Κομισιόν: Νέος στρατηγικός σχεδιασμός για βιοοικονομία πράσινη ανάπτυξη, ανταγωνιστικότητα και ανθεκτικότητα

Ένα νέο Στρατηγικό Πλαίσιο για μια Ανταγωνιστική και Βιώσιμη Βιοοικονομία της ΕΕ παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες, με στόχο να ενισχύσει την πράσινη ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα της Ευρώπης.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, η στρατηγική αυτή βασίζεται σε εκτεταμένες διαβουλεύσεις με τους ενδιαφερόμενους και θέτει φιλόδοξους στόχους για την κλιμάκωση της βιοοικονομίας, η οποία ήδη απασχολεί 17,1 εκατομμύρια ανθρώπους, το 8% των θέσεων εργασίας στην ΕΕ, και έχει αξία που ξεπερνά τα €2,7 τρισ.
«Η βιοοικονομία προσφέρει τεράστιες δυνατότητες επέκτασης, από τα προϊόντα που χρησιμοποιούμε καθημερινά, μέχρι τα σπίτια στα οποία ζούμε και τις μεγάλες βιομηχανικές εφαρμογές. Πρόκειται για μια στρατηγική ανάπτυξης που θα αυξήσει την ανθεκτικότητα και την ανταγωνιστικότητά μας και ταυτόχρονα θα διασφαλίσει ότι η φύση και τα υγιή οικοσυστήματα θα παραμείνουν η ραχοκοκαλιά της οικονομίας μας. Θα δημιουργήσει τοπικές θέσεις εργασίας, θα αντικαταστήσει τους ορυκτούς πόρους και θα προστατεύσει τη φύση στην οποία όλοι βασιζόμαστε», τόνισε η Επίτροπος για το Περιβάλλον, την Ανθεκτικότητα στους Υδάτινους Πόρους και μια Ανταγωνιστική Κυκλική Οικονομία, Τζέσικα Ρόσβαλ.
«Το όραμά μας είναι σαφές: ένα μέλλον όπου η Ευρώπη βασίζεται στη φύση, την καινοτομία και τις κυκλικές λύσεις που βασίζονται σε μια ανταγωνιστική και βιώσιμη βιοοικονομία», συμπλήρωσε η Επίτροπος.
Στο πλάνο της Επιτροπής περιλαμβάνεται μια σειρά μέτρων για την επιτάχυνση της καινοτομίας και την προσέλκυση επενδύσεων, ξεκινώντας από την υιοθέτηση των Biotech Acts το 2025, οι οποίοι θα απλοποιήσουν τις κανονιστικές απαιτήσεις και θα επιταχύνουν τις αδειοδοτήσεις για βιοβασισμένα προϊόντα. Το 2026 θα ιδρυθεί το European Bioeconomy Regulators and Innovators' Forum, ένα φόρουμ για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ ρυθμιστικών αρχών και καινοτόμων, ενώ θα υποβληθούν αιτήματα για προτυποποίηση προϊόντων, όπως πόρτες, παράθυρα και ξύλινα δομικά στοιχεία.
Από το 2026 έως το 2028 αναμένεται λειτουργήσει η Ομάδα Εφαρμογής Επενδύσεων στη Βιοοικονομία, η οποία θα συντονίζει χρηματοδοτικά εργαλεία για την υποστήριξη καινοτόμων έργων, όπως βιοδιυλιστήρια και εγκαταστάσεις βιοβιομηχανίας. Επίσης, θα αναθεωρηθεί η συνεργασία με το Circular Bio-Based Europe Joint Undertaking για την ενίσχυση της χρηματοδότησης καινοτομίας στη βιοοικονομία.
Η στρατηγική προβλέπει την ανάπτυξη αγορών ηγετικής θέσης για βιοβασισμένα υλικά, με στόχο την αύξηση της ζήτησης και την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων. Το 2026 θα πραγματοποιηθεί ανάλυση και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών για την αξιοποίηση της βιομάζας, ενώ θα υιοθετηθεί το Energy Union Package, το οποίο θα ενσωματώσει κριτήρια βιωσιμότητας για την παραγωγή ενέργειας από βιομάζα. Η Επιτροπή θα δημοσιεύσει έκθεση για τις επιπτώσεις των εθνικών σχεδίων στήριξης της βιομάζας στο περιβάλλον, το κλίμα και τη βιοποικιλότητα, ενώ θα θεσπιστούν κριτήρια και στόχοι για βιοβασισμένα πλαστικά. Το 2026 θα εκκινήσει το Competitiveness Coordination Tool, το οποίο θα περιλαμβάνει τη συμμαχία "Bio-based Europe", μια εθελοντική συμμαχία εταιριών που θα δεσμευτούν να αγοράσουν βιοβασισμένα υλικά αξίας €10 δισ. έως το 2030.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, η Ευρώπη είναι ήδη αυτάρκης κατά 90% σε βιομάζα, αλλά η στρατηγική στοχεύει στην περαιτέρω ενίσχυση της βιωσιμότητας και της κυκλικότητας. Το 2026 θα υποστηριχθεί η παραγωγή βιοαερίου και βιομεθανίου από βιοαπόβλητα και υπολείμματα, ενώ θα βελτιωθούν τα δεδομένα και τα μοντέλα για την παρακολούθηση της διαθεσιμότητας βιομάζας, με χρήση δεδομένων από το πρόγραμμα Copernicus. Το 2027 θα εκδοθούν οδηγίες για κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα και αξιοποίηση δευτερογενούς βιομάζας, ενώ μέχρι το 2030 θα δημιουργηθεί ένα ευρωπαϊκό αποθετήριο γνώσεων για την υποστήριξη των γεωργών, δασοκόμων και διαχειριστών γης.
Η ΕΕ αναμένεται να ενισχύσει τις διεθνείς συνεργασίες για την προώθηση της βιώσιμης βιοοικονομίας, με στόχο την πρόσβαση σε νέες αγορές και την αποφυγή εξάρτησης από μοναδικούς προμηθευτές. Από το 2026 έως το 2027, θα χρησιμοποιηθούν οι εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ για την προώθηση της πρόσβασης σε αγορές βιοβασισμένων προϊόντων και την αντιμετώπιση τεχνικών εμποδίων, ενώ θα προωθηθεί η παγκόσμια συνεργασία για την εναρμόνιση προτύπων και την ενίσχυση της βιωσιμότητας στη βιοοικονομία.
Η νέα στρατηγική της ΕΕ για τη βιοοικονομία αποτελεί ένα φιλόδοξο σχέδιο δράσης, το οποίο στοχεύει να μετατρέψει την Ευρώπη σε παγκόσμιο ηγέτη στην πράσινη καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα. Με επενδύσεις που ξεπερνούν τα 2,7 τρισεκατομμύρια ευρώ και ένα λεπτομερές χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση των στόχων, η ΕΕ επιδιώκει να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, να μειώσει την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και να ενισχύσει την ανθεκτικότητά της σε ένα μεταβαλλόμενο παγκόσμιο περιβάλλον. Η Επιτροπή θα παρουσιάσει έκθεση για την πρόοδο της στρατηγικής μέχρι το 2028.
Πηγή: ΚΥΠΕ