Η Ουκρανία πλήγωσε τις εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου

Του David Kirichenko
Οι επιθέσεις του Κιέβου κατά των ενεργειακών υποδομών της Μόσχας δεν δείχνουν σημάδια επιβράδυνσης, καθώς τα drones συνεχίζουν να χτυπούν τις εγκαταστάσεις που αποφέρουν σημαντικά έσοδα στο Κρεμλίνο.
Το πρακτορείο ειδήσεων RBC-Ukraine ανέφερε την περασμένη Παρασκευή ότι ουκρανικά drones χτύπησαν το Νοβοροσίσκ, στρατηγικό ρωσικό λιμάνι στη Μαύρη Θάλασσα, προκαλώντας ζημιές σε ένα πλοίο, πυρκαγιές στον τερματικό σταθμό πετρελαίου Τσεσκάρις και πλήττοντας μια θέση αεράμυνας S-300/400, σύμφωνα με πηγές των ουκρανικών μυστικών υπηρεσιών.
Η επίθεση είχε ως στόχο έναν από τους πιο κρίσιμους κόμβους εξαγωγής ενέργειας της Ρωσίας – το σημείο όπου καταλήγουν οι αγωγοί της κρατικής εταιρείας ενέργειας Transneft. Οι τιμές του πετρελαίου ενισχύθηκαν κατά περίπου 2% την Παρασκευή, λόγω των ανησυχιών για τις προμήθειες πετρελαίου που πυροδότησε η ουκρανική επίθεση.
Ο June Goh, αναλυτής της αγοράς πετρελαίου στη Sparta Commodities, σχολίασε ότι η επίθεση στο Νοβοροσίσκ “έχει προκαλέσει νέους φόβους για διακοπές στην παροχή πετρελαίου, καθώς αυτό το λιμάνι είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος κόμβος εξαγωγής πετρελαίου στη Ρωσία και έρχεται μετά από άλλη μια καίρια επίθεση, στο Τουάπσε, πριν από δύο εβδομάδες”.
Ο επικεφαλής του Κέντρου Αντιμετώπισης της Παραπληροφόρησης της Ουκρανίας, Αντρίι Κοβαλένκο, επιβεβαίωσε την επίθεση με ανάρτησή του στο Telegram, ανεβάζοντας βίντεο από τον κατεστραμμένο τερματικό σταθμό. “Αυτός είναι ο τερματικός σταθμός πετρελαίου στο Νοβοροσίσκ μετά την επίθεση”, έγραψε, σημειώνοντας ότι η επίθεση έρχεται ως αντίποινα στις συνεχείς ρωσικές επιθέσεις σε συγκροτήματα κατοικιών και κρίσιμες ενεργειακές υποδομές στην Ουκρανία.
Μοτίβο πίεσης
Η επίθεση της Παρασκευής συνεχίζει τη συστηματική εκστρατεία της Ουκρανίας κατά των ρωσικών ενεργειακών υποδομών, ενώ το Κρεμλίνο εντείνει τις επιθέσεις στα δίκτυα φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας της Ουκρανίας εν όψει του χειμώνα. Το Νοβοροσίσκ έχει γίνει κατ’ επανάληψη στόχος των Ουκρανών από τότε που η Ρωσία αναγκάστηκε να μεταφέρει τον Στόλο της Μαύρης Θάλασσας το 2023, λόγω των συνεχών επιθέσεων από ουκρανικά drones.
Η τελευταία επίθεση “συμπληρώνει” το χτύπημα της 24ης Σεπτεμβρίου, όταν ουκρανικά θαλάσσια drones “παρέλυαν” τις εγκαταστάσεις του Νοβοροσίσκ και του Τουάπσε – η πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκαν πλωτά drones σε μια τέτοια επιχείρηση. Το εργοστάσιο εξαγωγών του Τουάπσε, με δυνατότητα επεξεργασίας 240.000 βαρελιών την ημέρα, έχει γίνει όλο και πιο ευάλωτο, καθώς οι επαναλαμβανόμενες επιθέσεις αναγκάζουν το εργοστάσιο να διακόπτει τη λειτουργία του και υπονεύουν την ικανότητα της Rosneft να μεταφέρει προϊόντα διύλισης μέσω της Μαύρης Θάλασσας.
Τον Σεπτέμβριο, επίσης, ένα drone της ουκρανικής στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών έπληξε ένα ρωσικό πλοίο κλάσης MPSV07 κοντά στο Νοβοροσίσκ, απενεργοποιώντας τα ηλεκτρονικά του συστήματα και αναγκάζοντάς το να υποβληθεί σε δαπανηρές επισκευές. Σύμφωνα με την εφημερίδα Kyiv Independent, το πλοίο αξίας 60 εκατομμυρίων δολαρίων χτυπήθηκε ενώ περιπολούσε στον κόλπο του Νοβοροσίσκ.
Στις 2 Νοεμβρίου, μια μαζική επίθεση με ουκρανικά drones έβαλε φωτιά σε ένα ρωσικό πετρελαιοφόρο στο Τουάπσε και προκάλεσε ζημιές στις εγκαταστάσεις φόρτωσης πετρελαίου σε έναν κοντινό τερματικό σταθμό της Rosneft, σύμφωνα με το Bloomberg.
Τον Οκτώβριο, το Reuters ανέφερε ότι η Ρωσία λειτουργεί το Νοβοροσίσκ στη μέγιστη εξαγωγική του ικανότητα. Οι επί μήνες επιθέσεις των ουκρανικών drones έχουν αναγκάσει τα διυλιστήρια να δουλεύουν σε εντονότατους ρυθμούς, με τις εξαγωγές δια θαλάσσης να κινούνται σε πολυετή υψηλά επίπεδα. Παράλληλα, όμως, η Ρωσία εξαρτάται όλο και περισσότερο από τον διάδρομο της Μαύρης Θάλασσας, τον οποίο το Κίεβο στοχεύει όλο και πιο συχνά, μεταξύ άλλων και με θαλάσσια drones.
Η Ουκρανία έχει επεκτείνει τα χτυπήματά της πέρα από τη Μαύρη Θάλασσα, πλήττοντας τον ρωσικό τερματικό σταθμό πετρελαίου Πριμόρσκ στη Βαλτική Θάλασσα: ο τελικός σταθμός όπου καταλήγουν οι αγωγοί της Βαλτικής και σημαντικός κόμβος για τον “σκιώδη στόλο” του Κρεμλίνου, που αποτελείται από δεξαμενόπλοια που παρακάμπτουν τις κυρώσεις. Η επίθεση του Σεπτεμβρίου, η οποία έπληξε και αντλιοστάσια που τροφοδοτούν τον τερματικό σταθμό Ust-Luga, δηλώνει ξεκάθαρα ότι το Κίεβο έχει θέσει στο στόχαστρό του κάθε σημαντική αρτηρία του ρωσικού δικτύου εξαγωγών εντός της εμβέλειας των όπλων του.
Αυξάνεται η οικονομική πίεση
Ταυτόχρονα, οι νέες αμερικανικές κυρώσεις κατά της Lukoil και της Rosneft έχουν αναστατώσει τους αγοραστές στην Κίνα, στην Ινδία και στην Τουρκία, μειώνοντας τις αγορές ρωσικού αργού πετρελαίου και αφήνοντας σχεδόν ένα δισεκατομμύριο βαρέλια… στη θάλασσα. Σε συνδυασμό με τις επιθέσεις των ουκρανικών drones, η Μόσχα αισθάνεται όλο και μεγαλύτερη πίεση στο πώς να μεταφέρει και αξιοποιήσει οικονομικά το πετρέλαιό της.
Επί του πεδίου, η Ρωσία κατάφερε να αναπληρώσει τις απώλειες στο στρατιωτικό της προσωπικό στρατολογώντας περίπου 30.000 άτομα τον μήνα. Η Μόσχα μπορεί να διατηρήσει αυτόν τον ρυθμό μόνο αν συνεχίσει να έχει σημαντικά έσοδα από το πετρέλαιο, τα οποία μπορεί να χρησιμοποιεί για να πληρώνει αμοιβές στρατολόγησης και μισθούς τόσο σε Ρώσους στρατιώτες όσο και σε ξένους μισθοφόρους.
Για το Κίεβο, η στρατηγική είναι διττή: αφενός να αποδυναμώσει την επιχειρησιακή δυναμική του Κρεμλίνου στα μέτωπα και αφετέρου να αυξήσει το οικονομικό κόστος του πολέμου, υπονομεύοντας την ικανότητα της Ρωσίας να χρηματοδοτεί τις στρατιωτικές της κινήσεις από τα ενεργειακά της έσοδα.
Ο πύραυλος κρουζ Flamingo, που κατασκευάζεται στην Ουκρανία και, σύμφωνα με πληροφορίες, χρησιμοποιήθηκε σε πρόσφατες επιθέσεις, σηματοδοτεί τη διεύρυνση των δυνατοτήτων της Ουκρανίας για επιθέσεις βαθιά στο ρωσικό έδαφος, προκαλώντας όλο και μεγαλύτερες καταστροφές. Ο ρυθμός των επιθέσεων σε ενεργειακές υποδομές πιθανόν να ενταθεί τους επόμενους μήνες, αναγκάζοντας τη Μόσχα να λάβει όλο και πιο δαπανηρές αποφάσεις σχετικά με το τι θα προστατεύσει με τα -ήδη επιβαρυμένα- αμυντικά της συστήματα.