Η χαμένη πυξίδα του ΔΗΣΥ

Τον προσεχή Μάιο, ο Δημοκρατικός Συναγερμός θα διεκδικήσει την ψήφο των πολιτών με το αφήγημα πως σε αντίθεση με νεοφανείς πολιτικούς σχηματισμούς που εμπεριέχουν επικίνδυνο λαϊκισμό, ακρότητες, εύηχα συνθήματα και απουσία πολιτικών θέσεων, το κόμμα της Δεξιάς αποτελεί την μόνη σοβαρή επιλογή για την σταθερότητα της χώρας. Το εν λόγω αφήγημα είχε προφανώς δημιουργηθεί την εποχή της οικονομικής κρίσης, με το επιχείρημα ότι ο ΔΗΣΥ έπαιρνε δύσκολες, αντιλαϊκές αλλά υπεύθυνες αποφάσεις κατά τη μνημονιακή περίοδο. Όσο όμως κι αν στο παρελθόν υπήρχαν επιχειρήματα ακόμη και πρόσωπα που θα μπορούσαν να στηρίξουν αυτό το σύνθημα, σήμερα μοιάζει κάπως παράταιρο. Ένα κόμμα που κάποτε χαρακτηριζόταν με αυτοπεποίθηση από συναγερμικά στελέχη ως ο ενήλικας στο δωμάτιο και ο πρωταγωνιστής στις εξελίξεις πλέον μετατρέπεται σε θεατής. Χωρίς πυξίδα, χωρίς προσανατολισμό, χωρίς γνώσεις και σαφείς θέσεις στα μεγάλα πολιτικά ζητήματα. Φοβούμενο μεταξύ άλλων τις αντιδράσεις και το πολιτικό κόστος.
Μέτωπο με την Υγεία
Ενδεικτικό της παθογένειας που τρώει το κόμμα, είναι το μέτωπο αντιπαράθεσης που άνοιξε ο Αναπληρωτής Πρόεδρος του ΔΗΣΥ και Πρόεδρος της Επιτροπής Υγείας Ευθύμιος Δίπλαρος με τον ΟΑΥ και κυρίως με την Ομοσπονδία Ασθενών. Σε τέτοιο σημείο που ανάγκασε τον επικεφαλής υγείας του σκιώδους υπουργικού του ΔΗΣΥ και μέλος του ΟΣΑΚ Μιλτιάδη Μιλτιάδους, να παραιτηθεί προσβεβλημένος, από την θέση που είχε στο κόμμα. Πίσω από αυτή την αντιπαράθεση βεβαίως κρύβεται το διαχρονικό πρόβλημα ενός πελατειακού κράτους που έχει στηθεί στον τομέα της υγείας και δεν έχει ακόμη καταπολεμηθεί. Και παρότι αρκετοί είναι εκείνοι που επικροτούν τον κ. Δίπλαρο γιατί τους βοήθησε σε ζητήματα υγείας, άλλοι τόσοι τον καταγγέλλουν -υπενθυμίζοντας και την στενή σχέση που είχε στο παρελθόν με την Χριστίνα Γιαννάκη- πως πρόθεσή του είναι να συνεχίσει αυτό το παιχνίδι αλληλεξάρτησης με ψηφοφόρους-ασθενείς με τηλέφωνα και παρεμβάσεις. Σημειώνουν μάλιστα πως με την συμπεριφορά του, εκούσια ή ακούσια συμβάλλει στο να επικρατεί το πελατειακό κράτος έναντι ενός συστήματος όπου όλοι δίκαια και χωρίς να χρειάζονται τις κατάλληλες γνωριμίες θα έχουν πρόσβαση στην υγεία.
Το αλαλούμ
Σε αυτό το εξόχως πολιτικό θέμα που είχε να κάνει με την υγεία, δεν υπήρξε σαφής θέση για το τι στηρίζει ο Δημοκρατικός Συναγερμός. Ο ΔΗΣΥ φάνηκε μάλλον αμήχανος με την Πρόεδρο του να αποφεύγει να τοποθετηθεί δημοσίως σε αυτή την αντιπαράθεση, αλλά να προσπαθεί στο παρασκήνιο με τηλέφωνα να συναντηθεί με τους εξοργισμένους οργανωμένους ασθενείς. Αυτή η απουσία ξεκάθαρης θέσης προκάλεσε μία έντονη εσωκομματική αναταραχή, με τον πρώην υπουργό Υγείας και νυν υποψήφιο βουλευτή Γιώργο Παμπορίδη να διαχωρίζει την θέση του από αυτήν του Ευθύμιου Δίπλαρου και να ανοίγει μέτωπο μαζί του, ενώ η τέως Υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας και υποψήφια βουλεύτρια Αναστασία Ανθούση επίσης διαφώνησε στηρίζοντας τους ασθενείς. Το στοιχείο ωστόσο που κατέδειξε τις σοβαρές προεκτάσεις στον τομέα της υγείας ήταν η σπάνια -όταν προκύπτουν αντιπαραθέσεις- παρέμβαση της τέως Επιτρόπου Υγείας Στέλλας Κυριακίδου. Η ίδια απευθύνθηκε προς τον Ευθύμιο Δίπλαρο ως Πρόεδρο της Επιτροπής Υγείας αντί ως αναπληρωτή πρόεδρο του ΔΗΣΥ και του υπέδειξε πως ο θεσμικός του ρόλος είναι αυτός του εγγυητή του διαλόγου και της συναίνεσης, στηρίζοντας πλήρως τους οργανωμένους ασθενείς. Δίδοντας με αυτό τον τρόπο μία -έστω και παροδική- λήξη στην δημόσια αντιπαράθεση.
Το ρουσφέτι και το πελατειακό κράτος
Βεβαίως υπάρχει και μία άλλη διάσταση σε όλη αυτή τη δημόσια διαμάχη. Η εφαρμογή του ΓεΣΥ, αποτέλεσε στην ουσία κεκτημένο του ΔΗΣΥ και την απάντησή του σε όσους το κατηγορούσαν χρόνια, για αντιλαϊκές πολιτικές. Σήμερα, όχι μόνο ανοίγει μέτωπο με τους οργανωμένους ασθενείς, αλλά εγείρει ερωτήματα και ως προς τις προθέσεις του. Αν μεταλλάχθηκε από διαχρονικά επικριτής του Σπύρου Κυπριανού για το κομματικό κράτος που είχε δημιουργήσει το 80, σε θιασώτη του, θέλοντας να διατηρήσει την εξάρτηση ψηφοφόρων προς τα κόμματα, ακόμα και σε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα όπως είναι αυτό της υγείας.
Οι κινήσεις του ΔΗΣΥ στον τομέα της υγείας εξαιτίας και της αντιπαράθεσης του κ. Δίπλαρου με τους ασθενείς και τον ΟΑΥ, δεν ήταν η μόνη που προκάλεσε σύγχυση ως προς το τι τελικά υποστηρίζει το κόμμα της Δεξιάς στα μεγάλα ζητήματα. Και αν τελικά έχει σαφή θέση. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα που ήγειρε ερωτήματα ήταν το για πολλούς μικρό αλλά ενδεικτικό αλαλούμ που προκλήθηκε στην ολομέλεια της βουλής για το νομοσχέδιο των λαμπρατζιών. Ενώ το κόμμα είχε αρχικά θέση να ψηφίσει το εν λόγω νομοσχέδιο, η Πρόεδρος του ΔΗΣΥ κατά την διάρκεια της Ολομέλειας έστειλε μήνυμα στην κοινοβουλευτική ομάδα να αλλάξουν θέση και να το καταψηφίζουν. Με αποτέλεσμα να ψηφίζει υπέρ του, μόνο ο ενοχλημένος από την κατάσταση κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος και Πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών Νίκος Τορναρίτης. Και όσο κι αν αυτό αποτελεί μάλλον υποσημείωση, το ζήτημα της παιδείας ήταν ένα ακόμα άλλο άλυτο για τον ΔΗΣΥ ζήτημα. Ενώ είχε ξεσπάσει πόλεμος στον τομέα της εκπαίδευσης για το σύστημα αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και ενώ ο ΔΗΣΥ διαχρονικά στήριζε την μεταρρύθμιση στην παιδεία αυτή τη φορά δεν ήταν καθόλου σαφής η θέση του ως προς το νομοσχέδιο. Δεν πέρασε βεβαίως απαρατήρητο πως μπροστά σε αυτή τη μεγάλη αντιπαράθεση που προκλήθηκε μεταξύ της υπουργού Παιδείας και του Συναγερμικογενή Προέδρου της ΟΕΛΜΕΚ Δημήτρη Ταλιαδώρου, το κόμμα δεν τοποθετήθηκε επίσημα. Εκτός από μία παρέμβαση της προέδρου του ΔΗΣΥ -χωρίς ονομαστική αναφορά – στο Χ ότι οι άνθρωποι κρίνονται για το έργο τους και όχι με βάση το φύλο τους.
Η απουσία στην ΑΤΑ
Αυτή η δυσκολία στο να υπάρξει ξεκάθαρη θέση για να μην διασαλευθούν σχέσεις με οργανωμένα σύνολα ή να επηρεαστεί ατζέντα συγκεκριμένων βουλευτών, φάνηκε και στο μεγάλο ζήτημα της ΑΤΑ που οδήγησε εν πολλοίς σε εργασιακή και κατ’ επέκταση σε πολιτική κρίση. Ο ΔΗΣΥ βεβαίως εξέφρασε τις επιφυλάξεις του μετά την απόφαση για το κατά πόσο η συμφωνία μπορεί να διογκώσει το κρατικό μισθολόγιο, ωστόσο ήταν ανύπαρκτο καθ’όλη τη διάρκεια της μεγάλης αυτής κρίσης. Την πλήρη ανυπαρξία εντόπισαν επιχειρηματικοί κύκλοι που έλεγαν στα πηγαδάκια πως πλέον δεν έχουν άτομο στον ΔΗΣΥ με τον οποίο να μπορούν να συνεννοηθούν για αυτά τα ζητήματα. Όμως ούτε οι συντεχνιακοί έσπευσαν να ζητήσουν διαμεσολάβηση του κόμματος. Αυτό από μόνο του κατέδειξε την σαφή αλλαγή στο κόμμα, νοουμένου ότι στο παρελθόν -είτε ενόσω ο ΔΗΣΥ ήταν κυβέρνηση είτε ενόσω ήταν αντιπολίτευση- είχε καίριο ρόλο και σαφή θέση ως προς τα θέματα που αφορούν την οικονομία του τόπου.
Η μεγάλη εικόνα
Το ερώτημα που εγείρεται πλέον μετά από την μετέωρη στάση του κόμματος στον τομέα της υγείας, της παιδείας και της οικονομίας, είναι πως ο ΔΗΣΥ του σήμερα μπορεί να δικαιολογήσει προεκλογικά το σύνθημα περί σοβαρότητας και σταθερότητας. Και κατ’ επέκταση να συγκρατήσει το ακροατήριό του. Πολλά έχουν γραφτεί τελευταίως για την αμφίρροπη θέση του κόμματος σε ο,τι αφορά την ιδεολογική του ταυτότητα. Την αμφισημία μεταξύ γριβισμού και κληριδισμού για να ικανοποιήσει όλα τα ακροατήρια. Και το πως το κόμμα άγεται και φέρεται βάσει συγκεκριμένης ατζέντας στελεχών που θέλουν να ικανοποιήσουν το δικό τους ακροατήριο. Αυτή η δυσκολία ξεκάθαρης θέσης που αποτυπώνεται στο κυπριακό και ενισχύεται πλέον σε όλα τα μεγάλα ζητήματα του τόπου, είναι αυτό που αποτελεί το κύριο πρόβλημα του κόμματος σήμερα. Ένα κόμμα που παρουσιάζεται να φοβάται να εκφέρει θέση είτε γιατί δεν γνωρίζει είτε γιατί δεν θέλει να έχει πολιτικό κόστος. Και ο λόγος για τον οποίο ο ΔΗΣΥ δεν έχει μόνο διαρροές προς το ΕΛΑΜ, όπως διαφαίνεται στις τελευταίες δημοσκοπήσεις αλλά και σε αντισυστημικά κόμματα, όπως αυτό του Οδυσσέα Μιχαηλίδη και του Φειδία Παναγιώτου.