Η Πλατφόρμα έχει τη δυναμική να γίνει ένας πραγματικός πυλώνας ανάπτυξης

Πυξίδα
Γράφει η Νατάσα Γεωργίου
Σκέψεις μετά τη 25η Πλατφόρμα Χορογραφίας Κύπρου
Κάθε χρόνο η διοργάνωση αποτελεί μια πρόκληση και μια γιορτή για τη δημιουργικότητα, και η φετινή διοργάνωση απέδειξε για άλλη μια φορά την ενέργεια, τη φροντίδα και την αγάπη που υπάρχει μέσα στην κοινότητά μας.
Γράφω αυτά τα λόγια με βαθιά εκτίμηση για το έργο που παράγεται καθημερινά κάτω από αντίξοες συνθήκες, και μηδαμινούς μισθούς, (για τους δημιουργούς και τους χορευτές) αλλά με την πεποίθηση ότι μόνο μέσα από την ειλικρινή αξιολόγηση μπορούμε να εξελιχθούμε συλλογικά.
Η Πλατφόρμα Χορογραφίας Κύπρου είναι ένας θεσμός που όλοι μας έχουμε στηρίξει με την παρουσία, την εργασία και τις προσδοκίες μας. Γι’ αυτό και αισθάνομαι την ανάγκη να μοιραστώ κάποιες σκέψεις που, πιστεύω, αντηχούν ευρύτερα μέσα στην ευάλωτη και συχνά αόρατη πραγματικότητα της κυπριακής χορευτικής μας κοινότητας.
Η καλλιτεχνική ταυτότητα της Πλατφόρμας και τα όρια της χορογραφίας:
Η εμφάνιση κινησιολογικά νεοκλασικών έργων συχνά-πυκνά σε έναν θεσμό που έχει δομηθεί πάνω στην προώθηση του σύγχρονου χορού δημιουργεί ερωτήματα όχι ως προς την καλλιτεχνική ποιότητα — κάθε στυλ χορού έχει την αξία του — αλλά ως προς την ταυτότητα και τη συνέπεια του ίδιου του θεσμού.Επιπλέον, η παρουσία έργων που προσεγγίζουν την conceptual art ή πιο εικαστικές / performance-oriented πρακτικές εγείρει το ερώτημα: τι είναι χορογραφία;
Η χορογραφία δεν μπορεί να περιορίζεται σε ένα έργο που βασίζεται αποκλειστικά σε ιδεολογική προσέγγιση ή σκηνικές κατασκευές χωρίς σαφή χορογραφικά στοιχεία. Πολλές φορές αναρωτιέμαι αν ένα έργο αυτού του τύπου θα μπορούσε εξίσου να πραγματοποιηθεί από σκηνοθέτη, εικαστικό ή δημιουργό άλλης τέχνης. Το ζήτημα δεν είναι να απορρίψουμε τέτοια έργα, αλλά να διασαφηνίσουμε την ταυτότητα της Πλατφόρμας.
1. Αν επιδιώκουμε μια αμιγώς χορογραφική κατεύθυνση, πρέπει να δηλώσουμε ότι προκρίνουμε έργα με κεντρικά χορογραφικά χαρακτηριστικά. Η χορογραφία διαφοροποιείται από τη σκηνοθεσία στο ότι δεν περιορίζεται στην οργάνωση ή την αισθητική καθοδήγηση ενός σκηνικού έργου, αλλά εστιάζει στη δημιουργία και δομή της κίνησης ως κύριου μέσου έκφρασης.
Με άλλα λόγια, ένα έργο μπορεί να έχει ισχυρή σκηνοθετική δομή και θεατρική ένταση, χωρίς να διαθέτει πρωτογενή χορογραφικό περιεχόμενο. Η σαφής διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στα δύο είναι κρίσιμη για την ταυτότητα της Πλατφόρμας.
2. Αν θέλουμε να ανοίξουμε τον χώρο σε πιο διευρυμένες performance / conceptual / εικαστικές προσεγγίσεις, τότε η ονομασία και το πλαίσιο θα πρέπει να αντικατοπτρίζουν αυτή τη διεπιστημονική κατεύθυνση (π.χ. «Performance Art Platform»).
3. Αν πάλι δεν θέλουμε να ανοίξουμε τόσο πολύ, τότε η πλατφόρμα θα πρέπει ίσως να ονομάζεται απλά «Πλατφόρμα Σύγχρονου Χορού», ώστε να αντικατοπτρίζει με συνέπεια τα έργα που παρουσιάζονται, τα οποία πολλές φορές δεν είναι αυστηρά χορογραφικά.
Η σαφήνεια και η συνέπεια είναι κρίσιμες για τη συλλογική μας ανάπτυξη και για τη δυνατότητα δημιουργών και θεατών να κατανοήσουν το πλαίσιο και να συμμετάσχουν ουσιαστικά στον διάλογο.
Η αστάθεια του βραβείου και η σημασία της αναγνώρισης
Το βραβείο επανήλθε πριν μερικά χρόνια και ακυρώθηκε ξανά φέτος. Η συνεχής αυτή εναλλαγή δημιουργεί σύγχυση και ανασφάλεια.
Για μια κοινότητα μικρή, εύθραυστη και συχνά οικονομικά εκτεθειμένη, η σταθερότητα δεν είναι πολυτέλεια — είναι ανάγκη. Δεν έχει καμία σημασία το αγαλματίδιο ή το οποιοδήποτε αντικείμενο. Σημασία έχει η ουσιαστική οικονομική ενίσχυση και η αναγνώριση που επιτρέπει σε ένα έργο να εξελιχθεί, να ταξιδέψει ή να συμμετάσχει σε διεθνή φεστιβάλ που συχνά ζητούν απόδειξη αναγνώρισης από τη χώρα προέλευσης.
Δεν επιδιώκουμε ανταγωνισμό, αλλά αναγνώριση έργων που αξίζουν να αναπτυχθούν και παράλληλα ευκαιρίες για όλους, όπως residencies, workshops, υποστήριξη παραγωγής ή διεθνή δικτύωση που θα μπορούν να προσφέρονται ως «δώρα» ανάλογα με τις ανάγκες κάθε δημιουργού.
Φαντάζομαι μια Πλατφόρμα που προσφέρει:
• Residencies για έρευνα και εξέλιξη, στην Κύπρο και στο εξωτερικό, σε συνεργασία με αναγνωρισμένα καλλιτεχνικά κέντρα και ευρωπαϊκά προγράμματα.
• Workshops και επαγγελματική κατάρτιση, από ειδικούς σε θέματα παραγωγής, καλλιτεχνικής διαχείρισης, επικοινωνίας ή ανάπτυξης κοινού.
• Mentoring από καταξιωμένους καλλιτέχνες. Προσκεκλημένοι χορογράφοι με διεθνή δραστηριότητα, καλλιτεχνικοί διευθυντές και δημιουργοί που έχουν διαμορφώσει τον σύγχρονο χορευτικό λόγο θα μπορούσαν να προσφέρουν καθοδήγηση, ανατροφοδότηση και κοινή έρευνα με τους συμμετέχοντες. Η επαφή με προσωπικότητες που έχουν διαγράψει σημαντική πορεία σε ευρωπαϊκά φεστιβάλ, διεθνή δίκτυα και παραγωγικά περιβάλλοντα μπορεί να αποτελέσει ανεκτίμητη πηγή γνώσης και ενδυνάμωσης.
• Υποστήριξη παραγωγής για έργα που έχουν ανάγκη συνέχειας: τεχνική βοήθεια, συμβουλευτική παραγωγής, πρόσβαση σε χώρους, στήριξη χρηματοδότησης, ώστε τα έργα να εξελίσσονται και να παρουσιάζονται με επαγγελματισμό.
• Ευκαιρίες διεθνούς δικτύωσης και ανταλλαγής. Μέσω συνεργασιών με φεστιβάλ, οργανισμούς και θεσμούς του εξωτερικού, οι συμμετέχοντες θα μπορούσαν να προωθησουν τα έργα τους, να συμμετάσχουν σε workshops, συζητήσεις και συνέργιες με projects για να ενισχύσουν την ορατότητα της κυπριακής χορευτικής σκηνής.
Όταν ο κάθε καλλιτέχνης ανεβαίνει, ανεβαίνουμε όλοι.
Ανοίγω αυτή τη συζήτηση με αγάπη και διάθεση για συλλογική βελτίωση. Δεν γράφω για να κρίνω, αλλά για να ανοίξω χώρο. Για να πω πως μπορούμε καλύτερα, πιο σταθερά, πιο συμπεριληπτικά.
Η Πλατφόρμα έχει τη δυναμική να γίνει ένας πραγματικός πυλώνας ανάπτυξης, αρκεί να κοιτάξει με διαφάνεια τις αδυναμίες της και να επενδύσει στις δυνατότητές μας.
Ο Ορίζοντας και ο Διάλογος είναι έτοιμοι να δημοσιεύσουν τις απόψεις όποιου και όποιας επιθυμεί αναφορικά με την Πλατφόρμα Χορογραφίας Κύπρου