«Ο Κόσμος Μικραίνει»

Η ιστορία της κυπριακής αγελάδας ζωντάνεψε μέσα από τη μεγάλη οθόνη
Σε μια κατάμεστη αίθουσα, πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου, στον Κινηματογράφο «Πάνθεον», η πρώτη προβολή του ντοκιμαντέρ «Ο Κόσμος Μικραίνει». Μια μοναδική κινηματογραφική εμπειρία που βασίζεται στα επιστημονικά ευρήματα του ερευνητικού προγράμματος ARETI, το οποίο είχε ως ανάδοχο φορέα του το Ινστιτούτο Κύπρου, με σημαντικούς εταίρους το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών και το Ινστιτούτο Πληθυσμιακής Γενετικής Smurfit στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας.
Το εν λόγω ντοκιμαντέρ φέρνει στο φως τη συναρπαστική και συνάμα άγνωστη ιστορία της κυπριακής αγελάδας, ενός ζώου που συνδέθηκε μέσα από τους αιώνες, με τον κυπριακό αγροτικό πληθυσμό, οργώνοντας τα χώματα της πατρίδας μας.
Εκλεκτοί προσκεκλημένοι από τον χώρο του πολιτισμού, της τέχνης και του επιχειρείν παρακολούθησαν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον το πρωτότυπο ντοκιμαντέρ, το οποίο συνδέει τον κόσμο της επιστήμης με τις μνήμες και τις ρίζες της κυπριακής παράδοσης.
Αντλώντας υλικό από την αρχαιολογία, τη γενετική, την ιστορία και την προφορική παράδοση, το ντοκιμαντέρ φωτίζει γνωστές και άγνωστες πτυχές της ιστορίας ενός ζώου, που υπήρξε για αιώνες ο πιο πιστός συνεργάτης του Κύπριου γεωργού.
«Ο Κόσμος Μικραίνει» δεν αποτελεί απλά ένα νοσταλγικό ταξίδι στον χρόνο. Είναι μια ταινία μικρού μήκους, που μέσα από τη δύναμη της εικόνας και του ήχου, αναδεικνύει τις επιπτώσεις της απώλειας της αγροβιοποικιλότητας, οικολογικές και πολιτιστικές, και υμνεί τον διαχρονικό δεσμό ανάμεσα στον άνθρωπο και τα ζώα εργασίας.
Η αγελάδα της Κύπρου
Η ερευνήτρια του Ινστιτούτου Κύπρου Άννα Σπύρου, αφού ευχαρίστησε όλους όσοι συνέβαλαν στη δημιουργία του ντοκιμαντέρ, ανέφερε ότι η ενασχόληση της με το θέμα της κυπριακής αγελάδας και της ιστορίας της προέκυψε τόσο από ερευνητικό ενδιαφέρον, όσο και από προσωπικά βιώματα και ιστορίες ανθρώπων, μερικοί εκ των οποίων δε βρίσκονται πια εν ζωή.
Στο χαιρετισμός της, εκ μέρους της Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, η Ανώτερη Λειτουργός του Υπουργείου Γεωργίας, Δρ. Έφη Σνόου, τόνισε ότι ντοκιμαντέρ παρουσιάζει την ιστορία μιας φυλής ζώων, η οποία αποτελεί μοναδικό γενετικό και πολιτισμικό θησαυρό της Κύπρου, καθώς και ζωντανό κομμάτι της παράδοσης, της αγροτικής κληρονομιάς και της αειφόρου ανάπτυξης του τόπου.
Ο Ύπατος Αρμοστής της Ινδίας στην Κύπρο, κ. Manish Manish υπέδειξε, ότι η έρευνα για τη δημιουργία του ντοκιμαντέρ «Ο Κόσμος Μικραίνει» αποτελεί για την Κύπρο, μια επιστημονική συμβολή στη βιοποικιλότητα και τη βιωσιμότητα της γεωργίας, ενώ για την Ινδία, έναν βαθύ πολιτισμικό δεσμό με την χώρα μας, αφού η μελέτη επιβεβαιώνει ότι η παραδοσιακή κυπριακή φυλή φέρει το γενετικό αποτύπωμα του Bos indicus.
Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Α. Γ. Λεβέντη, Δρ Αναστάσιος Λεβέντης δήλωσε ότι μέσα από την έρευνα για τη γενετική ιστορία, απαντώνται τα περισσότερα από τα ερωτήματα, που αφορούν την αρχαία αυτή φυλή βοοειδών. Μια φυλή που, όπως είπε αποτελεί μια εξαιρετικά σημαντική προσθήκη στα εξημερωμένα είδη της Κύπρου. Παράλληλα, κάνει αναφορά στον κυπριακό οικότοπο, στον οποίο η κυπριακή αγελάδα προσαρμόστηκε μέσα στους αιώνες.
Ο Καθηγητής της έδρας Α. Γ. Λεβέντη στις Αρχαιολογικές Επιστήμες στο Κέντρο Επιστήμης και Τεχνολογίας στην Αρχαιολογία και Πολιτιστική Κληρονομιά του Ινστιτούτου Κύπρου, Δρ Thilo Rehren, σημείωσε ότι το ντοκιμαντέρ είναι προϊόν πολλών ετών έρευνας, που χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Α. Γ. Λεβέντη και υποστηρίχθηκε από το Ινστιτούτο Κύπρου. Η αυτόχθονη κυπριακή φυλή βοοειδών, ανέφερε ο Δρ Rehren δεν εκπροσωπείται μόνο από ζώα, αλλά αποτελεί μέρος του ιστού της παραδοσιακής κυπριακής κοινωνίας, που αξίζει σε μεγάλο βαθμό να διατηρηθεί και να προστατευθεί.
Ο Διευθυντής του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών (ΙΓΕ) Δρ. Μάριος Κυριάκου, ανέφερε ότι το ΙΓΕ συνέδραμε στη δημιουργία του ντοκιμαντέρ – απόρροια του ερευνητικού έργου ARETI – μέσω της εκτενούς γονιδιωματικής ταυτοποίησης που έγινε για πρώτη φορά στο 10% του υφιστάμενου πληθυσμού της ντόπιας φυλής βοοειδών.
Ο Γενικός Διευθυντής του Παγκύπριου Οργανισμού Αγελαδοτρόφων (ΠΟΑ), κύριος Νίκος Παπακυριακού, αφού συνεχάρη τους συντελεστές, σημείωσε ότι το ντοκιμαντέρ μεταφέρει στη νέα γενιά την ιστορία ενός ζώου που συνέβαλε στη διατήρηση του επαγγέλματος του αγρότη στην Κύπρο, αλλά και την εξυπηρέτηση των διατροφικών του αναγκών.
Εκ μέρους του Συνδέσμου Εκτροφέων Ντόπιας Φυλής βοοειδών ο κ. Ανδρέας Χριστοδούλου, υπέδειξε ότι το ντοκιμαντέρ αυτό δεν παρουσιάζει απλώς ζώα και φάρμες, αλλά παρουσιάζει την ψυχή ενός επαγγέλματος που κρατά ζωντανή μια παράδοση. Παρουσιάζει, είπε, τον κόπο και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι κτηνοτρόφοι της παραδοσιακής αγελάδας.
Ο Κόσμος Μικραίνει
Το ντοκιμαντέρ «Ο Κόσμος Μικραίνει» σκηνοθετεί ο Μάρκος Κάσσινος, ενώ το σενάριο συνυπογράφουν η Άννα Σπύρου και ο Αντρέας Δημητρίου. Η παραγωγή του ντοκιμαντέρ πραγματοποιήθηκε χάρη στην πολύτιμη οικονομική συμβολή του Ιδρύματος Α. Γ. Λεβέντη, του Cyprus Environment Foundation, του Παγκύπριου Οργανισμού Αγελαδοτρόφων, του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, της Ύπατης Αρμοστείας της Ινδίας και του Συνδέσμου Εκτροφέων Ντόπιας Φυλής Βοοειδών. Η προβολή τελούσε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μετά την προβολή, οι παρευρισκόμενοι συμμετείχαν σε ανοιχτή συζήτηση με τον σκηνοθέτη, τους σεναριογράφους και τους βασικούς συντελεστές του ντοκιμαντέρ. Παράλληλα, στο χώρο του φουαγιέ του θεάτρου πωλούνταν κέρινα ειδώλια αγελάδας, καθένα από τα οποία αντιπροσωπεύει μια πραγματική αγελάδα από κάποια φάρμα της Κύπρου. Με κάθε αγορά, οι παρευρισκόμενοι μπορούσαν να «υιοθετήσουν» μία κυπριακή αγελάδα, συμβάλλοντας στη διατήρηση της Ντόπιας Φυλής Βοοειδών, καθώς όλα τα έσοδα από τις πωλήσεις διατίθενται στον Σύνδεσμο Εκτροφέων της Ντόπιας Φυλής Βοοειδών.