Ριζική ψηφιοποίηση συστημάτων δικαιοσύνης με το Πακέτο Ψηφιακής Δικαιοσύνης 2030

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε το Πακέτο Ψηφιακής Δικαιοσύνης 2030, μια νέα στρατηγική πρωτοβουλία που στοχεύει στη ριζική ψηφιοποίηση των συστημάτων απονομής δικαιοσύνης στα κράτη μέλη. Το σχέδιο αποσκοπεί στην ταχύτερη μετάβαση της δικαιοσύνης στην ψηφιακή εποχή, ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα, μειώνοντας το κόστος και βελτιώνοντας την πρόσβαση για πολίτες, επιχειρήσεις και νομικούς επαγγελματίες.
Κεντρικό ρόλο στο πακέτο έχουν η στρατηγική DigitalJustice@2030 και η Στρατηγική Ευρωπαϊκής Δικαστικής Κατάρτισης 2025–2030, οι οποίες συνδυαστικά επιδιώκουν την αξιοποίηση προηγμένων τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, για την αναμόρφωση των συστημάτων απονομής δικαιοσύνης. Η DigitalJustice@2030 θέτει συγκεκριμένα βήματα για τη χρήση ψηφιακών εργαλείων και την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ κρατών μελών, με στόχο την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και την επέκταση του Ευρωπαϊκού Χώρου Νομικών Δεδομένων. Παράλληλα, η Επιτροπή θα προχωρήσει σε μελέτες για την αντιμετώπιση τεχνικών ζητημάτων, όπως τα προβλήματα διαλειτουργικότητας στις διασυνοριακές βιντεοδιασκέψεις.
Επιπλέον, η Στρατηγική Ευρωπαϊκής Δικαστικής Κατάρτισης εστιάζει στην προετοιμασία όλων των επαγγελματιών της δικαιοσύνης ώστε να υιοθετήσουν στην πράξη τα νέα ψηφιακά εργαλεία. Προβλέπει εκπαίδευση σε ψηφιακά συστήματα διαχείρισης υποθέσεων, τεχνολογίες ασφαλούς επικοινωνίας και εργαλεία διασυνοριακής συνεργασίας, καθώς και ενημέρωση για τις επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης στη δικαστική διαδικασία. Παράλληλα, τονίζει την ανάγκη εναρμόνισης εθνικών και ευρωπαϊκών εκπαιδευτικών πρωτοβουλιών ώστε να μεγιστοποιηθεί ο αντίκτυπός τους.
Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η πλήρης ψηφιοποίηση των δικαιοσυστημάτων αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την προσέλκυση επενδύσεων και τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, καθώς ενισχύει τη διαφάνεια, μειώνει τις καθυστερήσεις και καθιστά τις διαδικασίες ταχύτερες και πιο προσβάσιμες για όλους, ιδιαίτερα στις διασυνοριακές υποθέσεις.
Το Πακέτο Ψηφιακής Δικαιοσύνης 2030 εντάσσεται στο ευρύτερο όραμα της Ψηφιακής Δεκαετίας της ΕΕ, που προβλέπει πλήρη ψηφιοποίηση των βασικών δημόσιων υπηρεσιών έως το 2030, καθώς και στην πρωτοβουλία Ένωση Δεξιοτήτων, η οποία στοχεύει στην ενίσχυση των ψηφιακών ικανοτήτων των Ευρωπαίων. Σε συνέχεια του Κανονισμού για την Ψηφιοποίηση του 2023, το νέο πακέτο φιλοδοξεί να ενισχύσει περαιτέρω την ψηφιακή συνεργασία και την αποτελεσματική απονομή δικαιοσύνης σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.