Ο Λίβανος πιέζεται από παντού, συζητείται μέχρι κι η εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ

Τα ισραηλινά ΜΜΕ προετοιμάζουν ολοένα και περισσότερο την τοπική κοινή γνώμη ολοένα και περισσότερο ότι πλησιάζει η ώρα της ευρείας επιχείρησης στον Νότιο Λίβανο, όσο συνεχίζει η Χεζμπολάχ να αρνείται να αφοπλιστεί και ο τακτικός λιβανικός στρατός να μην αποδεικνύει επί του πεδίου την ικανότητα ή ακόμα και την προθυμία του να αναλάβει την ευθύνη του αφοπλισμού της οργάνωσης, όπως ορίζει η συμφωνία εκεχειρίας της 27ης Νοεμβρίου 2024.
Όπως ανέφερε στο χθεσινό (12/12) κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ALPHA Κύπρου ο αναλυτής του σταθμού μας για ζητήματα Μέσης Ανατολής, Γαβριήλ Χαρίτος, σε καθαρά επιχειρησιακό επίπεδο, μέσα σε διάστημα τριών ημερών (10-12/12), η ισραηλινή πολεμική αεροπορία πραγματοποίησε δύο επιδρομές, αμφότερες κατά στρατοπέδων εκπαίδευσης της επίλεκτης μονάδας καταδρομών της Χεζμπολάχ («Δύναμη Ραντουάν»). Μάλιστα, στην πρώτη επιδρομή που σημειώθηκε στις 10/12, η επίσημη ανακοίνωση τόνισε ότι τα πλήγματα είχαν επεκταθεί και σε περιοχές βορείως του ποταμού Λιτάνι, χωρίς ωστόσο να επιβεβαιώνεται κάτι τέτοιο από τις σχετικές αναφορές των λιβανικών κρατικών αρχών. Η Χεζμπολάχ, από την πλευρά της, δεν ανακοίνωσε λεπτομέρειες σχετικά με την φύση των στόχων που επλήγησαν, αφήνοντας το λιβανικό υπουργείο υγείας να αναφέρεται σε λεπτομέρειες για τις κατοικημένες περιοχές που υπέστησαν υλικές ζημιές.
Το Ισραήλ σε ετοιμότητα
Ενδεικτική της ετοιμότητας που επικρατεί στην ισραηλινή πλευρά είναι η έκτακτη συνεδρίαση της Πέμπτης (11/12) του περιορισμένης σύνθεσης υπουργικού συμβουλίου αρμοδίου για ζητήματα ασφάλειας και άμυνας (ΚΥΣΕΑ), ως επίσης και η κατ’ ιδίαν συνάντηση που είχε πραγματοποιηθεί νωρίτερα την ίδια μέρα μεταξύ του Πρωθυπουργού Νετανιάχου και του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Λαπίντ, ύστερα από πρωτοβουλία του πρώτου. Το περιεχόμενο και οι αποφάσεις της συνεδρίασης του ΚΥΣΕΑ δεν ανακοινώθηκε, ενώ η λακωνική ανακοίνωση που δημοσιοποιήθηκε πριν την κατ’ ιδίαν συνάντηση Νετανιάχου-Λαπίντ ανέφερε ότι εκτός από την επικείμενη προώθηση του νομοσχεδίου για την στράτευση των Υπερορθόδοξων Εβραίων, συζητήθηκαν και ‘ζητήματα εθνικής ασφαλείας’, χωρίς περαιτέρω αναφορές. Πάντως, από την έναρξη του πολέμου και μέχρι τώρα έχει παρατηρηθεί ότι οποτεδήποτε οι Νετανιάχου-Λαπίντ συναντώνται – παρά το έντονο κλίμα που επικρατεί κατά τις δημόσιες πολιτικές τους αντιπαραθέσεις – ποτέ δεν προβαίνουν σε δηλώσεις, ενώ σχεδόν πάντοτε, οι κατ’ ιδίαν τους συναντήσεις προηγούνται σημαντικών εξελίξεων στρατιωτικού ή/και διπλωματικού χαρακτήρα. Πάντως, όπως μετέδωσε το βράδυ της Τετάρτης (10/12) η κρατική ισραηλινή τηλεόραση, κατά την διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων η κυβέρνηση Νετανιάχου έχει καταλήξει το επιχειρησιακό σχέδιο που θα εφαρμοστεί στον Λίβανο, σε περίπτωση κατά την οποίαν δοθεί το πράσινο φως στη στρατιωτική ηγεσία. Το γεγονός ότι κάθε φορά που ανακοινώνεται επίσημα από τον στρατό ότι βρίσκεται σε εξέλιξη ή ολοκληρώθηκε σειρά βομβαρδισμών κατά θέσεων της Χεζμπολάχ, τονίζεται συγχρόνως ότι δεν έχουν δοθεί πρόσθετες οδηγίες ασφαλείας εκ μέρους της Πολιτικής Άμυνας προς τους ισραηλινού πολίτες των βορείων περιοχών της χώρας – ένδειξη που ερμηνεύεται ότι οι πρόσφατες αεροπορικές επιδρομές δεν εντάσσονται στο σχέδιο των επικείμενων διευρυμένων επιχειρήσεων στον Νότιο Λίβανο.
ΥΠΕΞ Λιβάνου: Προσπαθούμε να αποτρέψουμε ισραηλινή επίθεση
Από πλευράς λιβανικής κυβέρνησης, οι επανειλημμένες προειδοποιήσεις για επικείμενη ισραηλινή ευρεία επιχείρηση που κατά πάσα πιθανότητα θα περιλαμβάνει και χερσαίες δυνάμεις, φαίνεται πως λαμβάνονται σοβαρά υπ’ όψιν. Όπως ανέφερε ο κ. Χαρίτος, ο Υπουργός Εξωτερικών του Λιβάνου, Γιούσεφ Ράτζι, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο δίκτυο Αλ Τζαζήρα (12/12) επιβεβαίωσε ότι έχουν ληφθεί προειδοποιήσεις «από άλλες αραβικές κυβερνήσεις» ότι το Ισραήλ προετοιμάζεται να εισβάλει εκ νέου στα λιβανικά εδάφη, προσθέτοντας ότι «η κυβέρνηση της Βηρυτού καταβάλλει διπλωματικές προσπάθειες για να αποτρέψει ένα τέτοιο ενδεχόμενο».
Αμερικανικές πιέσεις και προειδοποιήσεις
Ωστόσο, οι προειδοποιήσεις προς την κυβέρνηση του Προέδρου Ζοζέφ Αούν δεν προέρχονται μόνο από τον αραβικό κόσμο. Όπως δημοσίευσε η έγκυρη λιβανική εφημερίδα Αλ-Αχμπάρ στο φύλλο της Πέμπτης (11/12), επικαλέστηκε καλά πληροφορημένες πηγές που έφεραν την Αμερικανίδα ειδική απεσταλμένη, Μόργκαν Ορτάγκους, κατά την διάρκεια κατ’ ιδίαν συναντήσεών της με κυβερνητικά στελέχη στη Βηρυτό, προειδοποίησε ότι εάν τελικά ο τακτικός λιβανικός στρατός δεν καταφέρει να αφοπλίσει την Χεζμπολάχ τουλάχιστον από τον βαρύ οπλισμό της, που περιλαμβάνει πυραύλους, ρουκέτες, drones και εκτοξευτήρες έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025, τότε με την έναρξη του νέου έτους θα είναι πλέον θέμα χρόνου για το Ισραήλ να διευρύνει τις επιχειρήσεις του στον Λίβανο, αρχικά με μεγαλύτερου εύρους αεροπορικές επιδρομές και στη συνέχεια με χερσαίες επιχειρήσεις και κατάηψη λιβανικών εδαφών. Ανταπαντώντας εμμέσως πλην σαφώς στα δημοσιεύματα της εφημερίδας Αλ-Αχμπάρ, που εκφράζει τις θέσεις της Χεζμπολάχ, ο Σιίτης Πρόεδρος του Λιβανικού Κοινοβουλίου, Ναμπίχ Μπέρι, δήλωσε ότι «ο τακτικός λιβανικός στρατός έχει ήδη εφαρμόσει το 90% των όρων της συμφωνίας εκεχειρίας στον Νότιο Λίβανο» προσθέτοντας ότι «θα χρειαστεί ακόμα μία μικρή πίστωση χρόνου για να εφαρμόσει τη συμφωνία κατά 100%», επισημαίνοντας μάλιστα ότι «είναι ζήτημα εάν ο ισραηλινός στρατός έχει εφαρμόσει έστω έναν όρο από όσους περιέχονται στην συμφωνία εκεχειρίας, που βρίσκεται σε ισχύ από τα τέλη του περσινού Νοεμβρίου». Οι δηλώσεις Μπέρι δεν σχολιάστηκαν όχι μόνο από τους Ισραηλινούς, αλλά ούτε και από την διακυβέρνηση Τραμπ – μία σιγή που μάλλον δεν ενισχύει την λιβανική επιχειρηματολογία. Από την άλλη, αξίζει να επισημανθεί ότι στις αρχές της εβδομάδας έγινε γνωστό πως οι Ηνωμένες Πολιτείες ενέκριναν σημαντικά κονδύλια που προορίζονται για την επιχειρησιακή αναβάθμιση του τακτικού λιβανικού στρατού. Θα χρειαστεί, όμως, πολύς χρόνος ακόμα μέχρις ότου διαφανεί το αποτέλεσμα των οικονομικών αυτών ενισχύσεων επί του πεδίου, καθότι, αυτή τη στιγμή τουλάχιστον, η μόνη υπολογίσιμη στρατιωτική δύναμη στον Λίβανο δεν είναι άλλη από το στρατιωτικό σκέλος της οργάνωσης Χεζμπολάχ, παρά τις σημαντικές απώλειες που υπέστη από τους Ισραηλινούς από την έναρξη του πολέμου μέχρι σήμερα.
Συμπερασματικά, λοιπόν, το ερώτημα που παραμένει αναπάντητο μέχρι στιγμής, δεν είναι ότι ‘εάν’ το Ισραήλ θα διευρύνει τι επιχειρήσεις του στον Λίβανο, όσο η Χεζμπολάχ εμμένει στην απόφασή της να μην αφοπλιστεί οικειοθελώς, αλλά το ‘πότε’ θα αρχίσει η διευρυμένη ισραηλινή επιχείρηση.
Ο «άλλος» Λίβανος
Τα τελευταία εικοσιτετράωρα παρατηρείται στον Λίβανο ένας εξαιρετικά ενδιαφέρον δημόσιος διάλογος, ως προς το ενδεχόμενο, έστω υπό τις παρούσες συνθήκες ασφυκτικής πίεσης και αναμονής, να εξομαλυνθούν οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ.
Ουαλίντ Τζουμπλάτ: Δεν θα φέρω αντιρρήσεις σε δημοψήφισμα για σχέσεις Λιβάνου-Ισραήλ
Όπως τόνισε ο Γαβριήλ Χαρίτος στο χθεσινοβραδινό κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ALPHA Κύπρου (12/12) εντύπωση προκάλεσε η στροφή 180 μοιρών της στάσης που τήρησε ως προς το ακανθώδες αυτό ζήτημα η κεντρική πολιτική προσωπικότητα της κοινότητας των Δρούζων του Λιβάνου, Ουαλίντ Τζουμπλάτ, κατά την διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε το βράδυ της Πέμπτης (11/12) στο λιβανικό ιδιωτικό τηλεοπτικό δίκτυο MTV. Συγκεκριμένα, ο Τζουμπλάτ δήλωσε ότι «δεν θα έφερνε αντίρρηση να διενεργηθεί δημοψήφισμα στον Λίβανο προκειμένου οι πολίτες της χώρας να αποφασίσουν εάν επιθυμούν να υπογραφεί Συμφωνία Αβραάμ μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ», που θα εξομάλυνε τις διπλωματικές σχέσεις των δύο χωρών. Στην ίδια συνέντευξη ο πολιτικός ηγέτης των Δρούζων του Λιβάνου αναρωτήθηκε «ποιο άλλο χαρτί έχει στην διάθεσή του ο Λίβανος έναντι του Ισραήλ αν όχι μόνο τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που είχε υπογραφεί μεταξύ των δύο χωρών το 1949», ενώ, όσον αφορά την Χεζμπολάχ, ανέφερε ότι κάποτε ο Λίβανος θα πρέπει να πάψει να αποτελεί πεδίο ανταγωνισμού μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν. Επισημαίνεται ότι, από ιστορικής άποψης, ο Ουαλίντ Τζουμπλάτ τηρεί μία ιδιαίτερη σκληρή γραμμή όσον αφορά τον ισραηλινό περιφερειακό παράγοντα. Χαρακτηριστικές ήταν πρόσφατες δηλώσεις του, που τήρησε σαφείς αποστάσεις έναντι απόψεων που εξέφραζαν ομοεθνείς του Δρούζοι της συριακής επαρχίας Σουέιντα, κάνοντας λόγο ακόμα και για το ενδεχόμενο ανεξαρτησίας της περιοχής τους από τη Συρία ή, έστω, μίας συνταγματικά θεσμοθετημένης αυτονομίας τους. Ο Τζουμπλάτ είχε σπεύσει στην Δαμασκό – σε περίοδο μάλιστα κατά την οποίαν κυριαρχούσε ψυχρότητα μεταξύ του Σύρου Προέδρου, Αλ-Σάρα, και του Προέδρου του Λιβάνου, Αούν – για να δηλώσει δημόσια την αναγκαιότητα των Δρούζων της Συρίας να αποδεχθούν το συνταγματικό πλαίσιο του ‘ενιαίου κράτους’ και να μην συνεχίσουν να προωθούν λύσεις αυτονομίας ή ανεξαρτησίας «επειδή μία τέτοια εξέλιξη θα εξυπηρετήσει αποκλειστικά και μόνο το Ισραήλ και κανέναν άλλον».
Μαρωνίτης δημοσιογράφος: «Ναι» σε μία Συμφωνία Αβραάμ μεταξύ Λιβάνου-Ισραήλ
Ακόμα πιο προωθημένες θέσεις εξέφρασε ο Λιβανέζος Μαρωνίτης δημοσιογράφος Τόνι Μπούλος μιλώντας σε ειδησεογραφικό podcast, που δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο κατά την διάρκεια της εβδομάδας. Ο Μπούλος τάχθηκε ξεκάθαρα υπέρ της πλήρους εξομάλυνσης των σχέσεων Λιβάνου-Ισραήλ «και όχι μόνο την υπογραφή ενός συμφώνου μη-επίθεσης, όπως υποστηρίζουν κατά καιρούς ο Δρούζος, Ουαλίντ Τζουμπλάτ, ή ο Σιίτης, Ναμπίχ Μπέρι», υποστηρίζοντας ότι «θα πρέπει να αλλάξει η όλη λιβανική θεώρηση απορρίπτοντας τα ψέματα που ακούγονται επί 50 συναπτά έτη και που έχουν διασυνδέσει τον Λίβανο με το Παλαιστινιακό Ζήτημα».
Μαρωνιτική Εκκλησία Λιβάνου: Διάλογος με Ισραήλ για πρακτικούς λόγους
Την «μεγάλη εικόνα» συμπληρώνει δήλωση του προκαθήμενου της Εκκλησίας των Λιβανέζων Μαρωνιτών, μία ημέρα πριν την πρόσφατη άφιξη του Πάπα Λέοντος ΙΔ’ στον Λίβανο, ο οποίος –προφανώς με αφορμή την έκτακτη επίσκεψη του Αιγυπτίου Υπουργού Εξωτερικών στην Βηρυτό εκείνη την περίοδο – τάχθηκε δημόσια υπέρ της έναρξης «απευθείας διαλόγου μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ στο Κάιρο υπό την αιγίδα της Αιγύπτου». Τότε είχε τονίσει, ωστόσο, ότι σκοπός του διαλόγου «δεν θα ήταν η εξομάλυνση των σχέσεων των δύο χωρών, ούτε η υπογραφή Συμφωνίας Αβραάμ, αλλά η ανάγκη ανοικοδόμησης του Νοτίου Λιβάνου και της συνοικίας Ντάχια της Βηρυτού, που έχουν ισοπεδωθεί από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς και ότι, αναγκαστικά και για καθαρά πρακτικούς λόγους, ο Λίβανος πρέπει να αρχίσει να μιλάει με το Ισραήλ για να γίνει πραγματικότητα η ανοικοδόμηση των συγκεκριμένων περιοχών».
Ωστόσο, και παρά τις άκρως ενδιαφέρουσες αυτές δημόσιες τοποθετήσεις, που είναι πραγματικά ασυνήθιστες για τα λιβανικά δεδομένα, παραμένει αδιευκρίνιστο ποια είναι η επιρροή τους, όχι μόνο επί των γοργών εξελίξεων σε διπλωματικό και στρατιωτικό επίπεδο, αλλά κατά πόσον είναι σε θέση να επηρεάσουν δραστικά την λιβανική κοινή γνώμη, που αναμένει με κομμένη την ανάσα να δει εάν η εκεχειρία θα καταρρεύσει, δίνοντας τη σκυτάλη σε νέες πολεμικές εχθροπραξίες κατά το αμέσως προσεχές διάστημα.
Παρακολουθήστε την παρέμβαση του Γαβριήλ Χαρίτου στο χθεσινό (12/12) κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ALPHA Κύπρου με την Δήμητρα Μακρυγιάννη: