«Ιστορικό βήμα»: Ενισχύεται η ευρωπαϊκή άμυνα και «με τη βούλα» των Βρυξέλλων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση κάνει ένα αποφασιστικό βήμα προς τη θωράκιση της αμυντικής της βιομηχανίας, καθώς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την Τρίτη ένα νέο, φιλόδοξο πλαίσιο που στοχεύει στην ενίσχυση των ευρωπαϊκών αμυντικών ικανοτήτων, τη δημιουργία κοινών προμηθειών και την αύξηση της στήριξης προς την Ουκρανία.
Στο επίκεντρο βρίσκεται το EDIP, το πρώτο στο είδος του πρόγραμμα για την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, το οποίο συμφωνήθηκε ήδη ανεπίσημα με το Συμβούλιο. Με προϋπολογισμό 1,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, το πρόγραμμα φιλοδοξεί να αναβαθμίσει την τεχνική και βιομηχανική βάση της Ευρώπης στον τομέα της άμυνας, ενισχύοντας παράλληλα τα στρατηγικά συμφέροντα και την αυτονομία της.
Από το συνολικό ποσό, 300 εκατομμύρια ευρώ θα διατεθούν ειδικά για την υποστήριξη της Ουκρανίας, μέσα από ένα νέο εργαλείο που στοχεύει στον εκσυγχρονισμό της ουκρανικής αμυντικής βιομηχανίας και τη σταδιακή ενσωμάτωσή της στο ευρωπαϊκό οικοσύστημα άμυνας. Παράλληλα, δημιουργείται και το μέσο FAST, ένα ταμείο με αρχικό ύψος τουλάχιστον 150 εκατομμυρίων ευρώ με στόχο την ενίσχυση και τον ταχύτερο μετασχηματισμό των αλυσίδων αμυντικού εφοδιασμού.
Στις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο, οι ευρωβουλευτές εξασφάλισαν επιπλέον χρηματοδότηση μέσα από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα SAFE, ενώ άνοιξαν τον δρόμο για αξιοποίηση αδιάθετων κεφαλαίων από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, δίνοντας στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν έργα του EDIP μέσω επανακατανομής πόρων.
Ιδιαίτερη σημασία έχει και η πρόνοια που προωθεί την προτίμηση σε ευρωπαϊκής κατασκευής εξοπλισμό για τα έργα που χρηματοδοτούνται. Σύμφωνα με τον νέο κανόνα, τα εξαρτήματα από τρίτες χώρες δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 35% του συνολικού κόστους ενός αμυντικού προϊόντος.
Ο νέος κανονισμός εισάγει επίσης ένα νομικό πλαίσιο για ευρωπαϊκά αμυντικά έργα κοινού ενδιαφέροντος, στα οποία θα πρέπει να συμμετέχουν τουλάχιστον τέσσερα κράτη μέλη. Σε αυτά θα μπορεί να συμμετέχει και η Ουκρανία, γεγονός που ενισχύει περαιτέρω τη συνεργασία και τη στήριξη της ΕΕ στην αμυντική της προσπάθεια.
Οι εισηγητές του Κοινοβουλίου εξέφρασαν την ικανοποίησή τους χαρακτηρίζοντας το πρόγραμμα «ιστορικό βήμα» για την ευρωπαϊκή άμυνα. Τόνισαν ότι η Ρωσική επιθετικότητα έχει καταστήσει επιτακτική ανάγκη την ενίσχυση της κοινής ασφάλειας και της παραγωγικής αυτονομίας της Ευρώπης, ενώ υπογράμμισαν ότι το EDIP θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για μελλοντικές αμυντικές πρωτοβουλίες.
Η νομοθεσία εγκρίθηκε με 457 ψήφους υπέρ και αναμένεται τώρα να λάβει την τελική έγκριση των κρατών μελών, προτού δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και τεθεί επίσημα σε ισχύ.
Το πρόγραμμα «EP: Your Voice, Your Future» συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του προγράμματος επιχορηγήσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στον τομέα της επικοινωνίας. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν συμμετείχε στην προετοιμασία του και δεν φέρει καμία ευθύνη, ούτε και συνδέεται με κάποιο τρόπο με τις πληροφορίες ή τις απόψεις που διατυπώνονται στο πλαίσιο του προγράμματος, για το οποίο οι μόνοι υπεύθυνοι είναι οι συντάκτες, οι ερωτηθέντες, οι εκδότες ή οι φορείς αναμετάδοσης του προγράμματος, σύμφωνα με το ισχύον δίκαιο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν φέρει επίσης καμία ευθύνη για τυχόν βλάβες, άμεσες ή έμμεσες, που ενδέχεται να προκύψουν από την υλοποίηση του προγράμματος.