων. Αποτελεί φωνή που εδώ και δεκαετίες υπερασπίζεται, ακούραστα και με συνέπεια, τα δικαιώματα των γυναικών και το όραμα μιας κοινωνίας ισότητας, δικαιοσύνης και αξιοπρέπειας. Σε μια εποχή που τα δικαιώματα των γυναικών σε όλους τους τομείς εξακολουθούν να καταπατούνται, η σταθερή προσήλωση της ΠΟΓΟ μας υπενθυμίζει ότι η πρόοδος δεν είναι δεδομένη, ότι κάθε κατάκτηση χρειάζεται συνεχή προσπάθεια και ότι η κοινωνική αλλαγή απαιτεί συλλογική δράση και επιμονή», πρόσθεσε
Η Επίτροπος επεσήμανε, ακόμη, ότι «γνωρίζουμε ότι έχουμε ακόμη δρόμο μπροστά μας για την επίτευξη ουσιαστικής ισότητας γυναικών και ανδρών σε κάθε τομέα δραστηριότητας».
«Γνωρίζουμε όμως, παράλληλα, ότι με σύμμαχο την κοινωνία των πολιτών και με σταθερές συνεργασίες, μπορούμε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για επίτευξη του στόχου μας», σημειώνει.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου, στον χαιρετισμό του είπε ότι η ΠΟΓΟ είναι το ιστορικότερο κίνημα για τη γυναίκα με πλούσια ιστορία, με περγαμηνές αγώνων και κατακτήσεων.
«Όσα σήμερα θεωρούνται αυτονόητα δικαιώματα και δεδομένες κατακτήσεις για τη σύγχρονη γυναίκα υπήρξαν αιτήματα του γυναικείου κινήματος μ’ επικεφαλής την ΠΟΓΟ, τα οποία κατακτήθηκαν έπειτα από πολύχρονους αγώνες και προσπάθειες”.
“Σε μια εποχή και σ’ ένα σύστημα που περιόριζε τη γυναίκα στην κουζίνα, οι γυναίκες της ΠΟΓΟ έδειξαν τον δρόμο και άνοιξαν την πόρτα του αγώνα για ν’ ακουστεί η γυναικεία φωνή, να δυναμώσει και να διεκδικήσει την ισότητα, την ισοτιμία, την ισομισθία, τη δικαιοσύνη, την αξιοπρέπεια», συμπλήρωσε.
Εξάλλου, σημείωσε ακόμη, μεταξύ άλλων πως η Κύπρος, παρουσιάζει σταθερό ποσοστό έμφυλης ανισότητας στον τομέα της φτώχειας. «Σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία οι γυναίκες σε κίνδυνο φτώχειας συγκεντρώνουν ποσοστό 18,5% έναντι 15,6% των ανδρών. Οι γυναίκες συμμετέχουν σε χαμηλότερο ποσοστό στην αγορά εργασίας, σε μεγαλύτερο ποσοστό σε θέσεις μερικής ή προσωρινής απασχόλησης ενώ αμείβονται λιγότερο. Όπως είναι λογικό, αυτό μεταφράζεται και σε μειωμένη πρόσβαση στη στέγη, στην υγεία και αλλού αλλά και αυξημένη έκθεση σε κακοποιητικό περιβάλλον. Το μισθολογικό χάσμα παραμένει στο 9 με 10% με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για το ύψος των συντάξεων που αποτυπώνεται και με ψηλότερο ποσοστό γυναικείας φτώχειας στην τρίτη ηλικία», πρόσθεσε.
Είναι λοιπόν, είπε ο κ. Στεφάνου, περισσότερο από αναγκαίο, είναι κρίσιμο και επιτακτικό το γυναικείο κίνημα να βγει δυνατά και αποφασιστικά μπροστά για να διεκδικήσουν οι γυναίκες λύσεις στα προβλήματα, έξοδο από τ’ αδιέξοδα, τη θέση που τους αξίζει.
«Το ΑΚΕΛ ήταν, είναι και θα παραμείνει στο πλευρό του γυναικείου κινήματος στηρίζοντας θέσεις, προτάσεις και πρωτοβουλίες με τις ανάγκες της σύγχρονης γυναίκας στο επίκεντρο. Εφαρμογή της νομοθεσίας για την ισομισθία, ρυθμισμένες εργασιακές σχέσεις, σύγχρονες πολιτικές για ίση συμμετοχή στη γονεϊκότητα, δημιουργία δομών φροντίδας παιδιών και εξαρτώμενων ατόμων, βελτίωση και ενίσχυση των κοινωνικών παροχών, πολιτικές και πρακτικά μέτρα αποδόμησης των έμφυλων στερεοτύπων», σημείωσε.
Στο συνέδριο χαιρετισμούς απηυθύναν, επίσης, εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Γυναικών Κούβας, η Πρόεδρος της Γυναικείας Οργάνωσης του ΡΤΚ, Ντογούζ Ντεριά, η Πρόεδρος της Παγκόσμιας Δημοκρατικής Ομοσπονδίας Γυναικών (WIDF), Λορένα Πένια Μεντόσα και ο Πρέσβης της Παλαιστίνης, Αμπντάλλα Αττάρι.
Το πρώτο μέρος του συνεδρίου έκλεισε με συζήτηση γύρω από το θέμα των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στην Κύπρο και τον κόσμο.
Πηγή: ΚΥΠΕ