Το αγκυροβόλιο στο Ζύγι – Έργο–κλειδί που βουλιάζει σε καθυστερήσεις και αστοχίες

Το αγκυροβόλιο που κατασκευάζεται στo Ζύγι, στο πλαίσιο του μεγάλου έργου μεταφοράς υγραερίου (LPG) στο Βασιλικό, αποτελεί την καρδιά του συστήματος εκφόρτωσης του υγραερίου.
Παρότι χαρακτηρίστηκε «στρατηγικής σημασίας» και «κατεπείγον», η πορεία υλοποίησής του αποδεικνύεται προβληματική, όπως αποτυπώνει η Ειδική Έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας ΕΕ-ΕΥ 43/2025.
Το κρίσιμο έργο του αγκυροβολίου
Το αγκυροβόλιο, το οποίο θα λειτουργήσει ως το βασικό σημείο προσέγγισης και πρόσδεσης πλοίων μεταφοράς LPG, αποτελείται από τρεις γραμμές αγκύρωσης, καθεμία με δύο άγκυρες 8 τόνων και βαριές αλυσίδες marine grade διαμέτρου 90 χιλιοστών, που καταλήγουν σε σημαδούρα 10 τόνων. Εκεί θα προσδένονται τα πλοία για τη μεταφορά υγρής και αέριας φάσης υγραερίου μέσω των δύο υποθαλάσσιων αγωγών 10″ και 8″ αντίστοιχα.
Η εγκατάσταση αυτή αποτελεί τον θεμέλιο λίθο για την ασφαλή και συνεχή τροφοδοσία LPG σε βιομηχανίες της περιοχής Βασιλικού.
Διπλασιασμός χρόνου κατασκευής – άγνωστο χρονοδιάγραμμα
Παρά τη σημασία του έργου, η ίδια η Αρχή Λιμένων Κύπρου (ΑΛΚ) αναγνώρισε ότι ο αρχικός χρόνος ολοκλήρωσης (πέντε μήνες) ήταν ανέφικτος. Έτσι, η διάρκεια της σύμβασης διπλασιάστηκε σε δέκα μήνες λίγο μετά την προκήρυξη.
Ωστόσο, ακόμη και αυτό το χρονοδιάγραμμα κατέρρευσε: στις 2 Αυγούστου 2025, όταν το έργο έπρεπε να έχει ήδη ολοκληρωθεί, το αγκυροβόλιο και τα συναφή υποθαλάσσια τμήματα ήταν περίπου στο 50% της εκτέλεσης.
Σύμφωνα με την προβλεπόμενη χρηματική ροή, σε επτά μήνες εργασιών το έργο έπρεπε να βρίσκεται στο 62%, όμως περιορίστηκε στο 43%, με έντονα σημάδια καθυστέρησης και ακινησίας στο εργοτάξιο.
Αλλαγή όδευσης μετά την προθεσμία – χωρίς έγκριση
Η κατάσταση επιδεινώθηκε όταν η ΑΛΚ έδωσε οδηγία στον εργολάβο να τροποποιήσει την όδευση των υποθαλάσσιων αγωγών μετά τη λήξη της συμβατικής προθεσμίας και μάλιστα χωρίς την προέγκριση της ΚΕΑΑ, όπως απαιτείται. Η Ελεγκτική Υπηρεσία προειδοποιεί ότι η αλλαγή αυτή μπορεί να επιφέρει νέα καθυστέρηση και πρόσθετο κόστος που δεν έχει ακόμη υπολογιστεί.
Προβλήματα από την αρχή: αλλεπάλληλες τροποποιήσεις και ελλείψεις
Το αγκυροβόλιο ήταν από την αρχή θύμα κακού σχεδιασμού. Μετά την προκήρυξη του διαγωνισμού, εκδόθηκαν έξι τροποποιητικές εγκύκλιοι (addenda), αρκετές εκ των οποίων άλλαζαν τεχνικά χαρακτηριστικά του ίδιου του συστήματος αγκυροβολίας.
Η Ελεγκτική θέτει ζήτημα αξιοπιστίας των αρχικών μελετών και της επάρκειας των μελετητών, αφού κρίσιμα στοιχεία του αγκυροβολίου χρειάστηκε να αναθεωρηθούν ακόμη και λίγο πριν τη λήξη της προθεσμίας υποβολής προσφορών.
Κατακύρωση με υπερκοστολόγηση
Το έργο του αγκυροβολίου και των αγωγών ξεκίνησε με εκτιμώμενη αξία €4,1 εκατ., αλλά η σύμβαση τελικά υπογράφηκε στα €5,278 εκατ., αυξημένα κατά 28,7% σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη.
Η Ελεγκτική επισημαίνει ότι η συνεχής τροποποίηση των όρων και η χαμηλή συμμετοχή στον διαγωνισμό (μόλις δύο προσφοροδότες) πιθανόν να περιόρισαν τον ανταγωνισμό και να οδήγησαν σε υψηλότερο κόστος.
Ένα έργο “κατεπείγον”… με αβέβαιο τέλος
Η υλοποίηση του αγκυροβολίου στο Ζύγι —της κρίσιμης εγκατάστασης που θα έπρεπε να εξυπηρετήσει τη μεταφορά του συνόλου του υγραερίου της Κύπρου— προχωρά με ρυθμούς που απέχουν δραματικά από τον σχεδιασμό.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία καταλήγει ότι το έργο εξελίσσεται με «απροσδιόριστο χρονικό και οικονομικό ορίζοντα», παρότι αποτελεί κομβικό κρίκο της ενεργειακής υποδομής της χώρας.