Βουλευτικές Εκλογές: Ψηφοδέλτιο τραπεζομάντηλο και… δύο όψεων – Ανοικτό ακόμη το ζήτημα με τους «Δημήτρηδες»

Και μεγάλο και… μπρος–πίσω. Με αυτή τη λύση για το ψηφοδέλτιο των βουλευτικών εκλογών φαίνεται πως θα προχωρήσει το Υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο το τελευταίο διάστημα πραγματοποιεί ασκήσεις επί χάρτου προκειμένου να βρει λύσεις στο πρόβλημα των πολλών κομματικών σχηματισμών που αναμένεται να κατέλθουν στις βουλευτικές εκλογές.
Ήδη αυτή τη στιγμή είναι εγγεγραμμένα στο μητρώο κομμάτων 25 κόμματα, ενώ, εκτός απροόπτου, αναμένεται ότι το επόμενο διάστημα θα υποβάλουν αίτηση για εγγραφή κόμματος ο ευρωβουλευτής Φειδίας Παναγιώτου με την Άμεση Δημοκρατία και ο Χριστόφορος Τορναρίτης με το «Σήκου Πάνω». Σε αυτή την περίπτωση ο αριθμός των κομμάτων ανεβαίνει στα 27, ενώ δεν αποκλείεται έως τις εκλογές να προκύψουν και νέοι πολιτικοί σχηματισμοί.
Τι σημαίνει αυτό; Ένα ψηφοδέλτιο σε μέγεθος… τραπεζομάντιλου, ειδικά για τις επαρχίες όπως η Λευκωσία, η Λεμεσός και η Αμμόχωστος, όπου ο αριθμός των βουλευτών είναι μεγάλος. Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το 2021 κατήλθαν στις εκλογές 15 κόμματα, ενώ περιλήφθηκε και μία στήλη για τους μεμονωμένους υποψηφίους – σύνολο 16 στήλες. Στις εκλογές του ερχόμενου Μαΐου ο αριθμός των στηλών που θα χρειαστούν για την αποτύπωση όλων των σχηματισμών είναι σχεδόν διπλάσιος. Άρα δεν χωρούν όλοι στην ίδια ευθεία.
Στους πειραματισμούς που έγιναν ήταν και η εκτύπωση ενός ψηφοδελτίου με τους μισούς συνδυασμούς πάνω και τους άλλους μισούς κάτω. Ούτε αυτό όμως φαίνεται πρακτικό και έτσι το Υπουργείο Εσωτερικών προσανατολίζεται στη λύση του ψηφοδελτίου μπρος–πίσω, το οποίο θα διπλώνεται με τρόπο ώστε να μην υπάρχει πιθανότητα απόκρυψης ψήφου, ενώ στο εμπροσθόφυλλο και στο οπισθόφυλλο θα αναγράφεται απλώς η ονομασία των εκλογών.
Τις επόμενες ημέρες αναμένεται ότι οι εκπρόσωποι κομμάτων θα κληθούν στο Υπουργείο Εσωτερικών για να ενημερωθούν από την Υπηρεσία Εκλογών για τα δεδομένα και τις σκέψεις που βρίσκονται στο τραπέζι.
Ανοικτό το θέμα ονομάτων
Σε εκκρεμότητα βρίσκεται και το ζήτημα των κανονισμών για το ενδεχόμενο συνωνυμίας υποψηφίων του ίδιου συνδυασμού. Το θέμα δεν τέθηκε ενώπιον της προχθεσινής Ολομέλειας, καθώς ο ΔΗΣΥ – ο οποίος αντιμετωπίζει το ζήτημα με τους δύο Δημήτρηδες Δημητρίου στη Λευκωσία – θέλει να εξετάσει όλες τις εναλλακτικές.
Για το θέμα της αναγραφής της ιδιότητας του υποψηφίου ως διακριτικό στοιχείο, η Νομική Υπηρεσία είχε εκφράσει στην τελευταία συνεδρία της Επιτροπής Εσωτερικών επιφυλάξεις για τυχόν νομικά ζητήματα που ενδέχεται να προκύψουν. Ως αποτέλεσμα, το Υπουργείο Εσωτερικών απέστειλε επιστολή στη Βουλή ενημερώνοντας ότι αναθεώρησε το κείμενο της προτεινόμενης τροποποίησης των Κανονισμών.
Στην επιστολή αναφέρεται:
«Αναφέρομαι στο πιο πάνω θέμα και, κατόπιν οδηγιών του Υπουργού Εσωτερικών, επιθυμώ να σας πληροφορήσω ότι το Υπουργείο, λαμβάνοντας υπόψη τις επιφυλάξεις που εκφράστηκαν από Βουλευτές και εκπροσώπους της Νομικής Υπηρεσίας κατά τη συζήτηση των νομοθετημάτων στις συνεδρίες της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής με ημερομηνίες 13.11.2025, 20.11.2025 και 27.11.2025, έχει προβεί σε αναθεώρηση του κειμένου της προτεινόμενης τροποποίησης των Κανονισμών, το οποίο σας διαβιβάζεται για αντικατάσταση του προηγούμενου κειμένου.
Ειδικότερα, λαμβάνοντας υπόψη το ενδεχόμενο η εκλογική διαδικασία να καταστεί επιρρεπής σε ενστάσεις εναντίον υποψηφιοτήτων και σε εκλογικές αιτήσεις στο Εκλογοδικείο από υποψηφίους της οικείας Εκλογικής Περιφέρειας, σε περίπτωση που εκληφθεί ότι η αναγραφή της ιδιότητας ή του επαγγέλματος στην περίπτωση συνωνυμίας μεταξύ υποψηφίων εντός του ίδιου συνδυασμού προσδίδει προβάδισμα σε κάποιον υποψήφιο, από το κείμενο των Κανονισμών έχει διαγραφεί η δυνατότητα για συμπερίληψη των εν λόγω στοιχείων στο ψηφοδέλτιο.
Ως εκ τούτου, έχει παραμείνει η αναγραφή του πλήρους πατρικού ή μητρικού ονόματος, ενώ έχει μεταφερθεί – για νομοτεχνικούς λόγους – από το άρθρο 28 του Νόμου στο κείμενο των Κανονισμών η δυνατότητα συμπερίληψης του τόπου διαμονής. Θεωρούμε ότι τα πιο πάνω στοιχεία, σε συνδυασμό με τις γενικές πρόνοιες της παραγράφου (2Α’) του Κανονισμού 9 και τον μοναδικό αριθμό που λαμβάνει στο ψηφοδέλτιο ο κάθε υποψήφιος με βάση την αλφαβητική σειρά, είναι αρκετά για να προσφέρουν επαρκή διάκριση μεταξύ των υποψηφίων, οι οποίοι μπορούν να τα αξιοποιήσουν κατάλληλα κατά την προεκλογική περίοδο».
Το σενάριο φωτογραφίας υποψηφίων
Μία από τις σκέψεις του ΔΗΣΥ είναι η χρήση φωτογραφίας υποψηφίου για αναγνώριση και αποφυγή σύγχυσης σε περίπτωση συνωνυμίας. Η χρήση φωτογραφίας όμως δεν μπορεί να περιορίζεται μόνο στις περιπτώσεις συνωνυμίας, οπότε θα πρέπει να τοποθετείται για όλους τους υποψηφίους. Αυτό όμως συνεπάγεται αύξηση του χώρου που καταλαμβάνει κάθε συνδυασμός στο ψηφοδέλτιο, δημιουργώντας σημαντικά τεχνικά προβλήματα για την Υπηρεσία Εκλογών.
Μεμονωμένοι βουλευτές και ευρωβουλευτές
Την ερχόμενη εβδομάδα θα ξεκινήσει στην Επιτροπή Εσωτερικών και η συζήτηση για τα νομοσχέδια που προβλέπουν ότι, σε περίπτωση παραίτησης μεμονωμένου βουλευτή ή ευρωβουλευτή, δεν θα χρειάζεται νέα εκλογική διαδικασία, αλλά η θέση θα καταλαμβάνεται κατ’ αναλογία από κομματικό συνδυασμό.