Η επιτυχία της κουμανδαρίας

Αποτελεί μια από τις πλέον σημαντικές επιτυχίες των τελευταίων χρόνων, όσο και αν δεν έχει προβληθεί κατάλληλα. Η χώρα μας κατάφερε να εντάξει την κουμανδαρία στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Σύμφωνα με την Υφυπουργό Πολιτισμού Δρ Βασιλική Κασσιανίδου, η απόφαση αυτή αποτελεί σημείο ορόσημο για την Κύπρο, τον κυπριακό πολιτισμό και τα Κουμανταροχώρια. Έκανε μάλιστα λόγο για διεθνή αναγνώριση που υπερβαίνει τα όρια της γαστρονομίας. Από την πλευρά της, η Πρόεδρος της Κυπριακής Εθνικής Επιτροπής UNESCO, Δρ Μαρίνα Σολομίδου Ιερωνυμίδου, υπογράμμισε ότι η κουμανδαρία δεν είναι μόνο ένα ιδιαίτερο τοπικό προϊόν, αλλά αποτελεί φορέα ταυτότητας και συλλογικής μνήμης.
Τι σημαίνει όμως η πιο πάνω απόφαση, τόσο για το ίδιο το προϊόν όσο και για τη χώρα μας; Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στα σχετικά ενημερωτικά κείμενα, η έννοια της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς έχει συνδεθεί με τους όρους της βιώσιμης ανάπτυξης και του πολιτιστικού τουρισμού, παρέχοντας στις τοπικές κοινότητες νέες προοπτικές. Η ένταξη ενός προϊόντος ή ενός εθίμου, αναδεικνύει την μοναδικότητα του και ως εκ τούτου, με σωστή πολιτιστική διαχείριση, μπορεί ν’ αποτελέσει εφαλτήριο ανάπτυξης, αναδιοργάνωσης και δημιουργίας για τις τοπικές κοινότητες.
Ως γνωστό, η κουμανδαρία διεκδικεί τον τίτλο του αρχαιότερου κρασιού στον κόσμο, το οποίο εξακολουθεί ακόμη να παράγεται.
Πιστεύεται ότι η κουμανδαρία χρονολογείται από το 800 π.Χ., εφόσον έχουν βρεθεί αναφορές στην κατανάλωση ενός κρασιού με την ονομασία «κυπριακό Νάμα», πριν ακόμη του δοθεί το όνομα κουμανδαρία, κατά τη διάρκεια των Σταυροφοριών τον 12ο αιώνα.
Το ζητούμενο πλέον, είναι πώς αξιοποιούμε τα πιο πάνω; Διότι δεν αρκεί να έχεις ένα καλό προϊόν, αλλά πρέπει και να το προωθήσεις. Μετά και από την πιο πάνω επιτυχία, μας δίνεται μια καλή ευκαιρία να προωθήσουμε την κουμανδαρία, το κυπριακό κρασί και την κυπριακή γαστρονομία ευρύτερα.
Οι καταναλωτές και οι επισκέπτες, «διψούν» για νέες εμπειρίες, νέες γεύσεις και νέους προορισμούς. Η νέα παγκοσμιοποίηση που προσφέρουν τα σόσιαλ μίντια, δίνει την ευκαιρία να προβάλουμε το προϊόν αυτό και να αναδείξουμε την αρχαιότητα του, την μοναδικότητα, αλλά και την ποιότητα του.
Όπως θα μπορούσαμε ασφαλώς να κάνουμε και με άλλα προϊόντα τα οποία παράγει ο τόπος μας. Μπορεί να είμαστε μικροί στο μέγεθος, αλλά η ιστορία μας είναι μεγάλη και μπορούμε να την κάνουμε να λειτουργήσει προς όφελος μας. Κάτι που θα βοηθούσε τις τοπικές κοινωνίες, τον τουρισμό και άλλους παρεμφερείς κλάδους της οικονομίας μας.
Εδώ να σημειώσουμε ότι, σήμερα, η Κύπρος έχει επτά στοιχεία εγγεγραμμένα στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Το λευκαρίτικο κέντημα (2009), τα τσιαττιστά (2011), τη Μεσογειακή Δίαιτα (2013), την τέχνη της ξερολιθιάς (2018) και τη βυζαντινή ψαλτική (2019), τη μαιευτική (2023) και την κουμανδαρία (2025). Επίσης, το 2022, το Διεθνές Φεστιβάλ Tocatì και τα Παραδοσιακά Παιχνίδια της Κύπρου συμπεριλήφθηκαν στον Κατάλογο Καλών Πρακτικών για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.