Ελληνο-ουκρανικά ενεργειακά deals - Η σημασία από τις πρώτες συμφωνίες

Τις πρώτες επιχειρηματικές συμφωνίες που αφενός ενεργοποιούν το ρόλο της Ελλάδας στο μεγάλο αμερικανικό σχέδιο για την απεξάρτηση της ΝΑ Ευρώπης από το ρωσικό αέριο, αφετέρου δείχνουν τις ευκαιρίες που διανοίγονται για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, σηματοδοτούν τα deals της ΔΕΠΑ και της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ που ανακοινώθηκαν χθες στο πλαίσιο της συνάντησης Μητσοτάκη -Ζελένσκι.
Τόσο επειδή δείχνουν ότι η κινητικότητα των τελευταίων εβδομάδων δεν είναι «επί χάρτου», όσο κυρίως επειδή προιδεάζουν για τις συμφωνίες που έρχονται, καθώς οι περισσότεροι μεγάλοι ελληνικοί όμιλοι δεν έχουν ακόμη πάρει θέσεις στο νέο ενεργειακό παζλ της ΝΑ Ευρώπης.
Στη περίπτωση της συμφωνίας ΔΕΠΑ - Naftogaz, το σημαντικό στοιχείο βρίσκεται στην άμεση εφαρμογή της, καθώς αφορά τη κάλυψη των ουκρανικών αναγκών για το φετινό χειμώνα, δηλαδή το 4μηνο Δεκέμβριος 2025 - Μάρτιος 2026, γεγονός που σημαίνει ότι τα φορτία της Venture Global (αυτός θα είναι ο προμηθευτής όπως διευκρίνισε χθες ο υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας Στ.Παπασταύρου), θα πρέπει να αποσταλούν άμεσα.
Στη πράξη αυτό σημαίνει ότι στην επόμενη δημοπρασία του «Route1», που έχει ως αφετηρία τη Ρεβυθούσα και έχει προγραμματιστεί για την επόμενη Δευτέρα 24 Νοεμβρίου, η ΔΕΠΑ πρόκειται σύμφωνα με τις πληροφορίες να δεσμεύσει ακόμη μεγαλύτερη χωρητικότητα απ’ ότι για το τρέχοντα μήνα. Το capacity που θα «κλείσει» η εταιρεία θα είναι ανάλογο των ποσοτήτων που αφορά η συμφωνία με τη Naftogaz οι οποίες προφανώς δεν αποκαλύπτονται.
Ενίσχυση της χρήσης του Κάθετου Διαδρόμου
Το βέβαιο είναι ότι κάθε μήνα από εδώ και πέρα, ακριβώς λόγω της χθεσινής συμφωνίας, η ΔΕΠΑ θα «καπαρώνει» σημαντική χωρητικότητα στο Κάθετο Διάδρομο, γεγονός που σημαίνει με τη σειρά του ότι η χρήση της διαδρομής, που μέχρι πρότινος υπολειτουργούσε, θα αυξηθεί σημαντικά. Και επειδή για το διάστημα από το Δεκέμβριο μέχρι τουλάχιστον και το Μάρτιο του 2026, προδιαγράφεται μεγαλύτερη δυναμικότητα στον Vertical Corridor, αυτό θα συμπαρασύρει προφανώς και τον ανταγωνισμό σε σχεση με την εικόνα των μέχρι τώρα δημοπρασιών.
Σε ό,τι αφορά την υλοποίηση της πρώτης αυτής αμιγώς εξαγωγικής συμφωνίας για αποστολή αμερικανικού LNG στην Ουκρανία, θα αναλάβει να φέρει σε πέρας η «Atlantic SEE», δηλαδή το κοινό σχήμα που έχουν συστήσει η AKTOR - ΔΕΠΑ με ποσοστά 60%-40% και το οποίο υπέγραψε κατά τις εργασίες της συνόδου για τη Διατλαντική Ενεργειακή Συνεργασία (P-TEC), 20ετή συμφωνία με τη Venture Global. Αφορά την προμήθεια από τη Venture Global μίνιμουμ ποσοτήτων 700 εκατ. κυβικών μέτρων το χρόνο και μάξιμουμ 4 δισ. κυβικών και έχει έναρξη εφαρμογής το 2030.
Στο περιθώριο ωστόσο των εργασιών του Ζαππείου, είχε διευκρινιστεί ότι πρόκειται για μια συμφωνία «ομπρέλα» και πως θα επακολουθήσουν κι άλλες ενδιάμεσες, για τη περίοδο 2026-2029. Η πρώτη εξ αυτών είναι αυτή που υπεγράφη χθες στο Μαξίμου, παρουσία των ηγετών των δύο χωρών.
Πιο κοντά οι δημοπρασίες από Αλεξανδρούπολη
Σημειωτέον ότι η Venture Global έχει δεσμεύσει εδώ και ένα χρόνο το 25% της δυναμικότητας στο τέρμιναλ της Αλεξανδρούπολης, από το οποίο θα έχει αφετηρία το δεύτερο προιόν που θα κάνει σύντομα την εμφάνισή του για εξαγωγές LNG προς την Ουκρανία, γνωστό ως «Route 2».
Το προιόν προσφέρει δέσμευση δυναμικότητας από το FSRU Αλεξανδρούπολης με σημείο εισόδου την Αμφιτρίτη (όπου το FSRU διασυνδέεται με το δίκτυο του ΔΕΣΦΑ) και θα έχει επίσης μειωμένες ταρίφες διαμετακόμισης, βασική προυπόθεση για να είναι η όδευση ανταγωνιστική έναντι των άλλων (πχ μέσω Πολωνίας).
Εαν προλάβουν οι Διαχειριστές του Κάθετου Διαδρόμου και πάρουν την έγκριση από τους Ρυθμιστές των εμπλεκομένων χωρών, τότε προσανατολίζονται να διεξάγουν στις 24 Νοεμβρίου δημοπρασία και για τη δεύτερη αυτή όδευση.
Τα πάντα φυσικά θα εξαρτηθούν από τη τιμή στην οποία θα φτάνει το αμερικάνικο αέριο μέσω Ελλάδας στην Ουκρανία, γεγονός που αποτελεί συνάρτηση πολλών πραγμάτων, από τις τιμές των αμερικανών παραγωγών, τα κόστη που προσθέτουν οι traders και φυσικά από τις ταρίφες διαμετακόμισης.
Τι προβλέπει η συμφωνία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ - Ukrhydroenegro
Στη δεύτερη και λιγότερη προβεβλημένη χθεσινή συμφωνία στην οποία έκανε χθες αναφορά ο Πρωθυπουργός, αυτήν μεταξύ της ΓΕΚ - ΤΕΡΝΑ και της κρατικής εταιρείας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από υδροηλεκτρικούς σταθμούς, Ukrhydroenegro, το αντικείμενο αφορά την ανάπτυξη από κοινού έργων στη χώρα.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η ελληνική εταιρεία «κοιτάζει» στη παρούσα φάση δύο έργα στην Ουκρανία, ένα αντλησιοταμιευτικό και ένα υδροηλεκτρικό, συνολικού προυπολογισμού της τάξης του 1,5 δισ ευρώ.
Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση, οι πληροφορίες λένε ότι η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ βρίσκεται σε επαφές με ευρωπαϊκούς και με αμερικανικούς χρηματοοικονομικούς οργανισμούς, στους οποίους πιθανώς να συμπεριλαμβάνεται και η DFC.
Οι επαφές μεταξύ της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και της ουκρανικής εταιρείας ξεκίνησαν το περασμένο Ιούνιο κατά τη διάρκεια επίσκεψης ελληνικής αντιπροσωπείας στη χώρα. Επίσης τη περασμένη εβδομάδα η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ συμμετείχε στο φόρουμ Rebuild Ukraine που έγινε στη Πολωνία, παρουσία του υφυπ Εξωτερικών Χάρη Θεοχάρη, όπου ο ελληνικός όμιλος είχε επαφές και με τον ουκρανό υπ. Ενέργειας.
Σε ό,τι αφορά την Ukrhydroenergo πρόκειται για μια αμιγώς κρατική επιχείρηση που παράγει ηλεκτρική ενέργεια από υδροηλεκτρικούς σταθμούς και έχει στο χαρτοφυλάκιό της δέκα σταθμούς παραγωγής στους ποταμούς Ντνίπρο και Ντνίστερ.
Πηγή: Energypress.gr