Εταίρος και όχι τριτοκοσμικός πονοκέφαλος

Του Πατριάρχη
Η χθεσινή συνάντηση του Κωνσταντίνου Κόμπου με τον Μάρκο Ρούμπιο στην Ουάσιγκτον δεν ήταν τυπική ανταλλαγή χειραψιών. Έγινε στο State Department, καταγράφηκε επισήμως και εντάχθηκε σε συγκεκριμένη ατζέντα. Συζητήθηκαν διμερείς σχέσεις, ενέργεια, ασφάλεια και ο ρόλος της Κύπρου στις εξελίξεις της περιοχής. Αυτό δείχνει ότι η Λευκωσία αντιμετωπίζεται ως εταίρος με πρακτική αξία και όχι ως τριτοκοσμικός πονοκέφαλος. Ας μην κρυβόμαστε, έτσι μας αντιμετώπιζαν για δεκαετίες.
Στο ενεργειακό πεδίο, οι δύο πλευρές επανέφεραν στο προσκήνιο τη συνεργασία εντός του σχήματος 3+1 με Ελλάδα και Ισραήλ. Δεν είναι θεωρητική αναφορά, αλλά εργαλείο για σταθερότητα και διασυνδεσιμότητα στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου δραστηριοποιούνται και αμερικανικές εταιρείες στην κυπριακή ΑΟΖ. Η σύγκλιση εδώ έχει στρατηγικό βάρος για την Ευρώπη και τη διατλαντική ασφάλεια.
Η Γάζα αποτελεί ξεχωριστό κεφάλαιο. Η Κύπρος προτείνει λύσεις μετρήσιμες και έχει ήδη αποδείξει ότι μπορεί να στηρίξει ανθρωπιστικούς διαδρόμους και την επόμενη φάση ανοικοδόμησης. Στη συνάντηση τέθηκε ρητά η συμβολή της Λευκωσίας στο σχέδιο του Προέδρου Τραμπ για την περιοχή, μαζί με τις ευρύτερες ισορροπίες σε Συρία, Λίβανο και Ιράν.
Όταν μια μικρή χώρα προσφέρει λειτουργικές απαντήσεις, κερδίζει πολιτικό κεφάλαιο.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε και στην Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2026. Οι ΗΠΑ βλέπουν σε αυτήν ευκαιρία να συντονιστούν με μια χώρα που γνωρίζει την περιοχή, κατανοεί τις ευρωπαϊκές ροπές και μπορεί να γεφυρώσει πρακτικά τις προτεραιότητες Βρυξελλών και Ουάσιγκτον σε επενδύσεις, άμυνα και ρυθμιστικά ζητήματα.
Υπάρχει και μια πλευρά που αφορά ευθέως τον πολίτη.
Η κυπριακή ένταξη στο αμερικανικό πρόγραμμα απαλλαγής βίζας δεν είναι δεδομένη, αλλά βρίσκεται στο τραπέζι. Η Λευκωσία υποστηρίζει ότι έχει ολοκληρώσει τις τεχνικές προϋποθέσεις και πιέζει πολιτικά για το επόμενο βήμα. Αν προχωρήσει, θα πρόκειται για απτό όφελος σε ταξίδια, σπουδές και επιχειρηματικές επαφές, αλλά και για σαφές μήνυμα εμπιστοσύνης από την Ουάσιγκτον.
Όλα αυτά συνδέονται με το Κυπριακό. Όσο η Κύπρος λειτουργεί ως κόμβος σταθερότητας, τόσο ισχυρότερο γίνεται το επιχείρημα ότι η επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων υπηρετεί ευρύτερες προτεραιότητες της Δύσης. Η αμερικανική τοποθέτηση υπέρ λύσης στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών παραμένει σταθερή. Η σχέση Ουάσιγκτον–Λευκωσίας έχει αναβαθμιστεί θεσμικά ήδη από την έναρξη του στρατηγικού διαλόγου και σήμερα βαθαίνει με περιεχόμενο.
Κύπρος αξιοποιεί την αξία θέσης και ρόλου της μέσα σε ένα ρεαλιστικό πλαίσιο συμμαχιών και οι Ηνωμένες Πολιτείες αναζητούν αξιόπιστους εταίρους που λύνουν προβλήματα αντί να τα πολλαπλασιάζουν. Για να διατηρηθεί αυτή η δυναμική, χρειάζεται συνέπεια στις μεταρρυθμίσεις, σοβαρότητα στους θεσμούς και σταθερή προσήλωση στη δυτική αρχιτεκτονική ασφάλειας. Η χθεσινή συνάντηση δείχνει ότι το παράθυρο είναι ανοιχτό.