Σκάνδαλο στον Κούρη: Έκθεση Αρχής Διαφθοράς αποκαλύπτει αυθαιρεσίες και ποινικές ευθύνες

Η Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς (ΑΑΔ) δημοσιοποίησε σήμερα τα αποτελέσματα της αυτεπάγγελτης έρευνάς της για την υπόθεση εκτροπής νερού από τον ποταμό Κούρη, που είχε προκαλέσει σοβαρές ανησυχίες για παράνομες ιχθυοκαλλιέργειες και καταπατήσεις κρατικής γης στις κοινότητες Τριμίκλινης και Συλίκου. Η ανακοίνωση ήρθε μετά την έγκριση από τον Επίτροπο Διαφάνειας για άρση της απαγόρευσης δημοσιοποίησης πληροφοριών, δεδομένου ότι το θέμα είχε ήδη λάβει ευρεία δημοσιότητα.
Τα γεγονότα που οδήγησαν στην έρευνα
Η Αρχή ενημερώθηκε τον Φθινόπωρο του 2023 για καταγγελίες σχετικά με παράνομες επεμβάσεις σε κρατική γη, εκτροπή νερού και λειτουργία ιχθυοτροφείων χωρίς νόμιμες άδειες, βασιζόμενη σε δημοσιεύματα, αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και πληροφορίες του τύπου. Μετά από επικοινωνία με δημοσιογράφους, παρακολούθησε συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος και πραγματοποίησε επιτόπια επίσκεψη στην περιοχή, συνεργαζόμενη παράλληλα με την Ελεγκτική Υπηρεσία.
Η αυτεπάγγελτη έρευνα καλύπτει την περίοδο 2004 έως σήμερα και εστίασε σε 12 κρατικές οντότητες και τους υπευθύνους τους, καθώς και σε πρόσωπα του ιδιωτικού τομέα που εμπλέκονται στην υπόθεση. Οι κύριες ενέργειες που διερευνήθηκαν περιλάμβαναν την εκτροπή νερού από τον ποταμό Κούρη, τη λειτουργία ιχθυοτροφείων, την ανέγερση παράνομων εγκαταστάσεων και την οικειοποίηση κρατικής γης.
Η διεξαγωγή της έρευνας
Η έρευνα διεξήχθη από τον Λειτουργό Επιθεώρησης κ. Νίκο Γιαπανά, πρώην Πρόεδρο Επαρχιακού Δικαστηρίου. Συνολικά, πραγματοποιήθηκαν 55 ακροάσεις με 64 μάρτυρες και κατατέθηκαν 120 τεκμήρια. Η Έκθεση του Λειτουργού περιλαμβάνει 275 σελίδες με ευρήματα, νομική ανάλυση και συμπεράσματα για ενδεχόμενες ποινικές και πειθαρχικές ευθύνες.
Ευρήματα και συμπεράσματα
Η έρευνα διαπίστωσε σοβαρές παραλείψεις και αυθαιρεσίες από κυβερνητικούς αξιωματούχους:
Νίκος Κουγιάλης (Υπουργός Γεωργίας 2013-2018): Ενέκρινε ιεραρχική προσφυγή για εκτροπή νερού χωρίς έλεγχο ή μελέτη των σχετικών εγγράφων, εκδίδοντας αντιφατικές και καταχρηστικές άδειες. Η ενέργεια αυτή ενδέχεται να συνιστά Κατάχρηση Εξουσίας (Άρθρο 105 Ποινικού Κώδικα).
Λοΐζος Λοϊζίδης (Διευθυντής ΤΑΘΕ): Υπέγραψε άδειες ίδρυσης και λειτουργίας ιχθυοτροφείου με παράκαμψη των διαδικασιών, σε συνεργασία με τον Κ. Χ’’ Παναγιώτου, Διευθυντή Τμήματος Περιβάλλοντος. Υπάρχει πιθανή ποινική ευθύνη για Κατάχρηση Εξουσίας και Συνωμοσία προς διάπραξη πλημμελήματος.
Λειτουργοί του Τμήματος Γεωργίας, της Επαρχιακής Διοίκησης Λεμεσού και του ΤΑΘΕ φέρονται να παραλείπουν ουσιαστικούς ελέγχους, επιδεικνύοντας αδιαφορία και αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην αντιμετώπιση παράνομων δραστηριοτήτων.
Η Έκθεση υπογραμμίζει την ανάγκη για αυστηρή τήρηση των διαδικασιών, ιδιαίτερα όταν εγκρίνονται άδειες που επηρεάζουν κρατική γη ή συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ προγράμματα. Επισημαίνεται επίσης η πιθανή εμπλοκή σε αστικά ή ποινικά αδικήματα για τις παράνομες παρεμβάσεις σε κρατική γη.
Καταληκτικές ενέργειες
Η ΑΑΔ παρέπεμψε τον φάκελο στο Γενικό Εισαγγελέα για περαιτέρω διερεύνηση των ενδεχόμενων ποινικών ευθυνών και στα αρμόδια όργανα για τις πειθαρχικές ευθύνες. Η Αρχή ανακοίνωσε ότι δεν θα προβεί σε περαιτέρω δηλώσεις λόγω της δημοσιοποίησης της Έκθεσης.