Πολλαπλά τεστ ιώσεων του αναπνευστικού

Του Κυριάκου Γιαννουκά*
Τους χειμερινούς μήνες οι ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος παρουσιάζουν έξαρση. Η έγκαιρη και αξιόπιστη διάγνωση αυτών των λοιμώξεων αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την αποτελεσματική θεραπεία και την αποφυγή επιπλοκών, ειδικά σε ευπαθείς ομάδες όπως τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με χρόνια νοσήματα. Σε αυτό το πλαίσιο, ιδιαίτερη σημασία αποκτούν εξετάσεις ταχείας ανίχνευσης, όπως το πενταπλό διαγνωστικό τεστ το οποίο προσφέρεται στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται για ένα ταχύ και αξιόπιστο τεστ, σχεδιασμένο για την ταυτόχρονη ανίχνευση πέντε παθογόνων ιών που ευθύνονται για μεγάλο ποσοστό των οξέων λοιμώξεων του αναπνευστικού: της γρίπης τύπου Α και Β, του RSV, του αδενοϊού και του SARS-CoV-2. Η δυνατότητα ταυτόχρονης ανίχνευσης πολλών ιών αυξάνει τη διαγνωστική αποτελεσματικότητα και μειώνει την ανάγκη πολλαπλών εξετάσεων, ενώ παράλληλα διευκολύνει τη διάγνωση μεταξύ λοιμώξεων με όμοια κλινική εικόνα. Το συγκεκριμένο τεστ ενδείκνυται στις περιπτώσεις όπου τα συμπτώματα δεν είναι σαφή και μπορεί να οφείλονται σε περισσότερους από έναν ιούς.
Η διαδικασία λήψης δείγματος είναι ίδια με εκείνη που εφαρμόζεται σε άλλες ενδορρινικές ή ρινοφαρυγγικές εξετάσεις. Το τεστ, όπως προνοεί και το εγχειρίδιο χρήσης του, διενεργείται αποκλειστικά στα κλινικά εργαστήρια στο πλαίσιο εργαστηριακής εξέτασης, από εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό. Πρέπει να σημειωθεί ότι η τήρηση των ορθών τεχνικών λήψης του δείγματος είναι καθοριστικής σημασίας για την αξιοπιστία του αποτελέσματος.
Αφού γίνει η λήψη δείγματος, το αποτέλεσμα εξάγεται 30-45 λεπτά μετά, προσφέροντας άμεση διαγνωστική πληροφορία στον κλινικό ιατρό.
Ωστόσο, όπως σε όλα τα τεστ αντιγόνου, υπάρχει πιθανότητα ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις χαμηλού ιικού φορτίου ή σε πρώιμα/όψιμα στάδια της λοίμωξης. Σε περιπτώσεις όπου η κλινική εικόνα δεν συμβαδίζει με το αποτέλεσμα της εξέτασης, ή όταν απαιτείται αυξημένη διαγνωστική ακρίβεια, ενδείκνυται η συμπληρωματική διενέργεια μοριακής ανάλυσης (PCR), η οποία διαθέτει εξαιρετικά υψηλή ευαισθησία και ικανότητα ανίχνευσης πολύ μικρών ποσοτήτων ιικού γενετικού υλικού.
Εν κατακλείδι, το πενταπλό διαγνωστικό τεστ αποτελεί πολύτιμο εργαλείο για την άμεση ταυτοποίηση των κύριων ιογενών παραγόντων που προσβάλλουν το αναπνευστικό σύστημα. Η χρήση του διευκολύνει τη στοχευμένη θεραπευτική προσέγγιση, συμβάλλει στη βελτίωση της κλινικής πρακτικής και ενισχύει την ορθή διαχείριση των λοιμώξεων. Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων πρέπει πάντοτε να γίνεται από τον θεράποντα ιατρό, στο πλαίσιο της συνολικής κλινικής εικόνας του ασθενούς.
*Πρόεδρος του Χημείου Γιαννουκά του Ομίλου ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ στην Κύπρο