Σκιές στην υπόθεση των Φυλακών: Χιλιάδες έγγραφα «εξαφανίστηκαν» και η δίκη καθυστερεί

Σοβαρές ενδείξεις καθυστέρησης καταγράφονται ως προς την έναρξη της δίκης για την υπόθεση των κατ’ ισχυρισμό εγγράφων που εντοπίστηκαν τον περασμένο Απρίλιο στην οικία δεσμοφύλακα, στο πλαίσιο καταγγελιών κρατουμένου για παράνομες μεταπωλήσεις προϊόντων από την καντίνα των Κεντρικών Φυλακών, σύμφωνα με δημοσίευμα του Reporter. Για την υπόθεση έχουν κατηγορηθεί οκτώ πρόσωπα, τα οποία αναμένεται να παραπεμφθούν ενώπιον Κακουργιοδικείου. Σύμφωνα με νομικούς κύκλους, η εκδίκαση της υπόθεσης δεν αποκλείεται να προσλάβει έντονες πολιτικές και θεσμικές διαστάσεις, καθώς το μαρτυρικό υλικό που αναμένεται να κατατεθεί ενδέχεται να ανοίξει εκ νέου πολύκροτες υποθέσεις που απασχόλησαν – ή εξακολουθούν να απασχολούν – τη δημόσια σφαίρα.
Και οι οκτώ κατηγορούμενοι αντιμετωπίζουν κατηγορίες που σχετίζονται με τα κατ’ ισχυρισμό έγγραφα που κατασχέθηκαν από την οικία του δεσμοφύλακα. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι, ενώ αρχικά η Αστυνομία έκανε λόγο για περίπου 300 χιλιάδες έγγραφα, ο αριθμός αυτός αναθεωρήθηκε δραστικά προς τα κάτω, περιοριζόμενος τελικά στις 48 χιλιάδες – μια μείωση της τάξης των 250 χιλιάδων εγγράφων. Ενδεικτικά, μετά την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου να ακυρώσει το ένταλμα έρευνας στον βαθμό που αφορούσε σημειώσεις και αντικείμενα άσχετα με την αρχική υπόθεση, η Αστυνομία επέστρεψε υλικό που είχε κατασχεθεί, το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, περιλάμβανε μεταξύ άλλων σημειώσεις υπεραγοράς του δεσμοφύλακα.
Μετά την καταχώρηση της υπόθεσης, συνήγοροι υπεράσπισης απέστειλαν επιστολές προς τον Γενικό Εισαγγελέα, ζητώντας την πλήρη αποκάλυψη όλου του μαρτυρικού υλικού, ώστε να μελετηθεί εγκαίρως και να καταστεί δυνατή η έναρξη της ακροαματικής διαδικασίας χωρίς προσκόμματα. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, προέκυψαν σοβαρά εμπόδια, καθώς η Αστυνομία ενημέρωσε τους δικηγόρους ότι, κατόπιν οδηγιών της Νομικής Υπηρεσίας, το μαρτυρικό υλικό δεν θα παραδοθεί σε έντυπη μορφή αλλά μόνο ηλεκτρονικά, ενώ παράλληλα δεν παραδίδεται στο σύνολό του, γεγονός που εγείρει ζητήματα ως προς την ετοιμότητα της υπόθεσης για εκδίκαση.
Συγκεκριμένα, η Αστυνομία, ως μαρτυρικό υλικό, παρέδωσε σε δικηγόρους μόνο τις καταθέσεις των μαρτύρων που καταγράφονται στο κατηγορητήριο – και όχι στην ολότητα τους -, ενώ δεν έχουν παραδοθεί μέχρι στιγμής τα 48 χιλιάδες κατ΄ ισχυρισμό έγγραφα που κατασχέθηκαν από την οικία του δεσμοφύλακα, κάτι που θεωρείται απαραίτητο για την έναρξη της ακροαματικής διαδικασίας. Ως εκ τούτου, οι συνήγοροι υπεράσπισης, αναμένεται να ζητήσουν το μαρτυρικό υλικό στην ολότητα του, εντούτοις η καθυστέρηση στην παράδοση του, αναπόφευκτα δημιουργεί καθυστέρηση στην έναρξη της δίκης, αφού θα πρέπει να τύχει μελέτης.
Από εκεί και πέρα, ενδιαφέρον προκαλεί και η λίστα μαρτύρων που έχει καταρτήσει η Αστυνομία και κατ΄ επέκταση η Νομική Υπηρεσία. Όχι ως προς τα πρόσωπα που περιλαμβάνονται, αλλά ως προς αυτά που δεν συμπεριλαμβάνονται, κάτι που προκαλεί εντύπωση, καθώς από τον κατάλογο απουσιάζουν πρόσωπα που θεωρούνται κλειδιά και η μαρτυρία τους σημαντική. Για παράδειγμα, στην λίστα δεν συμπεριλαμβάνεται κανένας υπουργός Δικαιοσύνης, παρά τις πληροφορίες ότι κατ΄ ισχυρισμό επιστολές είχαν παραλήπτες υπουργούς, ενώ απουσιάζουν και όλοι οι Αρχηγοί Αστυνομίας, πλην ενός, του Μιχαλάκη Παπαγεωργίου, ο οποίος είχε παυθεί από τον Νίκο Αναστασιάδη.
Από τις βασικές μάρτυρες κατηγορίας θεωρείται η νυν αναπληρώτρια Διευθύντρια Μαρία Σιαλή, η πρώτη κατάθεση που ενέπλεξε τους κατηγορουμένους, όπως επίσης και η γραμματέας της, που είχε μετατεθεί το 2021 και ανέλαβε εν νέου τα εν λόγω καθήκοντα όταν αρχές 2023 η κ. Σιαλή είχε διοριστεί ξανά στη θέση του αναπληρωτή, μέχρι τον διορισμό του Ιωάννη Καπνουλλά. Υπενθυμίζεται ότι στη συνέχεια ο κ. Καπνουλλάς παραιτήθηκε και στη θέση του διορίστηκε ο Χάρης Φιλιππίδης, ο οποίος παύθηκε από τον Πρόεδρο λόγω της απόδρασης του ισοβίτη, ενώ στη συνέχεια διορίστηκε ο Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης, που επίσης παραιτήθηκε και ανέλαβε η κ. Σιαλή, με την οποία η σχέση του ήταν συγκρουσιακή. Η Μαρία Σιαλή πριν τον νέο διορισμό της, εκτελούσε χρέη Ανώτερης Λειτουργού κατά την θητεία όλων των τελευταίων Διευθυντών.
Στην λίστα μαρτύρων, που χαρακτηρίζεται ως τελική, δεν συμπεριλαμβάνεται ο κ. Κωνσταντινίδης, ωστόσο βρίσκονται τα ονόματα του κ. Καπνουλλά και του κ. Φιλιππίδη, όπως επίσης και της Ελένης Βατιλιώτου που στο παρελθόν διετέλεσε αναπληρώτρια Διευθύντρια. Ωστόσο, δεν συμπεριλαμβάνονται ονόματα άλλων Διευθυντών, δεδομένου πως υπήρξαν αναφορές για κατ΄ ισχυρισμό έγγραφα επί θητείας άλλων, ενώ βρίσκονται ονόματα δεσμοφυλάκων ή άλλων εργαζομένων που είτε αυτή τη στιγμή βρίσκονται εκτός, λόγω ποινικών υποθέσεων σε βάρος τους, όπως υπόθεση ναρκωτικών, είτε στο παρελθόν είχαν άλλα «μπλεξίματα», όπως για παράδειγμα οικειοποίηση χρημάτων με ψευδείς παραστάσεις, κλοπή ή απασχολήσαν για θέματα εισαγωγής παράνομων αντικειμένων ή ακόμα και για σεξουαλική παρενόχληση συζύγου κρατούμενου.
Επίσης, στον κατάλογο μαρτύρων βρίσκεται και το όνομα του βαρυποινίτη ο οποίος συνομιλούσε με τον Μιχάλη Κατσουνωτό, ο οποίος είχε καταγγελθεί για υπόθεση διαφθοράς το 2022 και ο ανεξάρτητος ποινικός ανακριτής έδειξε σε βάρος του διάπραξη ποινικών αδικημάτων, με την Νομική Υπηρεσία να αποφασίζει πως δεν θα προχωρήσει, επικαλούμενη λόγους δημόσιους συμφέροντος. Είναι για αυτό το λόγο, που πέραν των άλλων, αναμένεται να ανοίξει και η συγκεκριμένη υπόθεση, αφού αναμένεται να κατατεθεί μαρτυρικό υλικό, το οποίο δεν αφορά μόνο τους εμπλεκόμενους, αλλά θα αγγίξει ακόμα και υψηλόβαθμους αξιωματούχους – πρώην και νυν -, ενώ αναμένεται για πρώτη φορά να αποκαλυφθούν γεγονότα που παρέμειναν στο παρασκήνιο, ως κοινά μυστικά. Μάλιστα, προς τούτο, αναμένεται να γίνει αντιπαραβολή του δημόσιου λόγου με σχετικό μαρτυρικό υλικό, το οποίο σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται να ανατρέψει δεδομένα, όπως αυτά έβλεπαν το φως της δημοσιότητας, κατά τον ουσιώδη χρόνο. Αυτή η αντιπαραβολή, λαμβάνοντας υπόψη τα όσα λέχθηκαν δημόσια κατά τον ουσιώδη χρόνο, αναμένεται να προκαλέσει πολιτικές και θεσμικές παρενέργειες, ενώ κάτι αντίστοιχο θα συμβεί και για το 2025, στα πλαίσια των ερευνών για την υπόθεση των εγγράφων, καθώς πληροφορίες αναφέρουν πως θα βγουν από την φαρέτρα «ημερολόγια γεγονότων».
Στην ουσία η υπεράσπιση θα συνδέσει τα γεγονότα του 2022, θέλοντας να δείξει αντίποινα, με αλληλένδετες ενέργειες και αποφάσεις που ακολούθησαν μέχρι την υπόθεση των κατ΄ ισχυρισμών εγγράφων, τα οποία ουδείς εκ των κατηγορουμένων υπέγραψε όταν τους προσκομίστηκαν – εκ των υστέρων – κατάλογοι από την Αστυνομία και το οποίο κατ΄ επέκταση αμφισβητείται, ενώ η υπόθεση Κατσουνωτού δεν είναι η μοναδική που θα ανοίξει. Αντιθέτως, αναμένεται να κατατεθεί μαρτυρικό υλικό από πολύκροτες υποθέσεις, κάποιες εκ των οποίων είχαν προκαλέσει μεγάλη δημόσια συζήτηση και αντιδράσεις, ειδικότερα ως προς τους χειρισμούς και τις αποφάσεις και ως εκ τούτου προδιαγράφεται πως η εκδίκαση της υπόθεσης θα λάβει και πολιτικές και θεσμικές διαστάσεις.
Δεδομένης και της λίστας μαρτύρων, δικηγόροι θεωρούν σχεδόν βέβαιο πως θα κληθούν από την υπεράσπιση να καταθέσουν και να απαντήσουν σε διάφορα ζητήματα, διάφορα πρόσωπα, μεταξύ των οποίων πρώην και νυν κρατικοί αξιωματούχοι, όπως επίσης δεσμοφύλακες και μέλη ή στελέχη της Αστυνομίας που δεν συμπεριλαμβάνονται στον κατάλογο.
Ωστόσο, πριν από όλα αυτά, θα πρέπει πρώτα να ξεπεραστεί το θέμα με το μαρτυρικό υλικό που η υπεράσπιση θα το ζητήσει στην ολότητα του, ενώ από εκεί και πέρα στο κάδρο θα μπουν οι αποφάσεις του Ανωτάτου, ειδικότερα αυτή που αφορά το πρώτο διάταγμα κατακράτησης τεκμηρίων, το οποίο ακυρώθηκε, κάτι που σημαίνει πως παράνομα κρατούνταν τα τεκμήρια για τρεις μήνες από την Αστυνομία. Το μεγάλο ζητούμενο όμως είναι το τι μέλλει γενέσθαι με τα τεκμήρια, τα οποία δεν είχαν σφραγιστεί και υπογραφεί από τον δεσμοφύλακα, ούτε καταγράφηκαν στην παρουσία του, κάτι που συνεπάγεται με αμφισβήτηση του περιεχομένου.