Η ουσία να μετρά και όχι η εικόνα!

Του Λύσανδρου Λυσάνδρου*
Η ουσία να μετρά και όχι η εικόνα!
Με φόντο τις βουλευτικές εκλογές του 2026, το τελευταίο διάστημα παρατηρείται μια εμφανής στροφή στη στρατηγική των social media πολλών επίδοξων βουλευτών, οι οποίοι προσπαθούν να «παίξουν» πιο αποτελεσματικά το παιχνίδι της εικόνας. Στη δημόσια σφαίρα, η προβολή της εξωτερικής εμφάνισης – ή ακόμη και η σκόπιμα ωραιοποιημένη παρουσίαση – δεν λειτουργεί ως απλή διακοσμητική πράξη, αλλά ως συνειδητή στρατηγική επιλογή. Έτσι ανοίγει ξανά μια συζήτηση που, όσο κι αν είναι διαχρονική, παραμένει άβολη: πόσο πραγματικά ανεκτικοί είμαστε απέναντι στη διαφορετικότητα, όταν χρειάζεται να κρίνουμε ανθρώπους και όχι αφηρημένες αρχές;
Παρότι εδώ και δεκαετίες το εκπαιδευτικό σύστημα και τα μέσα ενημέρωσης καλλιεργούν το ιδεώδες της αποδοχής, κάθε τόσο εμφανίζονται παραδείγματα που το αμφισβητούν. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά είναι ο εμφανισιακός ρατσισμός, ο οποίος συχνά ενισχύεται μέσα σε προεκλογικά περιβάλλοντα. Δεν είναι καθόλου σπάνιο ένα μέρος των ψηφοφόρων να ελκύεται από την εικόνα ενός υποψηφίου ή από μια προσεκτικά κατασκευασμένη δημόσια παρουσία, την ίδια στιγμή που κάποιος άλλος απορρίπτεται σχεδόν αυτόματα επειδή δεν «ταιριάζει» στο επιθυμητό πρότυπο. Το φαινόμενο αυτό, όσο κι αν προσπαθούμε να το παραμερίζουμε, αποκαλύπτει μια θλιβερή απόσταση ανάμεσα σε όσα διακηρύσσουμε και σε όσα πραγματικά πράττουμε.
Ο εμφανισιακός ρατσισμός αποτελεί κεντρικό άξονα τόσο του δίγλωσσου βιβλίου μου “Make a Mountain out of a Molehill” – «Κάμνεις τον Ψύλλον Κάμηλον» (Amazon, 2018), όσο και του σχετικού άρθρου μου, «Τα social media μάς υποκινούν να κάμνουμε τον ψύλλον κάμηλον». Η βασική μου θέση παραμένει η ίδια: όπως κανένα βιβλίο δεν πρέπει ΠΟΤΕ να κρίνεται αποκλειστικά από το εξώφυλλό του αλλά από το πλήρες περιεχόμενό του, έτσι και οι υποψήφιοι δεν γίνεται να αξιολογούνται βάσει εμφάνισης.
Αυτό που έχει πραγματική σημασία είναι κατά πόσο οι θέσεις που εκφράζουν είναι ρεαλιστικές, αποτελεσματικές και χρήσιμες για τη χώρα, καθώς και αν η μέχρι τώρα πορεία τους αποδεικνύει ικανότητα και συνέπεια. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι, κατά καιρούς, πολλοί πολιτικοί σε διάφορες χώρες έχουν κατηγορηθεί πως επενδύουν περισσότερο στην καλλιεργημένη εικόνα τους παρά στο πραγματικό περιεχόμενο των θέσεων που παρουσιάζουν. Καλοστημένα βίντεο, προσεγμένα στιγμιότυπα στα social media και μια γενικότερη αισθητική υπερπροσπάθεια συχνά λειτουργούν ως υποκατάστατο ουσίας, δίνοντας την εντύπωση ότι προέχει το περιτύλιγμα και όχι η πολιτική πρόταση.
Στο τέλος της ημέρας, αυτό που πρέπει να μετρά στις εκλογικές αναμετρήσεις δεν είναι η καλογυαλισμένη εικόνα αλλά η ουσία. Μόνο πάνω σε αυτήν μπορεί να στηριχθεί μια υγιής δημοκρατία, όχι πάνω σε μια επιφανειακή λάμψη που πολύ συχνά αποδεικνύεται παραπλανητική.
*Συγγραφέας