Σεβήρος Κούλας στη «Χ»: Το Πολυτεχνείο Ζει – Η ΕΔΟΝ και οι αγώνες της νέας γενιάς

Το Πολυτεχνείο ζει ως συσσωρευμένη πείρα και ως παράδειγμα ηρωικής πάλης, όχι ως ανάμνηση, αλλά ως οδηγός για τους αγώνες του σήμερα.
Για την ΕΔΟΝ, το 1973 δεν είναι απλώς ιστορία, είναι πρότυπο οργάνωσης και συλλογικής δράσης.
Τα αιτήματα του τότε «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία» αντηχούν στα σημερινά προβλήματα της νεολαίας και φωτίζουν τους σημερινούς αγώνες για αξιοπρέπεια και κοινωνική δικαιοσύνη.
Συνέντευξη στη Νεφέλη Παλαζή
Φέτος, συμπληρώνονται 52 χρόνια από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, ένα γεγονός που σημάδεψε την πορεία της δημοκρατίας και της κοινωνικής αμφισβήτησης στη χώρα μας. Το Πολυτεχνείο δεν είναι μόνο ανάμνηση, είναι προειδοποίηση και έμπνευση, μας υπενθυμίζει τα αιτήματα για ψωμί, παιδεία και ελευθερία, τη δύναμη της συλλογικής δράσης και την ανάγκη να αντισταθούμε στην καταπίεση, τις ανισότητες και τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις.
Σήμερα, η μνήμη γίνεται καθήκον να μετατραπεί σε οργανωμένο, ενωτικό και προοδευτικό αγώνα για την κοινωνία που αξίζουμε.
Ο Γενικός Γραμματέας της ΕΔΟΝ, Σεβήρος Κούλας, σε συνέντευξή του στη «Χαραυγή», αναφέρεται στο πώς η μνήμη του 1973 γίνεται εργαλείο κινητοποίησης σήμερα, για τη σχέση της εξέγερσης με τα σημερινά κοινωνικά προβλήματα και για το ρόλο της νεολαίας στους νέους αγώνες.
Τι σημαίνει το Πολυτεχνείο για την ΕΔΟΝ σήμερα;
Ένα από τα καθιερωμένα συνθήματα για αυτή την επέτειο είναι: «Το Πολυτεχνείο Ζει». Αυτό είναι αλήθεια. Δεν ζει όμως ως ανάμνηση. Δεν ζει μονάχα ως επέτειος. Ζει ως συσσωρευμένη πείρα. Ζει ως παράδειγμα ηρωικής πάλης, με πρωτεργάτες μάλιστα τους νέους ανθρώπους. Ζει ως απόδειξη και έμπνευση για τις δυνατότητες του φοιτητικού και μαθητικού κινήματος, όταν αυτό οργανωθεί, αποκτήσει μαζικά χαρακτηριστικά, όταν έχει σωστό προσανατολισμό και ευθυγραμμιστεί με την πάλη των εργαζομένων και του λαού. Ζει, επίσης, επειδή τα οράματα και τα αιτήματά του είναι επίκαιρα και σε τελική ανάλυση αδικαίωτα.
Αυτή είναι η σημασία που του αποδίδουμε και εμείς ως ΕΔΟΝ. Ως πηγή έμπνευσης και άντλησης, χρήσιμης εμπειρίας για του αγώνες του σήμερα.
Πώς συνδέεται ο αγώνας του Πολυτεχνείου με τα σημερινά προβλήματα και αγώνες της νεολαίας;
Δύο εκ των κυρίαρχων συνθημάτων-αιτημάτων του Πολυτεχνείου ήταν τα: «ΨΩΜΙ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» και «ΕΞΩ ΟΙ ΗΠΑ – ΕΞΩ ΤΟ ΝΑΤΟ».
Ποιο ψωμί και ποια Παιδεία έχουμε σήμερα; Πόσες και πόσες απανωτές κρίσεις και αντιφάσεις του συστήματος πλήρωσαν και πληρώνουν οι εργαζόμενοι και ειδικά η δική μας γενιά;
Μπορεί να πει κάποιος ότι κάνουμε μηχανική μεταφορά τους αγώνες και τα αιτήματα τού τότε με το σήμερα και ότι κάτι τέτοιο θα ήταν αδόκιμο. Είναι όμως αδόκιμο να ισχυριστεί κάποιος ότι ο αγώνας για «ΨΩΜΙ» με όλα όσα αυτό εμπερικλείει, σήμερα δεν ισχύει; Σε έναν κόσμο που 1 στους 9 ανθρώπους υποσιτίζεται, είναι αυτό το αίτημα άτοπο και ξεπερασμένο; Σε έναν κόσμο που το 55% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει με λιγότερα από 800 δολάρια το μήνα, την ίδια στιγμή που για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας «ετοιμαζόμαστε να υποδεχθούμε» την τάξη των τρισεκατομμυριούχων, είναι αυτό το αίτημα άτοπο και ξεπερασμένο;
ΕΞΩ ΟΙ ΗΠΑ – ΕΞΩ ΤΟ ΝΑΤΟ, έλεγαν οι φοιτητές του Πολυτεχνείου. Τι κάνουν σήμερα οι ΗΠΑ στον κόσμο;
Μαζί με το ΝΑΤΟ, την Ε.Ε. και τους συμμάχους τους υλοποιούν με απαράμιλλο κυνισμό το δόγμα των προληπτικών πολέμων κτυπώντας ανελέητα ολόκληρους λαούς, παραβιάζοντας κάθε έννοια διεθνούς δικαίου, παραβιάζοντας τις αρχές του σεβασμού της εθνικής ανεξαρτησίας και της μη ανάμειξης στα εσωτερικά άλλων κρατών. Τα οράματα και τα μηνύματα, λοιπόν, είναι επίκαιρα όσο ποτέ.
Η νέα γενιά γνωρίζει και κατανοεί πραγματικά τι συνέβη το 1973;
Έχουν χυθεί τόνοι μελανιού, φιλμ, «μουσικής» και χρήματος, ούτως ώστε οι νέες γενιές να αποκοπούν πλήρως από κάθε ριζοσπαστική και επαναστατική διεργασία του 20ού αιώνα. Το σύστημα και οι κυρίαρχοι κύκλοι έχουν αναγάγει σε καλοδουλεμένη στρατηγική την απονεύρωση και την αποπολιτικοποίηση της νεολαίας και η αλήθεια είναι πως σε ένα μεγάλο βαθμό –αλλά όχι απόλυτα και κυρίως όχι οριστικά– έχουν πετύχει.
Σε αυτό το πλαίσιο, όσο περνάνε τα χρόνια, ο αγώνας του Πολυτεχνείου ξεθωριάζει σε ό,τι αφορά τη συλλογική μνήμη των νεότερων γενιών. Δεν έχει σβηστεί όμως! Και ούτε πρόκειται να σβηστεί ποτέ.
Σε ό,τι μας αφορά, ως ΕΔΟΝ, φροντίζουμε με δεκάδες δράσεις κάθε χρόνο να δουλεύουμε προς αυτή την κατεύθυνση, με αποκορύφωμα τη μεγάλη πορεία του μαθητικού και του φοιτητικού κινήματος, ανήμερα της επετείου που καταλήγει έξω από την πρεσβεία των αφεντικών της Χούντας, των ΗΠΑ.
Γιατί πάντα, όσο και αν τα πράγματα φαίνονται «τελειωμένα», παρ’ όλη την πίεση που νιώθει η νεολαία, σε γενικές γραμμές αυτή διατηρεί τα χαρακτηριστικά της αμφισβήτησης, του αυθορμητισμού, της τάσης προς καθετί το νέο και καινούργιο. Τα χαρακτηριστικά αυτά αποτελούν στοιχεία ριζοσπαστικά και μέσα από τον σωστό προσανατολισμό τους μπορούν να γίνουν στοιχεία προοδευτικά και με αποφασιστική καθοδήγηση της νεολαίας, αυτή να γίνει φορέας κοινωνικών αλλαγών.
Ποιοι είναι οι νέοι αγώνες της εποχής μας;
Οι καθημερινοί αγώνες για τη ζωή των ανθρώπων. Οι καθημερινοί αγώνες για να ζει ο άνθρωπος με αξιοπρέπεια και με αλληλεγγύη. Οι αγώνες για δημόσια δωρεάν και ποιοτική παιδεία που δεν θα τσακίζεται από ταξικούς φραγμούς. Οι αγώνες για αξιοπρέπεια στην εργασία, για το δικαίωμα της στέγης, για ανθρώπινα δικαιώματα.
Οι αγώνες και η έμπρακτη αλληλεγγύη στους αγωνιζόμενους λαούς του κόσμου, με έναν εξ αυτών να είναι ο κυπριακός λαός, που αγωνίζεται για λευτεριά και επανένωση.
Σημαντικός αγώνας στην εποχή μας είναι και ο αγώνας για να παραμείνουμε άνθρωποι. Να μην παρασυρθούμε από το μίσος, το ρατσισμό, την ξενοφοβία και τη μισαλλοδοξία των νεοφασιστών που παίρνουν ξανά θέση στο προσκήνιο της Ιστορίας.
Η μάχη κατά της κανονικοποίησης του φασισμού στα σχολεία
Θεωρείται προβληματικό το γεγονός ότι στα σχολεία καθηγητές και διευθυντές κανονικοποιούν το φασισμό;
Αυτό το φαινόμενο δεν είναι απλά προβληματικό, είναι εγκληματικό. Έχουμε σταθεί απέναντι από αυτά τα φαινόμενα εκατοντάδες φορές στο παρελθόν. Όχι στα λόγια, στην πράξη, μέσα στα σχολεία με τα μέλη της ΕΔΟΝ να δέχονται απειλές και εκφοβισμό από διευθύνσεις και καθηγητές, ακόμα και σωματικές επιθέσεις από καλοπροστατευμένα ακροδεξιά στοιχεία που κινούνται με πλήρη ανοχή εν πολλοίς από το συντηρητικό εκπαιδευτικό κατεστημένο.
Δεν λυγίσαμε ποτέ. Δεν πρόκειται να επιτρέψουμε την κανονικοποίηση του φασισμού στα σχολεία. Αυτή η μάχη δεν είναι ούτε απλή, ούτε εύκολη, ούτε σύντομη. Θέλει συντονισμένη δράση όχι μόνο των Αριστερών, δημοκρατικών μαθητών μέσα στα σχολεία, αλλά και συσπείρωση κάθε δημοκρατικής δύναμης σε συνδέσμους γονέων, σε συλλόγους καθηγητών, σε κάθε σχολικό περιβάλλον.
Θέλει επίσης, όμως, η εκτελεστική εξουσία, το Υπουργείο Παιδείας και η κυβέρνηση, να έχουν αποφασιστική θέση αντίθεσης με τέτοια φαινόμενα και νοοτροπίες. Γιατί όταν η κυβέρνηση χαϊδεύει ανοικτά τους σύγχρονους φασίστες ως εκλογική και πολιτική της εφεδρεία, πολύ φυσιολογικά αυτοί θα «ξεσαλώνουν» σε σχολεία και γειτονιές. Αρά ο αγώνας ήταν και παραμένει βαθιά πολιτικός.