Καταγγελίες-σοκ από ΚΥΣΟΑ: «Μισοί ανάπηροι μένουν εκτός πρόνοιας – Κυπριακή πατέντα αποκλεισμού»

Οι βαθιές στρεβλώσεις του υφιστάμενου συστήματος κοινωνικής προστασίας και η διαχρονική περιθωριοποίηση δεκάδων χιλιάδων ατόμων με αναπηρία αναδείχθηκαν ξανά χθες, στη διάσκεψη Τύπου της Κυπριακής Συνομοσπονδίας Οργανώσεων Αναπήρων (ΚΥΣΟΑ). Εκεί παρουσιάστηκε η πορεία της νέας νομοθεσίας για τα δικαιώματα των ΑμεΑ, η κατάσταση που επικρατεί σήμερα, αλλά και οι διεκδικήσεις των οργανώσεων.
Η πρόεδρος της ΚΥΣΟΑ, Θέμιδα Ανθοπούλου, υπογράμμισε ότι σήμερα μόνο οι βαριές κινητικές και οπτικές αναπηρίες λαμβάνουν επιδόματα χωρίς εισοδηματικά κριτήρια. Αντίθετα, η πλειονότητα των ατόμων με αναπηρίες παραμένει εγκλωβισμένη στο σύστημα του ΕΕΕ. «Ένα στα δύο άτομα με σοβαρή αναπηρία μένει εκτός πρόνοιας – μια κυπριακή πατέντα αποκλεισμού», τόνισε χαρακτηριστικά.
Δύο άξονες του νέου νομοσχεδίου
Το νομοσχέδιο κινείται σε δύο βασικές κατευθύνσεις:
-
Δημιουργία δικτύου οκτώ υπηρεσιών ανεξάρτητης διαβίωσης, όπως σύμβουλοι υποστήριξης λήψης αποφάσεων, κοινωνικοί συνοδοί και προσωπικοί βοηθοί εργασίας.
-
Αναμόρφωση των άμεσων παροχών και αναθεώρηση του τρόπου καθορισμού των επιδομάτων.
Η ΚΥΣΟΑ παρουσίασε τεκμηριωμένο πακέτο προτάσεων ύψους 267 εκατ. ευρώ, το οποίο στη συνέχεια προσαρμόστηκε στα 142 εκατ. για τριετία, με αμετακίνητη θέση ότι κανένα δικαίωμα δεν πρέπει να μειωθεί.
Συγκλονιστικές ιστορίες πίσω από τους αριθμούς
Η κ. Ανθοπούλου παρουσίασε δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις που, όπως είπε, αποτυπώνουν με ακρίβεια το μέγεθος των στρεβλώσεων:
• Η Αναστασία, άτομο με νοητική αναπηρία, εργάζεται αλλά χάνει κάθε μορφή στήριξης επειδή ο μισθός της υπερβαίνει το όριο του ΕΕΕ. Αδυνατεί να πληρώσει βασικές ανάγκες όπως ρεύμα και νερό.
• Ο Κωνσταντίνος, ενήλικας με πολυαναπηρίες που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή. Οι γονείς του ζούσαν με την αγωνία να μη φύγουν πριν από εκείνον, λόγω της παντελούς έλλειψης κρατικής προστασίας.
«45 εκατ. μέχρι το 2028 δεν φτάνουν ούτε για τα βασικά»
Παρά τις θετικές προθέσεις που αναγνωρίζει η Συνομοσπονδία, η κυβέρνηση έχει εγκρίνει μόλις 45 εκατ. μέχρι το 2028 – ποσό που η ΚΥΣΟΑ χαρακτηρίζει «εντελώς ανεπαρκές». Μόνο η αποδέσμευση από το ΕΕΕ, όπως σημειώθηκε, απαιτεί 65 εκατ. ευρώ ετησίως.
Η Συνομοσπονδία κάλεσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον Υπουργό Οικονομικών να αναθεωρήσουν άμεσα τις προβλέψεις, ώστε οι πρόνοιες της νομοθεσίας να εφαρμοστούν χωρίς άλλες καθυστερήσεις. «Δεν θέλουμε υποσχέσεις για το μέλλον. Θέλουμε κατοχύρωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων τώρα», δήλωσε η πρόεδρος της ΚΥΣΟΑ.
Στήριξη από ΟΣΑΚ και Παρατηρητήριο Τρίτης Ηλικίας
Την ανάγκη για άμεση νομοθετική αναμόρφωση και πρόσθετους πόρους τόνισαν ο πρόεδρος της ΟΣΑΚ, Χαράλαμπος Παπαδόπουλος, και ο πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Τρίτης Ηλικίας, Δήμος Αντωνίου, επισημαίνοντας ότι οι πιο ευάλωτοι πολίτες δεν μπορούν να περιμένουν άλλο.
Πολιτική διάσταση
Στη δική του παρέμβαση, ο πρόεδρος της Επιτροπής Εργασίας της Βουλής και βουλευτής ΑΚΕΛ, Άντρος Καυκαλιάς, ανέφερε ότι το σημερινό «στρεβλό και ισοπεδωτικό σύστημα» δεν μπορεί να συνεχιστεί. Για ουσιαστική αλλαγή, όπως είπε, χρειάζονται τρία στοιχεία: πολιτική βούληση, επαρκείς πόροι και σαφές νομοθετικό πλαίσιο. «Αν ένα από τα τρία δεν λειτουργήσει, το αποτέλεσμα δεν θα έρθει», σημείωσε, υπενθυμίζοντας ότι η Επιτροπή είναι έτοιμη να εξετάσει το νομοσχέδιο μόλις κατατεθεί, αλλά ο χρόνος πιέζει.