Σειρά σοβαρών ευρημάτων στον έλεγχο του Υπουργείου Άμυνας – Κίνδυνοι, καθυστερήσεις και κακοδιαχείριση

Η Ειδική Έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας με αρ. ΕΕ-ΕΥ 42/2025, που αφορά τον έλεγχο του Υπουργείου Άμυνας (ΥΠΑΜ) για την περίοδο 2021-2024 ανέδειξε σειρά θεμάτων που απαιτούν άμεση διαχείριση.
Μεταξύ αυτών, η συνεχιζόμενη παράτυπη χρήση στρατιωτικών οχημάτων, ο μεγάλος αριθμός εκκρεμών προσφυγών Αξιωματικών, καθώς και η μη επίτευξη της προβλεπόμενης μείωσης στρατιωτικού προσωπικού στο ΥΠΑΜ.
Διαπιστώθηκαν επίσης καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση υποδομών, στην προώθηση έργων ενεργειακής αναβάθμισης και στην αντικατάσταση φωτιστικών με λαμπτήρες LED, με κίνδυνο απώλειας ευρωπαϊκής χρηματοδότησης.
Επιπρόσθετα, η απουσία λειτουργικού συστήματος μηχανογράφησης για επιτάξεις και απαλλοτριώσεις οδηγεί σε αυξημένο διοικητικό φόρτο και καθυστερήσεις.
Τέλος, εντοπίστηκαν αδυναμίες στην παρακολούθηση χρόνου εργασίας και στην εφαρμογή ευέλικτου ωραρίου.
Αναμένεται η έγκαιρη λήψη διορθωτικών ενεργειών για την ενίσχυση της αποτελεσματικής λειτουργίας του ΥΠΑΜ.
Σειρά σοβαρών ευρημάτων στον έλεγχο του Υπουργείου Άμυνας – Κίνδυνοι, καθυστερήσεις και κακοδιαχείριση
Σημαντικές αδυναμίες, παραλείψεις και περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με το ισχύον νομικό και δημοσιονομικό πλαίσιο καταγράφει η Ειδική Έκθεση ΕΕ-ΕΥ 42/2025 της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για το Υπουργείο Άμυνας (ΥΠΑΜ).
Ο έλεγχος, που καλύπτει την περίοδο 2021–2024 και δείγμα δαπανών του 2023, αποκαλύπτει ένα μωσαϊκό δομικών προβλημάτων, καθυστερήσεων, αλλά και πρακτικών που ενδέχεται να προκαλέσουν σημαντικό κόστος για τη Δημοκρατία.
Παράτυπες μετακινήσεις με στρατιωτικά οχήματα – συνεχίζεται η πρακτική παρά τις απαγορεύσεις
Παρά τη ρητή απαγόρευση του 2014, το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς εξακολουθεί να πραγματοποιεί καθημερινές μεταφορές στρατιωτικού και πολιτικού προσωπικού από και προς τον τόπο εργασίας με στρατιωτικά οχήματα.
Η πρακτική κρίνεται παράτυπη καθώς αντίκειται στους περί Υπηρεσιακών Οχημάτων Κανονισμούς και συνεπάγεται σημαντική κατανάλωση καυσίμων από τις επιχειρησιακές πιστώσεις των μονάδων.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία προειδοποιεί ότι οι σχετικές δαπάνες είναι μη νόμιμες, ενώ καλεί το ΥΠΑΜ να προωθήσει νομοθετική ρύθμιση εάν επιθυμεί τη διατήρηση της πρακτικής.
Εκκρεμείς προσφυγές αξιωματικών – ενδεχόμενος κίνδυνος αποζημιώσεων
Μεγάλος αριθμός προσφυγών κατά αποφάσεων ευδόκιμου τερματισμού αξιωματικών εξακολουθεί να εκκρεμεί ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου.
Από τις 48 υποθέσεις που εξετάστηκαν:
- 4 προσφυγές έχουν γίνει δεκτές, κυρίως λόγω ανεπαρκούς αιτιολόγησης των αποφάσεων του Ανώτερου Συμβουλίου Κρίσης.
- 39 υποθέσεις παραμένουν ανοιχτές – οι 16 από αυτές κατατέθηκαν ήδη από το 2019.
Η Υπηρεσία προειδοποιεί ότι πιθανές ακυρώσεις των αποφάσεων μπορεί να επιφέρουν σοβαρή δημοσιονομική επιβάρυνση στο κράτος.
Διοικητική μεταρρύθμιση χωρίς μείωση προσωπικού – αντιθέτως αύξηση
Παρά τη συγχώνευση υπηρεσιών και τη συστέγαση ΥΠΑΜ και ΓΕΕΦ από το 2019, η αναμενόμενη μείωση στρατιωτικού προσωπικού στα τμήματα του Υπουργείου δεν επιτεύχθηκε.
Αντίθετα, καταγράφηκε αύξηση σε σχέση με προηγούμενα έτη, αντιστρέφοντας τον σχεδιασμό της μεταρρύθμισης του 2015.
Σημαντικές καθυστερήσεις στα ενεργειακά έργα – κίνδυνος απώλειας ευρωπαϊκής χρηματοδότησης
Παρότι από το 2016 εξαγγέλθηκε ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης για την ενεργειακή απόδοση, το ΥΠΑΜ δεν κατόρθωσε ακόμη να το ολοκληρώσει.
Η υλοποίηση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε στρατόπεδα, μέσω του προγράμματος ΘΑλΕΙΑ 2021–2027, καθυστερεί επικίνδυνα, με κίνδυνο απώλειας κοινοτικών πόρων.
Παράλληλα, το πρόγραμμα αντικατάστασης λαμπτήρων με LED έχει “κολλήσει” μετά την πρώτη φάση του 2022.
Κατάργηση συστημάτων ανακύκλωσης γκρίζου νερού χωρίς μελέτη
Δεκαεπτά συστήματα ανακύκλωσης ημιακάθαρτου νερού καταργήθηκαν σε στρατόπεδα χωρίς να προηγηθεί μελέτη σκοπιμότητας ή τεχνική επιθεώρηση από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
Παρά τις δεσμεύσεις από το 2021 για νέα συστήματα και σύνδεση στο αποχετευτικό, δεν σημειώθηκε καμία πρόοδος.
Αποτυχία μηχανογραφικού συστήματος επιτάξεων – συνέχιση χειροκίνητων διαδικασιών
Το πληροφοριακό σύστημα που αναμενόταν να καταγράψει επιτάξεις, απαλλοτριώσεις και μισθώσεις εγκαταλείφθηκε ως μη συμβατό και αναξιόπιστο, παρά τη σημαντική δαπάνη πόρων.
Η παρακολούθηση γίνεται πλέον με Excel, αυξάνοντας τον κίνδυνο λαθών και την καθυστέρηση στην ανανέωση των Διαταγμάτων Επίταξης.
Συμβασιούχοι Οπλίτες – οφειλές και καθυστερήσεις στις διαδικασίες
Διαπιστώθηκαν:
- υπερπληρωμές λόγω υπερβάσεων αδειών,
- χαμηλά ποσοστά ανάκτησης παλαιότερων οφειλών (27% για το 2021–2024),
- καθυστερήσεις από ΥΠΑΜ και Γενικό Λογιστήριο.
Παρά τα προβλήματα, το ποσοστό ανάκτησης συνολικά από το 2016 φτάνει το 90% λόγω συμψηφισμών.
Προβλήματα στον έλεγχο χρόνου εργασίας – αδικαιολόγητες απουσίες και λάθος αποκοπές
Εντοπίστηκαν εκτεταμένες:
- περιπτώσεις αδικαιολόγητης απουσίας,
- λάθη στο Σύστημα Παρακολούθησης Χρόνου,
- ελλιπής συμφιλίωση δεδομένων,
- λάθος ή μηδενικές αποκοπές αδειών και χρόνου.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία ζητά άμεση συμμόρφωση, επισημαίνοντας ότι η αδικαιολόγητη απουσία αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα.
Τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες – απουσία ενιαίας συμφωνίας από το 2004
Παρά το μεγάλο ετήσιο κόστος των €3,14 εκατ. το 2023 για τις τηλεπικοινωνίες της ΕΦ, δεν έχει υπογραφεί ενιαία συμφωνία με τον πάροχο για ευνοϊκότερους όρους.
Παρά τις δεσμεύσεις ότι το θέμα θα έκλεινε εντός του 2024, καμία διαδικασία δεν είχε προχωρήσει μέχρι το τέλος του ελέγχου.
Ανέγερση ιδιόκτητων κτηρίων – ο κίνδυνος να χαθεί ο χρόνος
Οι διαδικασίες για ιδιόκτητα κτήρια του ΥΠΑΜ και του ΓΕΕΦ εμφανίζουν μεγάλες καθυστερήσεις, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να μην ολοκληρωθεί το έργο πριν τη λήξη της τρέχουσας μίσθωσης.
Ενδεχόμενη παράταση θα επιβαρύνει τον προϋπολογισμό.
Συμπέρασμα
Η Ελεγκτική Υπηρεσία καλεί το Υπουργείο Άμυνας να προχωρήσει άμεσα σε διορθωτικές ενέργειες ώστε να:
- διασφαλιστεί η νομιμότητα δαπανών,
- προστατευθεί το δημόσιο χρήμα,
- ενισχυθεί η λογοδοσία και η διοικητική αποτελεσματικότητα.
Το ρεπορτάζ καταδεικνύει ένα Υπουργείο που βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή, με σωρευμένα προβλήματα που απαιτούν άμεση πολιτική και διοικητική παρέμβαση.