Ισραήλ, Ελλάδα και Κύπρος ενισχύουν τη συνεργασία τους για ασφάλεια και ανάπτυξη

Το Ισραήλ, η Ελλάδα και η Κύπρος επιβεβαιώνουν την αταλάντευτη δέσμευσή τους να ενισχύσουν τη συνεργασία τους, ενισχύοντας την ασφάλεια και την ανθεκτικότητα των χωρών τους για τις επόμενες γενιές, ανέφερε η Κοινή Διακήρυξη που εκδόθηκε μετά την 10η Τριμερή Σύνοδο Κορυφής μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Κράτους του Ισραήλ, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Ιερουσαλήμ στις 22 Δεκεμβρίου 2025.
Σύμφωνα με το κείμενο της Κοινής Διακήρυξης, ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου, Πρωθυπουργός του Κράτους του Ισραήλ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας, και ο Νίκος Χριστοδουλίδης, Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, αναγνωρίζουν ότι «η περιοχή βρίσκεται σε ιστορική καμπή, με την ευκαιρία να εγκαινιάσει μια εποχή σταθερότητας, ευημερίας και συνεργασίας που εκτείνεται από την Ινδία, μέσω της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου, έως την Ευρώπη».
«Αυτό το κοινό όραμα για πρόοδο, ασφάλεια, σταθερότητα και ειρήνη θεμελιώνεται στον σεβασμό της ιστορικής κληρονομιάς των λαών που τους συνδέει, στα κοινά τους συμφέροντα και στις κοινές τους αξίες», προσθέτουν.
«Η σημερινή Τριμερής Σύνοδος Κορυφής επιβεβαιώνει την αταλάντευτη δέσμευσή μας να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας, ενισχύοντας την ασφάλεια και την ανθεκτικότητα των χωρών μας για τις επόμενες γενιές. Συμφωνούμε να συγκαλούμε ετήσια Σύνοδο Κορυφής Ηγετών και να εντείνουμε τις τριμερείς συναντήσεις σε υπουργικό και υπηρεσιακό επίπεδο, εμβαθύνοντας έτσι τη συνεργασία και διευρύνοντας τις κοινές πρωτοβουλίες. Επιβεβαιώνουμε επίσης τη σημασία του σχήματος 3+1 με τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ) και προσκαλούμε και άλλους ομονοούντες εταίρους να συμμετάσχουν στο πλαίσιο συνεργασίας μας υπό τη μορφή 3+1», τονίζουν στη συνέχεια.
Αναφορικά με τους τομείς της ασφάλειας, της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της θαλάσσιας συνεργασίας, οι τρεις ηγέτες σημειώνουν ότι, για να διασφαλιστεί η υλοποίηση αυτού του οράματος, επιβεβαιώνουν την ανάγκη συντονισμένης δράσης για την υπέρβαση των υφιστάμενων και αναδυόμενων προκλήσεων και, στο πλαίσιο αυτό, συμφωνούν να ενισχύσουν την τρέχουσα τριμερή συνεργασία τους στους τομείς ασφάλειας, άμυνας και ζητημάτων στρατιωτικού χαρακτήρα.
Επιβεβαιώνουν επίσης τη δέσμευσή τους για «καταπολέμηση της τρομοκρατίας, συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών για την εξάλειψη της χρηματοδότησης τρομοκρατικών δραστηριοτήτων», τονίζουν τη σημασία της θαλάσσιας ασφάλειας και δεσμεύονται να «συνεργασία για την προστασία των θαλάσσιων οδών και των κρίσιμων υποδομών έναντι αναδυόμενων απειλών» και χαιρετίζουν τη σύσταση του Κέντρου Αριστείας για την Κυβερνοασφάλεια στη Θάλασσα (MCCE) στην Κύπρο και την προγραμματισμένη έναρξη λειτουργίας του το 2026.
Οι ηγέτες αναγνωρίζουν επίσης τη σημαντική και συνεπή συμβολή της Κύπρου και της Ελλάδας στις ανθρωπιστικές προσπάθειες στη Γάζα, μεταξύ άλλων μέσω του θαλάσσιου διαδρόμου «Αμάλθεια», ο οποίος υλοποιείται σε συντονισμό μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και Κράτους του Ισραήλ και σε στενή συνεργασία με διεθνείς εταίρους, σύμφωνα με τον Μηχανισμό 2720, για την παροχή πρόσθετης ανθρωπιστικής βοήθειας.
Επαναλαμβάνουν τη σημασία του Ειρηνευτικού Σχεδίου 20 Σημείων για τη Γάζα του Προέδρου Trump, το οποίο υιοθετήθηκε με το Ψήφισμα 2803 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, και ζητούν «την άμεση επιστροφή του τελευταίου εναπομείναντος Ισραηλινού ομήρου, Ραν Γκβίλι, καθώς και τον αφοπλισμό της Χαμάς σύμφωνα με το συμφωνηθέν πλαίσιο».
Επιπλέον, εξαίρουν το έργο του Κέντρου Πολιτικό-Στρατιωτικού Συντονισμού για τη Γάζα (CMCC) υπό την αιγίδα των ΗΠΑ, στο οποίο συμμετέχουν η Κύπρος και η Ελλάδα για την επίτευξη, με την παροχή διευκολύνσεων από το Ισραήλ, του ορόσημου για την μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας και εμπορικών αγαθών στη Γάζα, και εκφράζουν την αποφασιστικότητά τους να διασφαλίσουν ότι «η η ανθρωπιστική βοήθεια θα φτάσει στους άμαχους με ασφάλεια, αποκλειστικά μέσω των συντονισμένων διαύλων και χωρίς να καταχραστεί από κακόβουλους δρώντες», διαβεβαιώνοντας «το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο» και απορρίπτοντας «τους αβάσιμους ισχυρισμούς κατά του Ισραήλ».
Όσον αφορά στη συνεργασία ως προς την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, οι τρεις ηγέτες συμφωνούν να συστήσουν μια Τριμερή Ομάδα Εργασίας για την Ετοιμότητα Και Την Αντιμετώπιση Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης, διασφαλίζοντας ταχεία και αποτελεσματική αμοιβαία συνδρομή σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών.
Χαιρετίζουν επίσης την πρωτοβουλία για τη σύσταση του Περιφερειακού Σταθμού αεροπυρόσβεσης με έδρα στην Κύπρο (Cyprus Regional Aerial Firefighting Station), η οποία στοχεύει στην ενίσχυση των περιφερειακών ικανοτήτων ετοιμότητας και αντιμετώπισης, ιδίως όσον αφορά τις πυρκαγιές, προσθέτοντας ότι θα συστήσουν Ομάδα Εργασίας για την Υγεία, ενισχύοντας τη συνεργασία μεταξύ των ιατρικών τους ιδρυμάτων στον τομέα της έρευνας, της καινοτομίας και της αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης.
Υπογραμμίζουν περαιτέρω τη σημασία της εκτεταμένης συνεργασίας τους στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος και της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, προσθέτοντας ότι οι αρμόδιες αρχές θα ξεκινήσουν τις απαραίτητες εργασίες για τη σύναψη τριμερών μνημονίων κατανόησης σχετικά με τη διαχείριση των υδάτων και των λυμάτων και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Υπενθυμίζουν επίσης τη Συμφωνία Εφαρμογής για το Υποπεριφερειακό Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης για τη Θαλάσσια Ρύπανση από Πετρελαιοειδή και συμφωνούν να πραγματοποιήσουν κοινή άσκηση το 2026 για την αντιμετώπιση περιστατικών θαλάσσιας ρύπανσης.
Όσον αφορά την ενέργεια, τη συνδεσιμότητα και την περιφερειακή ευημερία, οι ηγέτες επιβεβαιώνουν την αποφασιστικότητά τους να προωθήσουν «κοινά ενεργειακά έργα, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης φυσικού αερίου, των ηλεκτρικών διασυνδέσεων και των πρωτοβουλιών για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ως σταθερή βάση συνεργασίας στην περιοχή, με βάση το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του δικαίου της θάλασσας, και τον σεβασμό του δικαιώματος όλων των κρατών να ασκούν τα δικαιώματά τους στις αντίστοιχες Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες (ΑΟΖ) και Υφαλοκρηπίδα τους».
Επίσης, χαιρέτισαν την πρόσφατη Κοινή Δήλωση της Υπουργικής Συνόδου για την Ενέργεια 3+1 που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα τον Νοέμβριο του 2025, με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, καθώς και τη δέσμευση για την προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας και συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένου του Κέντρου Ενέργειας Ανατολικής Μεσογείου, «ως κλειδί για την περιφερειακή στρατηγική σταθερότητα και ανθεκτικότητα».
Εκφράζουν επίσης την ισχυρή δέσμευσή τους για το έργο Great Sea Interconnector και συμφωνούν να συνεργαστούν για την προώθησή του, προσθέτοντας ότι θα συνεργαστούν για την προώθηση περιφερειακών έργων διασύνδεσης, τόσο αυτών που βρίσκονται σε εξέλιξη όσο και μελλοντικών, «στο πλαίσιο του Οικονομικού Διαδρόμου Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC), συμπεριλαμβανομένης, μεταξύ άλλων, της σύστασης ομάδων εργασίας που θα συνεδριάζουν σε τακτική βάση για την επίτευξη αυτού του στρατηγικού στόχου».
Στον τομέα της επιστήμης, της τεχνολογίας και της καινοτομίας, οι ηγέτες συμφωνούν να ενισχύσουν περαιτέρω την τριμερή συνεργασία στους εν λόγω τομείς, μεταξύ άλλων μέσω της δημιουργίας ενός πλαισίου για την προώθηση κοινών ερευνητικών πρωτοβουλιών, και να βελτιώσουν τον συντονισμό όσον αφορά την πρόσβαση στα προγράμματα «Ορίζοντας» της ΕΕ και σε άλλες εξωτερικές πηγές χρηματοδότησης.
Προσθέτουν ότι θα συστήσουν μια ομάδα εργασίας για την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) προκειμένου να διερευνήσουν ευκαιρίες για ενισχυμένη συνεργασία, την προώθηση της αξιόπιστης εφαρμογής της ΤΝ σε κρίσιμους για την αποστολή πολιτικούς τομείς, καθώς και σε υποδομές υψηλού επιπέδου υπολογιστικών συστημάτων και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων.
Σχετικά με την ευρωπαϊκή και περιφερειακή συνεργασία, οι τρεις ηγέτες χαιρετίζουν την επικείμενη Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης «ως μία ευκαιρία ενίσχυσης της συνεργασίας στη Νότια Γειτονία, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Μεσογείου, συμβάλλοντας μεταξύ άλλων στην ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ισραήλ και στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους ως βασικών εταίρων».
Η ενίσχυση και η διεύρυνση του κύκλου ειρήνης ανάμεσα στο Ισραήλ και τον αραβικό κόσμο αποτελεί την υπόσχεση για μια πιο ασφαλή και ευημερούσα περιοχή, συνεχίζουν, προσθέτοντας ότι επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους να «για την επέκταση των Συμφωνιών Αβραάμ και συμφωνούμε να εντείνουμε τις κοινές μας προσπάθειες, μαζί με τις ΗΠΑ και άλλους εταίρους, προς την επίτευξη αυτού του στόχου».
Επιπλέον, χαιρετίζουν την πρόσφατη πρόοδο στον διάλογο μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου, η οποία προσθέτει μια οικονομική διάσταση στον διάλογο για την ασφάλεια, και προσθέτουν ότι υποστηρίζουν «την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και την ανεξαρτησία του Λιβάνου, καθώς και τη σημασία της διασφάλισης του μονοπωλίου για τη χρήση βίας από πλευράς νόμιμων κρατικών φορέων, σύμφωνα με την απόφαση της Κυβέρνησης του Λιβάνου, τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, και τις συμφωνίες του Νοεμβρίου του 2024 μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου με τη διαμεσολάβηση των ΗΠΑ, οι οποίες θα μπορούσαν να ανοίξουν τον δρόμο προς την ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ».
Οι ηγέτες υπογραμμίζουν την ιδιαίτερη σημασία της Ιερουσαλήμ για τις τρεις μονοθεϊστικές θρησκείες, τον Ιουδαϊσμό, τον Χριστιανισμό και το Ισλάμ, και υπενθυμίζουν τους εγγενείς και στενούς ιστορικούς δεσμούς του εβραϊκού λαού με την ιστορική του πατρίδα. Επαναλαμβάνουν επίσης τη δέσμευσή τους να «για τη διατήρηση του Status Quo στους Ιερούς Τόπους της Ιερουσαλήμ και τονίζουμε το έντονο ενδιαφέρον μας για τη διαφύλαξη της παρουσίας και της πολιτισμικής κληρονομιάς των Χριστιανικών Εκκλησιών».
Υπό το φως της παγκόσμιας έξαρσης του αντισημιτισμού, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατων αποτρόπαιων τρομοκρατικών επιθέσεων εναντίον Εβραίων πιστών στο Σίδνεϋ και το Μάντσεστερ, οι τρεις ηγέτες επιβεβαιώνουν την αποφασιστικότητά τους να «για την καταπολέμηση του αντισημιτισμού σε όλες τις μορφές του, συμπεριλαμβανομένων των εκκλήσεων περί καταστροφής του Ισραήλ και την άρνηση του δικαιώματός του να υπάρχει», επαναλαμβάνοντας παράλληλα τη σημασία των θρησκευτικών ελευθεριών, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας της λατρείας, και των αντίστοιχων υποχρεώσεών τους που απορρέουν από αυτές.
Εκφράζουν επίσης την «πλήρη και αταλάντευτη» στήριξή τους «για μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού, με βάση το διεθνές δίκαιο και τα σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών».
«Μια τέτοια λύση, η οποία θα επανένωνε το νησί με βάση τον σεβασμό των δημοκρατικών αρχών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών όλων των Κυπρίων, όχι μόνο θα ωφελούσε τον λαό της Κύπρου στο σύνολο του, αλλά θα συνέβαλε επίσης σημαντικά στην ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη περιοχή», σημειώνουν περαιτέρω.
Τέλος, όσον αφορά στους δεσμούς μεταξύ των λαών, οι ηγέτες δεσμεύονται να εμβαθύνουν τις πολιτιστικές, εκπαιδευτικές και ακαδημαϊκές ανταλλαγές, ενισχύοντας την αμοιβαία κατανόηση και τη φιλία μεταξύ των κοινωνιών τους.
Συμφωνούν επίσης να επιταχύνουν την εφαρμογή των υφιστάμενων συμφωνιών για την περιβαλλοντική εκπαίδευση και τις ανταλλαγές νέων, προσθέτοντας ότι θα ενισχύσουν τη συνεργασία τους σε θέματα διασποράς, «αξιοποιώντας τη μεγάλη δυναμική και τον ζωτικό ρόλο των κοινοτήτων μας ανά τον κόσμο, για την ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των χωρών μας».