Τουρισμός: Ο Νοέμβριος δείχνει τον δρόμο για τη νέα χρονιά

Να ξεκινήσουμε από το χιλιοειπωμένο. Ο τουρισμός αποτελεί ατμομηχανή της κυπριακής οικονομίας. Τόσο για την επίδραση του στην ανάπτυξη, όσο και για το γεγονός ότι επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα ένα μεγάλο αριθμό παρεμφερών κλάδων, τους οποίους συμπαρασύρει είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω.
Ως εκ τούτου, η εκάστοτε πορεία του κλάδου επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό αρκετούς παρεμφερής τομείς, επηρεάζει τα έσοδα και τα έξοδα του κράτους, επηρεάζει τον αριθμό των ανέργων και ως ένα βαθμό τις επενδύσεις. Επομένως, τα προβλήματα που είτε διαχρονικά, είτε κατά καιρούς παρουσιάζονται, θα πρέπει να τυγχάνουν προτεραιότητας ως προς την επίλυση τους.
Σημείο αναφοράς ο Νοέμβριος
Τούτων λεχθέντων, να βάλουμε τα δεδομένα σε μια σειρά. Η φετινή χρονιά η οποία οδεύει προς την ολοκλήρωση της, έχει κινηθεί σε ιδιαίτερα ψηλούς ρυθμούς, κάτι που αναμένεται να επιφέρει νέα ρεκόρ σε αφίξεις και έσοδα. Εκ των δύο, το πλέον σημαντικό είναι φυσικά τα έσοδα, καθώς εδώ και χρόνια προσπαθούμε να προσελκύσουμε ποιοτικό αντί μαζικό τουρισμό, με επισκέπτες οι οποίοι ξοδεύουν περισσότερα. Κάτι που φαίνεται να επιτυγχάνεται τα τελευταία χρόνια, απόρροια δύο κυρίως παραγόντων. Της επιμήκυνσης της τουριστικής σεζόν και του ανοίγματος που επιχειρήθηκε σε νέες αγορές. Τόσο ο Οκτώβριος, αλλά ακόμα περισσότερο ο Νοέμβριος, αποτελούν κατά κάποιο τρόπο ορόσημο στην προσπάθεια δεκαετιών για επιμήκυνση της τουριστικής σεζόν. Όπως πληροφορούμαστε από επαγγελματίες της αγοράς, τα αποτελέσματα Νοεμβρίου αναμένεται να αποτελέσουν την απόδειξη ότι έχει επιτευχθεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό βήμα στην προσπάθεια επιμήκυνσης της σεζόν. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά. Ότι τα ξενοδοχεία και η χώρα γενικότερα μπαίνει στα πακέτα των tour operators για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Επομένως, κάποιος ταξιδιώτης που δεν έβλεπε μέχρι σήμερα την Κύπρο ως επιλογή για να ταξιδέψει, πλέον θα την εντοπίσει και ενδεχομένως να την επιλέξει τον Νοέμβριο. Δεύτερο και ίσως ακόμα πιο σημαντικό, το ίδιο το κράτος και δη τα δημόσια οικονομικά αποκομίζουν σημαντικό όφελος. Από τη μια αυξάνονται τα έσοδα λόγω φορολογίας που εισπράττεται και από την άλλη μειώνονται τα έξοδα από τα ανεργιακά επιδόματα που καταβάλλονται.
Τα τρία σημεία για το 2026
Την ίδια ώρα, τα μηνύματα για το 2026 είναι εξίσου ενθαρρυντικά. Για περισσότερο από ένα λόγους. (1) Τα μηνύματα που έλαβε ο Υφυπουργός Τουρισμού Κώστας Κουμής από την παρουσία του στην διεθνή έκθεση τουρισμού στο Λονδίνο ήταν ιδιαίτερα αισιόδοξα. Γεγονός άκρως σημαντικό καθώς αφορά μια από τις μεγαλύτερες εκθέσεις παγκοσμίως και δεύτερο έλαβε χώρα στην μεγαλύτερη αγορά για τον τουρισμό της Κύπρου.
(2) Η κυπριακή προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του 2026 αναμένεται ότι πέραν όλων των άλλων, θα συμβάλει θετικά και στον κυπριακό τουρισμό. Μέσα σε αυτούς τους έξι μήνες ένας μεγάλος αριθμός ευρωπαίων αξιωματούχων, αλλά και παραγόντων διαφόρων ευρωπαϊκών οργανώσεων θα επισκεφτούν το νησί μας για να παραστούν σε διάφορες εκδηλώσεις, συνεδριάσεις και παρουσιάσεις. Επομένως, είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να διαφημίσουμε τη χώρα μας και να πετύχουμε την έλευση υψηλής ποιότητας τουριστών για το μέλλον. Ήδη, είναι σημαντικό το γεγονός ότι το Υπουργείο Μεταφορών ανακοίνωσε την υπογραφή συμφωνίας μεταξύ του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας και της AEGEAN Airlines για την απευθείας σύνδεση Λάρνακας-Βρυξελλών, στο πλαίσιο του μηχανισμού Public Service Obligation (PSO). Η σύμβαση, τέθηκε σε ισχύ την 1η Δεκεμβρίου 2025 και ολοκληρώνεται στις 30 Νοεμβρίου 2026. Έχει καθοριστεί συγκεκριμένο πρόγραμμα πτήσεων: 3 εβδομαδιαίες πτήσεις μετ’ επιστροφής για τον Δεκέμβριο 2025. 5 εβδομαδιαίες πτήσεις για το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουνίου 2026. 3 εβδομαδιαίες πτήσεις για τον Ιούλιο 2026. 2 εβδομαδιαίες πτήσεις για την περίοδο Αυγούστου-Νοεμβρίου 2026. Έχει οριστεί επίσης μέγιστος πλήρως ευέλικτος ναύλος οικονομικής θέσης στα 400 ευρώ ανά διαδρομή, συμπεριλαμβανομένων όλων των πρόσθετων χρεώσεων, όπως τέλη υπηρεσιών, καύσιμα, μία αποσκευή 20-23 κιλών και γεύμα.
(3) Σημαντικός αριθμός ξενοδοχείων έχουν δηλώσει από φέτος ότι τόσο τον Μάρτιο, προτού δηλαδή ξεκινήσει ουσιαστικά η νέα τουριστική σεζόν, όσο και τον Νοέμβριο, μετά δηλαδή το τέλος της, θα είναι σε λειτουργία. Αυτό έγινε, ώστε οι tour operators να τους συμπεριλάβουν στα πακέτα που θα ετοιμάσουν για τη νέα χρονιά. Πρόκειται για ένα μικρό μεν, σημαντικό δε βήμα στην προσπάθεια επιμήκυνσης της σεζόν, της ενίσχυσης εσόδων και αφίξεων και της ακόμα μεγαλύτερης προβολής του κυπριακού προϊόντος.
Η σταθερή τετράδα
Εδώ είναι σημαντικό να τονιστεί, ότι μετά την απώλεια των Ρώσων τουριστών, υπήρξε άμεση κινητοποίηση για αναπλήρωση του χαμένου εδάφους, προσπάθεια η οποία μερικά χρόνια μετά μπορούμε να πούμε ότι πέτυχε σε σημαντικό βαθμό. Και αυτό καθώς πλέον την πρώτα τετράδα από άποψη αφίξεων στο νησί, αποτελούν πλέον το Ηνωμένο Βασίλειο, η Πολωνία, το Ισραήλ και η Γερμανία. Μετά το πετυχημένο εγχείρημα με την Πολωνία, ακολούθησε η Γερμανία η οποία επίσης βαδίζει σε καλό δρόμο, ενώ φαίνεται ότι επόμενος στόχος θ’ αποτελέσει η Σαουδική Αραβία. Ρόλο κλειδί στην προσπάθεια προσέλκυσης τουριστών από νέους προορισμούς αποτέλεσε η ενίσχυση της αεροπορικής συνδεσιμότητας.
Επί τούτου, η Hermes Airports ανακοίνωσε ότι η επιβατική κίνηση στα κυπριακά αεροδρόμια έφθασε σήμερα τα 13 εκατομμύρια επιβάτες από την αρχή του έτους, σημειώνοντας το υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ στην Κύπρο. Το ορόσημο αφορά τόσο αναχωρούντες όσο και αφικνούμενους επιβάτες και αντανακλά τη δυναμική ανάπτυξη της αεροπορικής συνδεσιμότητας της χώρας. Σύμφωνα με την εταιρεία, το επίτευγμα αυτό αποτελεί αποτέλεσμα διαχρονικών προσπαθειών και συνεργασίας μεταξύ της Hermes Airports, των τουριστικών φορέων και του κράτους. Η αύξηση της κίνησης συνδέεται με την επέκταση του δικτύου σε 160 δρομολόγια, 60 αεροπορικές εταιρείες και 41 χώρες, στοιχείο που, όπως σημειώνει η εταιρεία, επιβεβαιώνει ότι η στρατηγική ενίσχυσης της συνδεσιμότητας κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση.
Δεν λείπουν τα προβλήματα
Φυσικά δεν μπορούσαν να είναι όλα ρόδινα. Διαρθρωτικά προβλήματα ταλαιπωρούν την τουριστική βιομηχανία για χρόνια, ενώ σε αυτά έχουν προστεθεί νέα ζητήματα τα οποία επίσης δημιουργούν εμπόδια στην ανάπτυξη του κλάδου. Ένα από αυτά είναι το θέμα της λειψυδρίας. Η έλλειψη νερού εντείνεται χρόνο με το χρόνο και τα ξενοδοχεία όντας εκ των μεγαλύτερων καταναλωτών νερού, παρακολουθούν την κατάσταση με ανησυχία. Η λύση για κινητές μονάδες αφαλάτωσης ενδεχομένως να μην είναι η λύση στο πρόβλημα ωστόσο είναι σημαντικό να βρεθεί μόνιμη διευθέτηση για ένα τόσο μεγάλο και σοβαρό ζήτημα. Όπως πληροφορούμαστε, το θέμα της αδειοδότησης αποτελεί ακόμα ένα μεγάλο πονοκέφαλο για τα ξενοδοχεία, το οποίο θα προσπαθήσουν να επιλύσουν με μια ρύθμιση στα πρότυπα της Ελλάδας. Η έλλειψη εργατικού δυναμικού, το ακριβό ρεύμα, οι δυσκολίες στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών και η μετάβαση μεγάλου αριθμού στα κατεχόμενα αποτελούν τα βασικότερα ζητήματα τα οποία θα πρέπει να επιλυθούν, ώστε από τη μια να βελτιωθεί το προϊόν μας και ταυτόχρονα να αναπτυχθεί ο κλάδος.