Βουλευτικές 2026: Τι αλλάζει και τι όχι - Στο επίκεντρο η πολιτική διαφήμιση

Πραγματοποιήθηκε σήμερα η πρώτη συνάντηση του Υπουργείου Εσωτερικών με εκπροσώπους των πολιτικών κομμάτων, ενόψει των Βουλευτικών Εκλογών του 2026. Σύμφωνα με δήλωση του Γενικού Διευθυντή του ΥΠΕΣ, δρος Ελίκκου Α. Ηλία, η σύσκεψη είχε ενημερωτικό και προπαρασκευαστικό χαρακτήρα και κάλυψε το σύνολο των θεμάτων που αφορούν τη διεξαγωγή της εκλογικής διαδικασίας.
Νομικό πλαίσιο και βασικό χρονοδιάγραμμα
Κατά τη συνάντηση παρουσιάστηκε και συζητήθηκε το νομικό πλαίσιο που διέπει τις Βουλευτικές Εκλογές, καθώς και οι κύριες ημερομηνίες του εκλογικού χρονοδιαγράμματος. Όπως είναι ήδη γνωστό, μετά από συνεννόηση με τη Βουλή των Αντιπροσώπων, οι εκλογές θα διεξαχθούν την Κυριακή, 24 Μαΐου 2026.
Η απόφαση της Βουλής για πρόωρη διάλυσή της αναμένεται στις 23 Απριλίου 2026, ενώ την επόμενη ημέρα θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας το σχετικό Διάταγμα του Υπουργού Εσωτερικών. Την ίδια ημερομηνία θα διοριστούν ο Γενικός Έφορος Εκλογών, ο Βοηθός Γενικός Έφορος και οι Έφοροι Εκλογής ανά εκλογική περιφέρεια.
Εκλογικός κατάλογος και δικαίωμα ψήφου
Τελευταία ημέρα εγγραφής στον εκλογικό κατάλογο έχει οριστεί η 2α Απριλίου 2026. Δικαίωμα ψήφου έχουν όλοι οι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας ηλικίας 18 ετών και άνω, που έχουν τη συνήθη διαμονή τους στην Κύπρο τους τελευταίους έξι μήνες.
Δικαίωμα εγγραφής έχουν και οι νέοι που συμπληρώνουν το 18ο έτος της ηλικίας τους μέχρι την ημέρα των εκλογών, υπό την προϋπόθεση ότι θα υποβάλουν αίτηση από τις 3 Ιανουαρίου έως τις 2 Απριλίου 2026. Παράλληλα, εγγραφή μπορούν να κάνουν και Τουρκοκύπριοι κάτοχοι δελτίου ταυτότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας με διεύθυνση στις ελεύθερες περιοχές. Για τις ηλικίες μέχρι 25 ετών, προβλέπεται και η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής αίτησης.
Κατά την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος, οι πολίτες θα πρέπει να επιδεικνύουν εκλογικό βιβλιάριο ή δελτίο ταυτότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Τι δεν αλλάζει στις Εκλογές του 2026
Υπενθυμίστηκε ότι οι νομοθετικές ρυθμίσεις που αφορούν την αυτόματη εγγραφή στον μόνιμο εκλογικό κατάλογο, τη μείωση του ηλικιακού ορίου ψήφου στα 17 έτη και την αποδοχή της άδειας οδήγησης ως μέσου ταυτοποίησης, δεν θα ισχύσουν στις Βουλευτικές Εκλογές του 2026. Οι αλλαγές αυτές, μετά από τροποποιήσεις της Βουλής, θα τεθούν σε εφαρμογή από την 1η Ιουλίου 2027 και θα αφορούν τις Προεδρικές Εκλογές του 2028.
Ανησυχητικά στοιχεία για τους νέους ψηφοφόρους
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στα αριθμητικά δεδομένα του εκλογικού καταλόγου. Σύμφωνα με το Σύστημα Αρχείου Πληθυσμού, 160.094 Κύπριοι πολίτες άνω των 18 ετών δεν έχουν εγγραφεί μέχρι σήμερα.
Στις ηλικίες 18–35 ετών, από σύνολο 165.192 πολιτών που θα έχουν δικαίωμα ψήφου το 2026, οι 54.994 –ποσοστό 33,29%– παραμένουν εκτός εκλογικού καταλόγου. Το πρόβλημα είναι εντονότερο στις ηλικίες 18–31 ετών, όπου το ποσοστό μη εγγεγραμμένων φτάνει το 39,32%, ενώ στην ομάδα 18–25 ετών ξεπερνά το 52%.
Ενημερωτικές εκστρατείες και εγγραφή νέων
Το Υπουργείο Εσωτερικών θα αποστείλει επιστολές σε όλους όσοι συμπληρώνουν το 18ο έτος της ηλικίας τους μέχρι την ημέρα των εκλογών, με στόχο την ενθάρρυνση της εγγραφής. Παράλληλα, σε συνεργασία με το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, θα υλοποιηθούν δύο ενημερωτικές εκστρατείες: η πρώτη για την εγγραφή στον εκλογικό κατάλογο και η δεύτερη για την ενθάρρυνση της συμμετοχής στην ψηφοφορία.
Εκλογικά κέντρα στο εξωτερικό
Σε σχέση με τους εκλογείς του εξωτερικού, καταρτίζεται ειδικός εκλογικός κατάλογος για όσους δηλώσουν πρόθεση άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος εκτός Κύπρου. Οι δηλώσεις θα υποβάλλονται στο πλαίσιο του τελευταίου συμπληρωματικού εκλογικού καταλόγου, από τις 3 Ιανουαρίου έως τις 2 Απριλίου 2026.
Υποβολή υποψηφιοτήτων και αποτελέσματα
Η υποβολή υποψηφιοτήτων έχει οριστεί για την Τετάρτη, 6 Μαΐου 2026. Τα επίσημα αποτελέσματα των εκλογών θα ανακοινωθούν το βράδυ της 24ης Μαΐου, μετά την ολοκλήρωση της καταμέτρησης, ενώ η τελετή ανακήρυξης των εκλεγέντων βουλευτών θα πραγματοποιηθεί την επόμενη ημέρα.
Μεταφορά έδρας και αλλαγές ανά περιφέρεια
Στη σύσκεψη συζητήθηκε και η πρόσφατη ψήφιση του νόμου για την ανακατανομή των βουλευτικών εδρών ανά εκλογική περιφέρεια. Με βάση τα επικαιροποιημένα στοιχεία του μόνιμου εκλογικού καταλόγου, αποφασίστηκε η μεταφορά μίας έδρας από τη Λευκωσία στην Πάφο.
Το ψηφοδέλτιο και οι ιδιαιτερότητές του
Παρουσιάστηκε επίσης δείγμα του ψηφοδελτίου από τον Αναπληρωτή Διευθυντή του Κυβερνητικού Τυπογραφείου. Λόγω του μεγάλου αριθμού εγγεγραμμένων πολιτικών κομμάτων –25 σήμερα, με πιθανή αύξηση σε 28– το ψηφοδέλτιο αναμένεται να διαφέρει από προηγούμενες αναμετρήσεις.
Σε περίπτωση συμμετοχής περισσότερων από 15 εκλογικών συνδυασμών, προκρίνεται η εκτύπωση και στις δύο όψεις του ψηφοδελτίου, με δυνατότητα συμπερίληψης 24 έως 28 στηλών. Η μυστικότητα της ψήφου θα διασφαλίζεται μέσω της τσάκισής του, χωρίς καθορισμένη εμπρόσθια ή οπίσθια όψη.
Οικονομικές υποχρεώσεις και διαφάνεια
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στις οικονομικές υποχρεώσεις των πολιτικών κομμάτων και των υποψηφίων. Όπως επισημάνθηκε, στόχος είναι η βελτίωση της υφιστάμενης κατάστασης, καθώς παρατηρείται ότι ορισμένα κόμματα δεν ανταποκρίνονται έγκαιρα στις υποχρεώσεις τους.
Η διαφάνεια και η λογοδοσία αναδείχθηκαν ως βασικοί πυλώνες της δημοκρατίας, με τη δημοσίευση των εκθέσεων εκλογικών εξόδων και των οικονομικών στοιχείων των κομμάτων να αποτελεί βασικό εργαλείο ενημέρωσης των πολιτών. Ο έλεγχος πραγματοποιείται από τον Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας.
Ευρωπαϊκός Κανονισμός για την πολιτική διαφήμιση
Τέλος, παρουσιάστηκαν οι πρόνοιες του ευρωπαϊκού Κανονισμού για τη διαφάνεια και τη στόχευση της πολιτικής διαφημιστικής προβολής, ο οποίος εφαρμόζεται από τις 10 Οκτωβρίου 2025. Ο Κανονισμός αποσκοπεί στην ενίσχυση της διαφάνειας, την προστασία της δημοκρατίας και την υπεύθυνη χρήση προσωπικών δεδομένων στις πολιτικές εκστρατείες.
Σε συμμόρφωση με τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις, το Υπουργείο Εσωτερικών έχει καταθέσει νομοσχέδιο στη Βουλή, με το οποίο η Αρχή Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου ορίζεται ως αρμόδια Αρχή εφαρμογής, ενώ προβλέπονται αποτελεσματικές και αποτρεπτικές κυρώσεις για τους παραβάτες.