Η σκόπιμη «σύγχυση» της στοχοποίησης με την κριτική στην τέχνη

Αχιλλέας Αιμιλιανίδης και Αχιλλέας Δημητριάδης επισημαίνουν εμμέσως τη σκοπιμότητα ενόψει των επερχόμενων βουλευτικών εκλογών, ωστόσο δύσκολα μπορούν να κατηγορηθούν ότι υποκινούνται από το ΑΚΕΛ. Αυτό δηλαδή που ο Δημοκρατικός Συναγερμός έχει ως σημαία πάντοτε στη δύσκολη στιγμή. Ούτε πως είναι… κολλημένοι!
«Αν προκαλεί και προσβάλλει η ζωγραφική, σημαίνει ότι προκαλεί και προσβάλλει ο ίδιος ο τρόπος ζωής μας. Η ζωγραφική απλώς καταγράφει αυτό που βλέπει, σύμφωνα με τις εμπειρίες, τα βιώματα, τους προβληματισμούς και την κοσμοθεωρία του δημιουργού. Δεν υπάρχει αισχρή και ανήθικη τέχνη, υπάρχει αισχρή και ανήθικη κοινωνία».
Του Κυριάκου Λοΐζου
Επιστολές από το ΕΛΑΜ, στοχοποίηση με ευτελείς αναρτήσεις με παραποιημένες εικόνες από πρωτοκλασάτα κομματικά στελέχη, ανήθικες επιθέσεις, απειλές κατά ζωών και εσχάτως επιθέσεις με εκρηκτικά σε σπίτι με πολυμελή οικογένεια, είναι τα κομμάτια που συνθέτουν το μωσαϊκό από την πολύκροτη υπόθεση με τις ζωγραφιές του καλλιτέχνη Γιώργου Γαβριήλ, η οικογένεια του οποίου, όπως και ο ίδιος, βρέθηκαν σε φυσικό κίνδυνο.
Η πολιτική στα όρια του ακραία χυδαίου, και η δήθεν κριτική στους πίνακες ενός ζωγράφου που, είτε συμφωνείς είτε διαφωνείς (αισθητικά και ιδεολογικά), απλώς ασκεί την τέχνη του, είναι τα δύο ζητήματα που θα έπρεπε να απασχολήσουν τον δημόσιο λόγο και όχι καθαυτά τα σχέδια. Ωστόσο, όλα άλλαξαν μετά την επικίνδυνη επίθεση που δέχθηκε στην οικία του ο καλλιτέχνης, καθώς η Αστυνομία και ο Γενικός Εισαγγελέας θα έπρεπε να ενεργήσουν άμεσα και να ζητήσουν εξηγήσεις από εκείνους που τεχνηέντως, πλην εξόφθαλμα, υποκίνησαν ως ηθικοί αυτουργοί την πράξη αυτή και «όπλισαν» τα χέρια του δράστη.
Όπως πολύ σωστά τόνισε την επομένη της επίθεσης ο νομικός Αχιλλέας Δημητριάδης, ο Γενικός Εισαγγελέας θα πρέπει να χειριστεί την υπόθεση της επίθεσης στην οικία του εικαστικού Γιώργου Γαβριήλ και τα σώματα ασφαλείας θα πρέπει να δράσουν, υποδεικνύοντας πως δεν είναι δυνατόν να κάθεται κάποιος στη βεράντα και να δέχεται επίθεση με κροτίδες, για να συμπληρώσει λέγοντας ότι ο κόσμος σήμερα νιώθει ότι το κράτος δεν μπορεί να τον προστατέψει.
Πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα, αυτό δηλαδή που όλοι και όλες σκεφτόμαστε και ξέρουμε, ο κ. Δημητριάδης μίλησε χαρακτηριστικά για πονηρούς καιρούς ενόψει εκλογών, για να τονίσει ότι φαίνεται πως κάποιοι αυτό είναι που ήθελαν καθώς επωφελούνται από αυτόν το φανατισμό.
Είτε το κάνουν για να αυξήσουν την επιρροή τους ενόψει εκλογών είτε επειδή, όπως είπε, χάνουν δύναμη και πρέπει να μαζέψουν τις απώλειές τους. Έθεσε παράλληλα θέμα ευθυνών αυτών που έκαναν το κολάζ με τα έργα του καλλιτέχνη με τρόπο που δεν επιθυμούσε ο ίδιος, για να συμπληρώσει λέγοντας ότι δεν είδε κάποιον να βγει και να πει μια συγγνώμη. Μάλιστα, σε νομικό επίπεδο, επεσήμανε ότι η μη εξουσιοδοτημένη αναπαραγωγή έργων καλλιτέχνη αποτελεί ποινικό αδίκημα.
Λίγο πριν από την επίθεση, η «Χαραυγή» συνομιλούσε με τον καλλιτέχνη σχετικά με τον ντόρο που προκλήθηκε από τα έργα του και ρωτήθηκε με ποιον τρόπο βιώνει όλην αυτή την επίθεση, αφού δεν είναι η πρώτη φορά. Χρονικά, όταν ο μασκοφόρος μοτοσικλετιστής βρισκόταν στο δρόμο για να πραγματοποιήσει την επίθεση, ο Γιώργος Γαβριήλ επεσήμαινε ότι όλο αυτό τον επηρεάζει ψυχοσυναισθηματικά. Όπως μας είπε, «τη δουλειά μου όμως δεν πιστεύω ότι μπορεί να την επηρεάσει αρνητικά με βάση και την εμπειρία που είχα πριν 3-4 χρόνια. Αυτό όλο που συμβαίνει τώρα, όπως και τότε, οδήγησε τη δουλειά μου να έχει έναν περισσότερο ακτιβιστικό χαρακτήρα, δίχως να εγκαταλείπω και τις άλλες θεματικές μου που αφορούν τον τόπο μας και τους ανθρώπους του. Μπορώ να πω ακόμη ότι με πείσμωσε και εργάζομαι περισσότερο».
Ο ίδιος έχει δεχθεί απειλές κατά της ζωής του, όπως έχει δεχθεί απειλές και ο ιδιοκτήτης της γκαλερί. Πολλές από τις απειλές εκφράζονται και δημόσια μέσω του Facebook/Instagram, αλλά και με μηνύματα, τηλεφωνήματα στο κινητό. Ο καλλιτέχνης δεν είχε προβεί σε κάποια καταγγελία (μέχρι την Πέμπτη το βράδυ), καθώς, όπως και ο ίδιος τόνισε, οι απειλές γίνονται δημόσια και αν ήθελε η Αστυνομία μπορούσε αυτεπάγγελτα να τις διερευνήσει. «Το μόνο που έκαναν ήταν να στέλνουν περιπολικό να περνά συχνά έξω από το σπίτι μου», είπε.
Ερωτηθείς για τη στάση που πρέπει να κρατούν οι καλλιτέχνες μπροστά σε αυτές τις επιθέσεις, ο Γιώργος Γαβριήλ ανέφερε πως η σιωπή είναι η χειρότερη αντίδραση. Αν σήμερα η λογοκρισία, είπε, ο εκφοβισμός και η τρομοκρατία μού κατέβασε την έκθεση και δεν μίλησαν, αύριο θα έρθει και η δική τους σειρά και δεν θα έχει κάποιον να μιλήσει. «Αν σήμερα το έκαναν σε μια έκθεση ζωγραφικής, αύριο θα το κάνουν σε μια θεατρική παράσταση, στην παρουσίαση ενός βιβλίου, μιας ποιητικής συλλογής, μιας κινηματογραφικής ταινίας και πηγαίνει λέγοντας. Το φίδι του φασισμού κυκλοφορεί ανάμεσα μας και αν δεν του πατήσουμε τώρα το κεφάλι, αλίμονό μας!»
Η κοινωνία μας σιγά-σιγά ξυπνά και αντιδρά, είπε ο ζωγράφος. «Γράφτηκαν εξαιρετικά κείμενα προς τη σωστή κατεύθυνση, άνθρωποι των Γραμμάτων και των Τεχνών ενεργοποιήθηκαν και διεξάγεται στο τέλος ένας διάλογος που ήταν το ζητούμενο από την αρχή, ακούγονται απόψεις ειδικών και παραμερίζονται οι φανατικές τοποθετήσεις, οι βρισιές, οι απειλές και οι σκοπιμότητες των πολιτικών λόγων ενόψει και των βουλευτικών εκλογών. Με νηφάλιο λόγο να γίνουν οι τοποθετήσεις των μεν και των δε και ο κόσμος να βγάλει τα συμπεράσματά του».
Κι ένα μάθημα κοινωνικής φύσεως, κάτι που υπάρχει έξω, μέσα μας και το βλέπουμε μπροστά μας, ασχέτως εάν κάποιοι το αγνοούν: Λέει λοιπόν καταληκτικά ο Γιώργος Γαβριήλ: «Οι τέχνες και συγκεκριμένα η ζωγραφική δεν είναι ξεκομμένα από το τι συμβαίνει γύρω μας, το ζωγραφικό έργο είναι η εικόνα της κοινωνίας μας, είναι ο καθρέφτης μας. Αν προκαλεί και προσβάλλει η ζωγραφική σημαίνει προκαλεί και προσβάλλει ο ίδιος ο τρόπος ζωής μας, η ζωγραφική απλώς καταγράφει αυτό που βλέπει σύμφωνα με τις εμπειρίες, τα βιώματα, τους προβληματισμούς και την κοσμοθεωρία του δημιουργού. Δεν υπάρχει αισχρή και ανήθικη τέχνη, υπάρχει αισχρή και ανήθικη κοινωνία».
Για την πολιτική διάσταση της υπόθεσης δεν χρειάζεται να ειπωθούν τα χιλιοειπωμένα, καθώς είναι πεντακάθαρο το σκηνικό. Είναι άξιοι να του επιτεθούν φυσικά οι ίδιοι με σκοπό να γίνουν οι ήρωες του μίσους, τα καρτούν του Κακού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μέσω ανάρτησής του στο Facebook, ο Αχιλλέας Αιμιλιανίδης υπενθυμίζει ότι η άσκηση δημόσιας εξουσίας δεν μπορεί να στοχεύει στην καταστολή της Τέχνης και τονίζει ότι η δημοκρατία απαιτεί χώρο για ελεύθερη ανταλλαγή απόψεων, ακόμη και όταν αυτές είναι ακραίες ή προκαλούν αντιδράσεις.
Παράλληλα, επισημαίνει με έμφαση ότι η προηγούμενη δημόσια συζήτηση για το ίδιο ζήτημα συνέβη προεκλογικά, μερικούς μήνες πριν από τις βουλευτικές εκλογές, υποδεικνύοντας ότι η κινητοποίηση του ζητήματος φαίνεται να είχε σαφείς μικροπολιτικές σκοπιμότητες. Ο ίδιος παραπέμπει και σε σχετικό άρθρο του που είχε δημοσιευτεί το 2021 στο Cambridge Journal of Law, Politics, and Art, όπου αναλύει λεπτομερώς τα ζητήματα αυτά.