Κίτιον-Παμπούλα: Σπουδαία αρχαϊκά ευρήματα φέρνουν στο φως την πρώιμη ιστορία της πόλης

Ολοκληρώθηκε η φετινή ανασκαφική περίοδος της Γαλλικής Αρχαιολογικής Αποστολής στη θέση Κίτιον–Παμπούλα, με το Τμήμα Αρχαιοτήτων του Υφυπουργείου Πολιτισμού να ανακοινώνει σημαντικές αποκαλύψεις που φωτίζουν τόσο την Ύστερη Κλασική όσο και πολύ πρωιμότερες φάσεις κατοίκησης.
Ο κλασικός λάκκος με τα όστρακα
Η φετινή έρευνα επικεντρώθηκε στην τομή 11, στα βορειοδυτικά, όπου είχε αποκαλυφθεί μεγάλος λάκκος της Ύστερης Κλασικής περιόδου (4ος αι. π.Χ.). Στο εσωτερικό του εντοπίστηκαν περισσότερα από 100 φοινικικά όστρακα, που αντιστοιχούν σε περίπου 75 διαφορετικά κείμενα και βρίσκονται υπό μελέτη. Με το τέλος της ανασκαφικής περιόδου του 2024 ο λάκκος είχε καθαριστεί πλήρως, επιτρέποντας τη συνέχιση της έρευνας σε μεγαλύτερο βάθος και πλάτος.
Νέα τομή προς νότο
Η φετινή επέκταση της ανασκαφής προς το νότο αποκάλυψε έναν ακόμη μακρύ και βαθύ λάκκο (χώρος 976), παράλληλο και σύγχρονο με τον χώρο 975. Η νέα τομή διέκοψε και κατέστρεψε τμήματα παλαιότερων κατασκευών, ανάμεσά τους την επέκταση του χώρου 964 και μέρος του χώρου 962. Σε βαθύτερα επίπεδα, ωστόσο, οι κατώτερες στρώσεις του 962 εξακολουθούν να διατηρούνται.
Δάπεδα της Κλασικής περιόδου
Ανάμεσα στις δύο μεγάλες τομές διατηρούνται δάπεδα της Κλασικής περιόδου με πολλές φάσεις χρήσης. Το καλύτερα διατηρημένο είναι το Δάπεδο 966, το οποίο είχε επανειλημμένους κύκλους ανακατασκευής και πιθανότατα εφάπτεται στον τοίχο 962.
Ο θεμελιωτικός αποθέτης
Βόρεια του Δαπέδου 966 εντοπίστηκε μικρός αποθέτης, αποτελούμενος από δύο αγγεία και ένα χαλίκι. Η σύστασή του – ιδίως η παρουσία μαγειρικού σκεύους – παραπέμπει σε θεμελιωτικούς αποθέτες, αντίστοιχους με εκείνους που έχουν βρεθεί σε άλλα κτίσματα της Κλασικής περιόδου, όπως στην Αμαθούντα.
Αρχαϊκά κατάλοιπα
Προς τα ανατολικά και βόρεια της τομής ήρθαν στο φως δάπεδα και τοίχοι της Αρχαϊκής περιόδου, σε πολύ καλή κατάσταση διατήρησης. Αν και ο λάκκος 975 είχε διακόψει μέρος των καταλοίπων, σημαντικό τμήμα τους διατηρείται ανέπαφο.
Ο χώρος του 8ου-7ου αιώνα π.Χ.
Στα βόρεια εντοπίστηκε χώρος της Κυπρο-Αρχαϊκής περιόδου με λίθινους τοίχους και ανωδομή από ωμόπλινθους. Εντυπωσιακός είναι ο τοίχος 978, ο οποίος διατηρεί λευκό επίχρισμα στη δυτική του όψη. Η κατάρρευση της πλίθινης ανωδομής συνέβαλε στη διατήρηση των αγγείων στη θέση τους.
Η διάταξη των αγγείων
Συλλέχθηκαν φοινικικοί εμπορικοί αμφορείς, τοπικά Plain White αγγεία και μια δίχρωμη βαρελλόσχημη οινοχόη. Τρία αγγεία βρέθηκαν κατά μήκος του βόρειου τοίχου και τρία κατά μήκος του ανατολικού, ενώ δύο φοινικικοί αμφορείς ήταν τοποθετημένοι αναποδογυρισμένοι, με τα άνω και κάτω τμήματά τους να λείπουν.
Πρόκειται για τα αρχαιότερα κατάλοιπα που έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα στον συγκεκριμένο τομέα του Κιτίου, προσφέροντας καθοριστικά στοιχεία για την πρώιμη ιστορία της πόλης.