Τι είναι η Σομαλιλάνδη και γιατί «δικαίως» ωρύεται η Άγκυρα;

Η κίνηση της Ιερουσαλήμ να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της Σομαλιλάνδης δεν ήταν απλά συμβολική. Ίσως μάλιστα, ως εξέλιξη, να είναι οτιδήποτε άλλο εκτός από αυτό. Ανάλογο δε, θα είναι και το αποτέλεσμα.
Η Σομαλιλάνδη είναι μια περιοχή της Σομαλίας η οποία βρισκόταν από το 16ο αιώνα υπό οθωμανική επικυριαρχία μέχρι το 1880. Κατόπιν είχε τεθεί υπό βρετανική επικυριαρχία. Στις 26 Ιουνίου του 1960 ανακηρύχθηκε το Κράτος της Σομαλιλάνδης το οποίο είχε αναγνωριστεί από πολλά αλλά κράτη.
Πέντε μέρες μετά, η μέχρι τότε γνωστή ως Ιταλική Σομαλία (ή και Ιταλική Σομαλιλάνδη) κήρυξε την ανεξαρτησία της και τα δύο κράτη ενώθηκαν σε ένα, τη σημερινή Σομαλία.
Με την έναρξη της εμφύλιας σύρραξης το 1988 και την ανατροπή της κομμουνιστικής δικτατορίας του Σιάντ Μπάρε το 1991, η άλλοτε Βρετανική Σομαλιλάνδη αποσχίστηκε εκ νέου με το επιχείρημα ότι ήταν συνιστών μέρος και έκτοτε διεκδικεί την αναγνώρισή της ως κυρίαρχο κράτος.
Το βασικό της σημείο είναι το “uti possidetis juris”, μια αρχή του διεθνούς Δικαίου με βάση την οποία τα σύνορα των νέων κρατών κατά την αποαποικιοποίηση παραμένουν αυτά που είχαν ως διοικητικές ή αποικιακές διαιρέσεις πριν την ανεξαρτησία τους (και μόνο αυτά). Συνεπώς η Σομαλιλάνδη λέει πως έγινε πρώτα – και πρώτη – ανεξάρτητη και αναγνωρίστηκε, αποχώρησε από την ένωση με τη πάλαι ποτέ Ιταλική Σομαλία και το κράτος που δημιούργησαν. Και συνεπώς διεκδικεί απλώς αυτό που είχε.
Παραταύτα, κανείς δεν την είχε αναγνωρίσει μέχρι σήμερα.
Η καλύτερη αφετηρία για να κατανοήσει κανείς τις εξελίξεις είναι η σημερινή καταδίκη της αναγνώρισης από τη Σομαλία και την Τουρκία κυρίως.
Η Άγκυρα εδώ και χρόνια είχε μετατραπεί σε «προστάτη» του σομαλικού καθεστώτος και επί της ουσίας ελέγχει σε μεγάλο βαθμό τη χώρα προσπαθώντας να εξαπλώσει την επιρροή της στην περιοχή. Για αυτό άλλωστε έχει επενδύσει και στο γειτονικό Τζιμπουντί όπου, ωστόσο, δεν έχει επιτύχει σε τέτοιο βαθμό.
Πίσω από τη Σομαλιλάνδη από την άλλη, μια χώρα ας σημειωθεί με 99,9% μουσουλμάνους κατοίκους, βρίσκονται τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, διακριτικό σύμμαχος του Ισραήλ επίσης και κυρίως, πολέμιος της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και όσων το Κατάρ και η Τουρκία επιδιώκουν στην περιοχή αλλά και αλλού με την ατζέντα του ισλαμισμού.
Η κίνηση, λοιπόν, της αναγνώρισης από το Ισραήλ η οποία έγινε σίγουρα και με τις ευλογίες του Άμπου Ντάμπι έχει τεράστια σημασία για το μέλλον της περιοχής τόσο επί της αραβικής χερσονήσου και του αφρικανικού εδάφους στο Κέρας της Αφρικής, όσο και για το κρίσιμο πέρασμα από τον Κόλπο του Άντεν προς τη Διώρυγα του Σουέζ, ως απόρροια και στόχος των άλλων δύο.
Μια ματιά και μόνο στο χάρτη δίνει πολλές απαντήσεις: το Ισραήλ, το οποίο θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι έχει πάρει όλα όσα θα μπορούσε προκειμένου να κάνει στην Μπέρμπερα – πρωτεύουσα της Σομαλιλάνδης και κρίσιμο λιμάνι από όλες τις απόψεις – αυτό το σπουδαίο δώρο, αποκτά πρόσβαση σε ένα σημείο ζωτικής σημασίας. Όχι μόνο για τα οικονομικά του συμφέροντα αλλά και, κυρίως, για την ασφάλειά του, δεδομένου ότι απέναντι βρίσκεται η Υεμένη και οι Χούθι οι οποίοι, μαζί με τους Σομαλούς τρομοκράτες της Αλ Σαμπάμπ, ελέγχουν το λαθρεμπόριο όπλων και είναι εντολοδόχοι του ιρανικού καθεστώτος και των επιδιώξεών, πρώτη των οποίων είναι η καταστροφή του Ισραήλ.
Το τελευταίο είναι βέβαιο ότι θα αντιμετωπίσει τη μήνη χωρών του Αφρικανικού Συνδέσμου στις οποίες το Ιράν αλλά και η Τουρκία και το Κατάρ ασκούν επιρροή. Ωστόσο, είναι ολοφάνερο ότι η όποια διπλωματική ζημιά στην Αφρική είναι απείρως μικρότερη του κινδύνου για το Ισραήλ από το Κέρας της Αφρικής (και την Υεμένη απέναντι βέβαια), μια περιοχή η οποία αλλάζει όπως όλη η Μέση Ανατολή και βρίσκεται εδώ και καιρό σε μία εκρηκτική κατάσταση.
Είναι δε αναμενόμενο ότι η αναγνώριση θα λειτουργήσει, έστω και σε μικρό βαθμό αρχικά, ως η θρυαλίδα για την αναγνώριση της Σομαλιλάνδης και από άλλες χώρες οι οποίες δεν θα προχωρούσαν αλλά, τώρα, και όσο η ισλαμιστική απειλή εξαπλώνεται θα δελεαστούν να το πράξουν, αφού η αρχή έχει πια γίνει.
Η Σομαλιλάνδη είναι πολύτιμη όχι μόνο για επιχειρήσεις αλλά, ίσως και περισσότερο, για επιτηρήσεις. Από εκεί η Ιερουσαλήμ και όποιος την ακολουθήσει θα έχει άμεση πρόσβαση στην παρακολούθηση και τη συλλογή πληροφοριών για ένα από τα πιο στρατηγικά σημεία του πλανήτη. Ήδη με την επένδυση μισού δισεκατομμυρίου δολαρίων από τα ΗΑΕ στην επέκταση του λιμανιού της Μπέρμπερα παρακάμπτεται σε σημαντικό – όχι όμως σε απόλυτο – βαθμό ο έλεγχος του γειτονικού Τζιμπουντί στη θαλάσσια περιοχή.
Το Ισραήλ είχε κάνει κινήσεις προς το Τζιμπουντί αλλά εκείνο δεν άφησε το διάλογο να καρποφορήσει «λόγω Παλαιστινιακού», το οποίο μεταφράζεται πιθανότατα σε άλλα ανταλλάγματα που έλαβε από τρίτους καθώς, εάν αυτό ήταν το πρόβλημα δεν θα είχε μπει σε διάλογο ούτως ή άλλως.
Παράλληλα, το εβραϊκό κράτος φέρεται ως ο μεσολαβητής για την προώθηση της υπόθεσης της Σομαλιλάνδης προς τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Ο οποίος άλλωστε είχε πρώτος προτείνει και προωθήσει την ιδέα της μεταστέγασης Παλαιστινίων από τη Γάζα σε τρίτες χώρες. Μια ιδέα την οποία δείχνει να μην απορρίπτει το 50% των κατοίκων της Γάζας σύμφωνα με τις έρευνες που έγιναν.
Η Σομαλιλάνδη ήταν μία από τις περιοχές που είχαν προταθεί. Χωρίς κάποια αντίδραση και ίσως εις γνώση της Μπέρμπερα. Και χωρίς αυτή την πτυχή όμως, η εξέλιξη είναι μια κίνηση ματ της Ιερουσαλήμ. Η Τουρκία και οι υπόλοιποι του άξονα του ισλαμισμού όπως και οι θαυμαστές του στη Δύση και αλλού, έχουν κάθε λόγο να εξοργίζονται απόψε. Και για πολύ καιρό ακόμα όπως όλα δείχνουν.