Με όπλο ευρωπαϊκά δεδομένα: Το ΑΚΕΛ ξαναβάζει στην ατζέντα τη φορολόγηση των τραπεζικών υπερκερδών

Πρωτοβουλία για δημιουργία ταμείου ύψους 100 εκατ. ευρώ –μέσω φορολόγησης των υπερκερδών των τραπεζών– ανέλαβε εκ νέου το ΑΚΕΛ, με στόχο τη στήριξη νοικοκυριών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων που έχουν πληγεί από τη συσσωρευτική άνοδο του πληθωρισμού και των επιτοκίων την τελευταία τριετία.
Χθες το κόμμα κατέθεσε στη Βουλή πρόταση νόμου που προβλέπει την επιβολή «έκτακτου τέλους αλληλεγγύης» στα πιστωτικά ιδρύματα για τα έτη 2025 και 2026. Σύμφωνα με την έκθεση που συνοδεύει το νομοσχέδιο, το τέλος στοχεύει στη δίκαιη κατανομή των βαρών που προέκυψαν από τη διαδοχική αύξηση των επιτοκίων και την κερδοφορία των τραπεζών. Την έκθεση υπογράφει ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου, ο οποίος υπογραμμίζει ότι το μέτρο είναι στοχευμένο και απόλυτα τεκμηριωμένο.
Η πρόταση προβλέπει ότι το τέλος θα επιβάλλεται στο τμήμα της αύξησης των καθαρών εσόδων από τόκους που υπερβαίνει το 40% σε σχέση με το 2022, με συντελεστή 20%.
Όπως σημειώνεται, η εκτίναξη της κερδοφορίας των τραπεζών δεν οφείλεται σε οργανική ανάπτυξη, αλλά στη διεύρυνση του περιθωρίου επιτοκίων –μια τάση που επιβάρυνε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, περιορίζοντας την αγοραστική τους δύναμη και δυσχεραίνοντας την αποπληρωμή δανείων, ειδικά σε μια περίοδο οικονομικής αστάθειας.
Η εμπειρία από άλλα κράτη-μέλη, όπως καταγράφεται σε μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δείχνει ότι ανάλογες παρεμβάσεις δεν επηρέασαν αρνητικά τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα· αντίθετα, εφαρμόστηκαν με επιτυχία, χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, επιβεβαιώνοντας ότι τα επιχειρήματα περί «κινδύνων» δεν στηρίζονται στα ευρωπαϊκά δεδομένα.
Υπενθυμίζεται ότι είναι η δεύτερη φορά που το ΑΚΕΛ επιχειρεί να θεσμοθετήσει φορολόγηση των τραπεζικών υπερκερδών. Η προηγούμενη πρόταση είχε καταψηφιστεί από ΔΗΣΥ–ΔΗΚΟ–ΔΗΠΑ–ΒΟΛΤ, ύστερα από έντονη αντίδραση της κυβέρνησης και του τραπεζικού λόμπι. Ωστόσο, μεταγενέστερη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις χώρες της Βαλτικής ανέτρεψε τα επιχειρήματα περί «κινδύνων», αποδεικνύοντας ότι τέτοια μέτρα εφαρμόστηκαν χωρίς κανένα πρόβλημα για το τραπεζικό σύστημα και χωρίς δυσμενείς επιπτώσεις στην οικονομία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν τότε στη Βουλή, η καταψήφιση της πρότασης είχε στερήσει από τα δημόσια ταμεία περίπου 100 εκατ. ευρώ – πόρους που θα μπορούσαν να είχαν κατευθυνθεί σε προγράμματα κοινωνικής πολιτικής, ιδιαίτερα στον τομέα της στέγασης, όπου οι ανάγκες της κοινωνίας παραμένουν αυξημένες.
Με τη νέα πρωτοβουλία, το ΑΚΕΛ επαναφέρει στο επίκεντρο την ανάγκη να συνεισφέρουν οι τράπεζες στο βάρος που σηκώνει η κοινωνία, ιδιαίτερα όσοι επηρεάστηκαν περισσότερο από τις αυξήσεις επιτοκίων και το κύμα ακρίβειας.
Κωνσταντίνος Ζαχαρίου