Γαλλική τρικλοποδιά με πολιτικές παρενέργειες στην υπόθεση σφετερισμού ελληνοκυπριακών περιουσιών

Σοβαρές πολιτικές παρενέργειες προκάλεσε η πρόσφατη απόφαση του γαλλικού δικαστηρίου, το οποίο απέρριψε αίτημα της Κυπριακής Δημοκρατίας για έκδοση στην Κύπρο του Ιρανού Μπεχάντ Τζαφάρι ο οποίος θεωρείται ύποπτος για σοβαρή υπόθεση σφετερισμού ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα.
Η απόφαση, η οποία εκδόθηκε από τις 10 Δεκεμβρίου και κοινοποιήθηκε πρόσφατα στις αρμόδιες υπηρεσίες της Δημοκρατίας, περιέχει αναφορές που άπτονται πτυχών του περιουσιακού και της δικαιοδοσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας στα κατεχόμενα εδάφη. Παρά το γεγονός ότι το πλήρες κείμενο δεν δόθηκε στη δημοσιότητα, οι αναφορές που σχετίζονται κυρίως με τον πολιτικό σκέλος μιας τέτοιας απόφασης έχουν προκαλέσει πονοκέφαλο, με τη Δημοκρατία να επικεντρώνεται στον περιορισμό της ζημιάς που προκάλεσε. Αρμόδια πηγή, μιλώντας στον «Π», εξήγησε ότι, για την ώρα μπαίνει στην άκρη η νομική διάσταση που αφορά στη σύλληψη και στην έκδοση του Ιρανού υπόπτου. Δηλαδή, πλέον η βασική επιδίωξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι η ανατροπή της απόφασης, καθώς πρόκειται για πρωτόδικη διαδικασία. Είναι εύκολα αντιληπτό ότι ο Μπεχάντ Τζαφάρι, από τη στιγμή που αφέθηκε ελεύθερος, βρίσκεται ήδη στα κατεχόμενα και γνωρίζει ότι εναντίον του εξακολουθεί να εκκρεμεί ένταλμα σύλληψης θα είναι πολύ πιο προσεκτικός στις μετακινήσεις του, κάτι που αυτομάτως καθιστά την επανασύλληψή του εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση.
Ο Μπεχάντ Τζαφάρι φαίνεται ότι συνδέεται με κατασκευαστικό όμιλο στα κατεχόμενα που ασχολείται με ανέγερση συγκροτημάτων σε εκτάσεις που ανήκουν σε Ελληνοκύπριους ιδιοκτήτες. Σε λογαριασμούς του ύποπτου σε Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, ο ίδιος εμφανίζεται ως ιδιοκτήτης της εταιρείας Isatis Construction Limited. Στην ιστοσελίδα της εταιρείας φαίνεται ότι πρόκειται για κατασκευαστικό όμιλο που κατασκευάζει και πωλεί διαμερίσματα και οικίες σε τουριστικά συγκροτήματα στις περιοχές Τρίκωμο, Αμμόχωστο και Μπογάζι. Φαίνεται επίσης ότι η εν λόγω εταιρεία δραστηριοποιείται στα κατεχόμενα στον κλάδο των κατασκευών από το 2015.
Συνελήφθη τον περασμένο Οκτώβριο στη Νίκαια στη Γαλλία, καθώς εναντίον εκκρεμούσε ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης που είχε εκδώσει η Κυπριακή Δημοκρατία. Μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου κρατείτο από τις γαλλικές Αρχές και μετά την απόρριψη του αιτήματος έκδοσής του στην Κύπρο, αφέθηκε ελεύθερος.
«Δεν ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο»
Πέραν της ποινικής πτυχής που αφορά τον ύποπτο, το ζήτημα προσλαμβάνει πολιτικές διαστάσεις, καθώς το δικαστήριο αναφέρει στην απόφασή του ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν ασκεί δικαιοδοσία σε μη ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές. Συγκεκριμένα, στην απόφαση αναφέρεται ότι: «Ενόψει των όσων προβλέπονται στο πρωτόκολλο 10 περί προσχώρησης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και δεδομένου ότι η εφαρμογή τη νομοθεσίας δεν ισχύει στις περιοχές που η Κυπριακή Δημοκρατία δεν ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο, δεν μπορεί να δοθεί ευνοϊκή έκβαση στην παράδοση δυνάμει εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης».
Διπλωματική πηγή, μιλώντας στον «Π», ανέφερε ότι σαφώς και πρόκειται για μια αρνητική εξέλιξη. «Η απόφαση εκδόθηκε από ένα περιφερειακό δικαστήριο στη Νίκαια. Υπάρχουν όμως αποφάσεις οι οποίες θεωρούμε ότι υπερτερούν της συγκεκριμένης απόφασης. Όπως οι αποφάσεις του ΕΔΑΔ για την υπόθεση Τιτίνας Λοϊζίδου και την υπόθεση Όραμς vs Αποστολίδης. Η απόφαση του γαλλικού δικαστηρίου έρχεται απέναντι σε αποφάσεις σε αυτές τις δύο υποθέσεις που έχουν τελεσιδικήσει», ανέφερε.
Τα επόμενα βήματα
Τις τελευταίες ημέρες η απόφαση του γαλλικού δικαστηρίου έχει μελετηθεί ενδελεχώς από τη Νομική Υπηρεσία και από το Υπουργείο Εξωτερικών. Ήδη έχει σταλεί στο Υπουργείο Δικαιοσύνης σημείωμα με τις εισηγήσεις για τα επόμενα βήματα και την έφεση που αναμένεται να ασκηθεί. Από πλευράς της Κυπριακής Δημοκρατίας, δεν κρύβουν την ενόχλησή τους για τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάστηκε η υπόθεση από την εισαγγελική Αρχή της Γαλλίας. Σημειώνεται ότι, στο δικαστήριο της Γαλλίας, σε υποθέσεις που αφορούν αιτήματα έκδοσης υπόπτων, παρουσιάζεται η οικία εισαγγελική Αρχή. Πλέον, οι νομικές ενέργειες που λαμβάνουν χώρα αφορούν την προσπάθεια ανατροπής της απόφασης στο Εφετείο.
Αντίφαση
Ένα σημαντικό στοιχείο το οποίο χρήζει αναφοράς είναι ότι μόλις πριν από περίπου δύο χρόνια – και τυχαία την ίδια περίοδο- στη Ρώμη στην Ιταλία είχε συλληφθεί ως ύποπτος για υπόθεση σφετερισμού ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα ο Τουρκοκύπριος δικηγόρος Ακάν Κιουρσιάτ, εναντίον του οποίου εκκρεμούσε ένταλμα σύλληψης. Κατόπιν παρόμοιας διαδικασίας στο ιταλικό δικαστήριο αποφασίστηκε η έκδοσή του στην Κύπρο. Ο Κιουρσιάτ μεταφέρθηκε στην Κύπρο, κατηγορήθηκε ενώπιον δικαστηρίου της Δημοκρατίας, ωστόσο η ποινική του δίωξη αναστάληκε καθώς ο βασικός μάρτυρας κατηγορίας απεβίωσε. Εύλογα, λοιπόν, προκύπτει το ερώτημα, γιατί στη μια περίπτωση ο ύποπτος για παρόμοια αδικήματα εκδόθηκε στην Κύπρο και στην άλλη περίπτωση σε άλλο ευρωπαϊκό κράτος απορρίφθηκε το αίτημα.
«Τα δικαστήρια δεν θα λύσουν το περιουσιακό»
Ο νομικός Αχιλλέας Δημητριάδης σχολίασε στο ραδιόφωνο του «Πολίτη» την απόφαση του γαλλικού δικαστήριο για μη έκδοση του ύποπτου Ιρανού για υπόθεση σφετερισμού.
«Το δικαστήριο στη Γαλλία δεν δέχτηκε ότι εφαρμόζεται το ευρωπαϊκό κεκτημένο στα κατεχόμενα και κατά συνέπεια δεν μπορεί η Κυπριακή Δημοκρατία να εξασκήσει δικαιοδοσία κάτω από το ευρωπαϊκό δίκαιο για να μπορέσει να συλλάβει άτομα τα οποία κατά τον ισχυρισμό της εμπλέκονται σε ποινικές ενέργειες. Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, διότι σημαίνει ότι αν ισχύουν όσα δημοσιεύθηκαν για το περιεχόμενο της απόφασης, σημαίνει ότι πλέον στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα μπορεί η Κυπριακή Δημοκρατία να εκτελεί τα εντάλματα τα οποία εκδίδει στην Κύπρο και στην πραγματικότητα θα ατονίσει αυτή η προσπάθεια για να σταματήσουν τον σφετερισμό συλλαμβάνοντας άτομα που είναι ύποπτα για τέτοιες υποθέσεις», ανέφερε.
Σε άλλο σημείο της παρέμβασής του, ο κ. Δημητριάδης ανέφερε ότι, «για μένα το συμπέρασμα είναι ότι τα δικαστήρια δεν πρόκειται να μας λύσουν το περιουσιακό. Βεβαίως θα μας δώσουν το πλαίσιο. Αλλά αν δεν υπάρξει πολιτική λύση του προβλήματος και ειδικά του περιουσιακού, όλες αυτές οι κινήσεις θα υπάρχουν. Στην υπόθεση Λοϊζίδου επιβεβαιώθηκε ότι οι περιουσίες που βρίσκονται στα κατεχόμενα και ελέγχονται από την Τουρκία και την υποτελή σε αυτήν τοπική διοίκηση, εξακολουθούν να είναι η ιδιοκτησία των Ελληνοκυπρίων, των οποίων το όνομα φαίνεται στους τίτλους ιδιοκτησίας ή στα πιστοποιητικά που εκδίδει η Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτό οριοθέτησε και επιβεβαίωσε το δικαίωμα των Ελληνοκυπρίων για τα περιουσιακά τους δικαιώματα στα κατεχόμενα».
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο κ. Δημητριάδης, διευκρίνισε ότι, το ένταλμα σύλληψης παραμένει σε ισχύ και μπορεί να εκτελεστεί σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, η οποία εν τέλει να αποφασίσει την έκδοση του υπόπτου. Σε σχέση με την έφεση που αναμένεται να καταχωρισθεί, ο κ. Δημητριάδης ανέφερε το ρίσκο ότι μπορεί να ανατραπεί η πρωτόδικη απόφαση, αλλά, τι γίνεται σε περίπτωση που το Εφετείο επιβεβαιώσει την απόφαση;