Καμπάνα €120 εκατ. στο X – Το πρώτο πρόστιμο στην Ευρώπη για παραβίαση του DSA

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέβαλε σήμερα το πρώτο πρόστιμο €120 εκατομμυρίων στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter), που ανήκει στον Ίλον Μασκ, για παραβιάσεις του Digital Services Act (DSA).
Πρόκειται για το πρώτο πρόστιμο που επιβάλλεται υπό τον νέο ευρωπαϊκό ψηφιακό νόμο DSA. «Δεν είμαστε εδώ για να επιβάλλουμε τα υψηλότερα πρόστιμα. Είμαστε εδώ για να διασφαλίσουμε ότι η ψηφιακή μας νομοθεσία εφαρμόζεται. Αν συμμορφώνεστε με τους κανόνες μας, δεν λαμβάνετε πρόστιμο. Είναι τόσο απλό», δήλωσε η Χένα Βιρκούνεν, υπεύθυνη για θέματα τεχνολογίας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η κ. Βιρκούνεν, η οποία συναντήθηκε τον περασμένο μήνα με εκπροσώπους των ΗΠΑ που πιέζουν για την μη εφαρμογή του DSA για τις αμερικάνικες πλατφόρμες, πρόσθεσε ότι «είναι πολύ σημαντικό να τονίσουμε ότι ο DSA δεν έχει καμία σχέση με τη λογοκρισία. Είμαστε εδώ για να προστατεύσουμε τους χρήστες και να διασφαλίσουμε ότι οι πλατφόρμες ακολουθούν τους κανόνες».
Από την άλλη, η πλατφόρμα TikTok κατάφερε να αποφύγει κυρώσεις μετά από μια σειρά δεσμεύσεων για τη βελτίωση της διαφάνειας του αρχείου διαφημίσεων της. «Η TikTok προχώρησε σε ένα πολύ ολοκληρωμένο σύνολο δεσμεύσεων που αντιμετωπίζουν τις ανησυχίες μας», ανέφερε Ευρωπαία αξιωματούχος κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης του Τύπου πριν την επίσημη ανακοίνωση του προστίμου.
Οι παραβιάσεις της X αφορούν κυρίως τρία ζητήματα: τον παραπλανητικό σχεδιασμό των «μπλε τικ» (blue checkmarks), την έλλειψη διαφάνειας στο αρχείο διαφημίσεων και την άρνηση πρόσβασης σε δημόσια δεδομένα για ερευνητές. «Οι χρήστες παραπλανώνται και δεν μπορούν να προσδιορίσουν ελεύθερα αν πίσω από έναν λογαριασμό υπάρχει πραγματικό πρόσωπο ή όχι», εξήγησε, καθώς το σημάδι είναι διαθέσιμο επί πληρωμή χωρίς να γίνεται κάποιος έλεγχος. Όσον αφορά τις διαφημίσεις: «Αν δεις μια διαφήμιση και προσπαθήσεις να μάθεις περισσότερα, απλά δεν μπορείς», πρόσθεσε.
Επιπλέον, η πλατφόρμα δεν επέτρεπε σε ερευνητές να αναλύσουν δημόσια δεδομένα, όπως ρητά αναφέρει ο DSA ως απαραίτητη προϋπόθεση, ώστε να είναι δυνατή η επιστημονική και σε πλαίσιο ελέγχου μελέτη φαινομένων όπως η πόλωση ή η διάδοση παραπληροφόρησης. «Το γεγονός ότι η X δεν επιτρέπει την πρόσβαση στα δημόσια διαθέσιμα δεδομένα της μέσω της διάταξης για πρόσβαση δεδομένων σημαίνει επίσης ότι τρίτα μέρη δεν μπορούν να αναλύσουν ανεξάρτητα τις επιπτώσεις του αλγορίθμου», τόνισε αξιωματούχος κατά την ενημέρωση.
Η TikTok, από την πλευρά της, απέφυγε τα πρόστιμα, καθώς δεσμεύτηκε να βελτιώσει τη διαφάνεια του αρχείου διαφημίσεων της, ενημερώνοντάς το κάθε 24 ώρες και παρέχοντας σαφείς πληροφορίες για τα κριτήρια στοχοποίησης των διαφημίσεων. «Θέλουμε οι χρήστες να γνωρίζουν γιατί βλέπουν συγκεκριμένες διαφημίσεις και ποιος τις στοχεύει», ανέφερε ο αξιωματούχος. «Επιπλέον, το αρχείο διαφημίσεων θα είναι πλέον αναζητήσιμο, κάτι που δεν ίσχυε πριν».
Η απόφαση της Κομισιόν προκάλεσε αντιδράσεις στις ΗΠΑ πριν καν ανακοινωθεί: Ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς δήλωσε με ανάρτηση του στο ίδιο το X: «Υπάρχουν φήμες ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα επιβάλει πρόστιμο εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων στην X επειδή δεν ασχολείται με τη λογοκρισία. Η ΕΕ θα έπρεπε να υποστηρίζει την ελευθερία του λόγου, όχι να επιτίθεται σε αμερικανικές εταιρείες για ασήμαντα θέματα».
Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέρριψε τις κατηγορίες, τονίζοντας ότι οι νόμοι της δεν στοχεύουν συγκεκριμένες εθνικότητες. «Είμαστε εδώ για να προστατεύσουμε τα ψηφιακά και δημοκρατικά μας πρότυπα, τα οποία συχνά αποτελούν το πρότυπο για τον υπόλοιπο κόσμο», ανέφερε η Επιτροπή.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, η πλατφόρμα X έχει τώρα 60 ημέρες για να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις σχετικά με τα «μπλε τικ» και 90 ημέρες για τις παραβιάσεις. «Αν η X δεν συμμορφωθεί, η Επιτροπή μπορεί να επιβάλει περιοδικά χρηματικά πρόστιμα», εξήγησε ο αξιωματούχος. «Δεν έχουμε καμία ένδειξη ότι η X δεν θα κάνει τις απαραίτητες αλλαγές. Οι αλλαγές που ζητούμε δεν είναι θεμελιώδεις. Ένα λειτουργικό αρχείο διαφημίσεων είναι βασικά μια λειτουργική βάση δεδομένων. Άλλες εταιρείες έχουν καταφέρει να παρέχουν κάτι τέτοιο», πρόσθεσε.
Παράλληλα, οι έρευνες για τη διάδοση παράνομου περιεχομένου και την αλγοριθμική προώθηση στην X συνεχίζονται. «Υπάρχουν δύο ξεχωριστές έρευνες που εξακολουθούν να βρίσκονται σε εξέλιξη. Η μία αφορά τον τρόπο με τον οποίο η X χειρίζεται τον μηχανισμό αναφοράς παράνομου περιεχομένου, ενώ η άλλη αφορά αλγοριθμικά ζητήματα», ανέφερε ο αξιωματούχος.
Σύμφωνα με τον αξιωματούχο, το αποτρεπτικό αποτέλεσμα του DSA δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται μόνο σε σχέση με έναν πάροχο, αλλά και για το σύνολο των ρυθμιζόμενων οντοτήτων», τόνισε. «Ελπίζουμε ότι αυτό το πρόστιμο θα έχει αποτρεπτικό αποτέλεσμα όχι μόνο για την X, αλλά και για άλλες εταιρείες που παρακολουθούν», ανέφερε ο αξιωματούχος.
Ταυτόχρονα, η περίπτωση της TikTok δείχνει ότι η συνεργασία με τους κανονισμούς μπορεί να αποφύγει κυρώσεις, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συμμόρφωσης με τους νέους ψηφιακούς νόμους. «Η TikTok ανέλαβε δεσμεύσεις που αντιμετωπίζουν τις ανησυχίες μας, και αυτό είναι ένα θετικό παράδειγμα για όλες τις πλατφόρμες», κατέληξε.