Της
Ελένης Κωνσταντίνου
Κάποια συνθήματα παραμένουν επίκαιρα
52 χρόνια μετά την ηρωική εξέγερση του Νοέμβρη του 1973, το σύνθημα «Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία» εξακολουθεί να ηχεί επίκαιρο όσο ποτέ. Κάποιοι ίσως το θεωρούν ξεπερασμένο ή χιλιοειπωμένο, όμως για δεκαετίες παραμένει μια πυξίδα αγώνα και δημοκρατικής διεκδίκησης.
Τον Νοέμβρη του ’73, γύρω από τους φοιτητές που κλείστηκαν στο Πολυτεχνείο, συσπειρώθηκε ένας ολόκληρος λαός. Χιλιάδες άνθρωποι βροντοφώναξαν «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία» και «Έξω οι ΗΠΑ – Έξω το ΝΑΤΟ», δίνοντας καθαρή κατεύθυνση στην εξέγερση και στρέφοντάς την ευθέως ενάντια στη δικτατορία, τον φασισμό και τον ιμπεριαλισμό. Εκείνες οι μέρες αποκάλυψαν το πραγματικό πρόσωπο της χούντας και σήμαναν την αρχή του τέλους για το φασιστικό καθεστώς, το οποίο ένα χρόνο αργότερα θα ολοκλήρωνε τα εγκληματικά του σχέδια με το προδοτικό πραξικόπημα στην Κύπρο. Ένα πραξικόπημα που άνοιξε την κερκόπορτα στην τουρκική εισβολή και άφησε την πατρίδα μας μοιρασμένη στα δύο μέχρι σήμερα.
Στη σύγχρονη πραγματικότητα, τα μηνύματα και τα διδάγματα του Πολυτεχνείου παραμένουν ζωντανά. Η ανάγκη για πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό και το φασισμό, για δημοκρατία, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθρώπινη αξιοπρέπεια, είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Ακόμη και σε διεθνές επίπεδο, γεγονότα που εκτυλίσσονται καθημερινά θυμίζουν το πνεύμα της εξέγερσης του 1973. Οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί συνεχίζουν να αιματοκυλούν λαούς, εκατομμύρια άνθρωποι ξεριζώνονται από τα σπίτια τους, ενώ παιδιά σε όλο τον κόσμο στερούνται το δικαίωμα στη μόρφωση, στην παιδική ηλικία, στη ζωή. Άλλοι «μεγάλοι» εξακολουθούν να μοιράζουν χώρες και να χαράσσουν σύνορα. Σε περιοχές πολύ κοντινές σε εμάς, ένας ολόκληρος λαός ξεκληρίστηκε. Και στην κυπριακή πραγματικότητα, το σύνθημα αυτό παραμένει αναπόσπαστο από τις δικές μας διεκδικήσεις. Το Πολυτεχνείο μάς υπενθυμίζει το έγκλημα που διαπράχθηκε εις βάρος της Κύπρου από τη χούντα των Αθηνών και τους εδώ υποκινητές της, την ΕΟΚΑ Β και τον Γρίβα, και επιβεβαιώνει ότι ο τόπος μας εξακολουθεί να πληρώνει το τίμημα εκείνης της προδοσίας. Με το Κυπριακό να παραμένει άλυτο και στάσιμο, η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα βαραίνουν ακόμη το λαό μας.
Η Κύπρος θα νιώσει πραγματικά ασφαλής μόνο όταν φύγουν όλοι οι στρατοί κατοχής. Μόνο όταν ο τόπος απελευθερωθεί και επανενωθεί. Και τότε, το σύνθημα του Πολυτεχνείου θα πάψει να είναι επίκαιρο, όχι γιατί θα έχει ξεχαστεί, αλλά γιατί θα έχει δικαιωθεί.
Dialogos
Κάποια συνθήματα παραμένουν επίκαιρα
Published November 18, 2025
Μετά από 52 χρόνια, το σύνθημα «Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία» εξακολουθεί να είναι επίκαιρο, θυμίζοντας την ηρωική εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973. Η εξέγερση αυτή αποκάλυψε το πραγματικό πρόσωπο της χούντας και σηματοδότησε την αρχή του τέλους της. Στη σύγχρονη πραγματικότητα, η ανάγκη για αγώνα ενάντια στον ιμπεριαλισμό, τον φασισμό και για κοινωνική δικαιοσύνη παραμένει επιτακτική. Το άρθρο υπογραμμίζει τη σημασία της διατήρησης των αξιών και των ιδανικών του Πολυτεχνείου.