Το κτήριο της Φανερωμένης και η αναζωογόνηση του κέντρου της Λευκωσίας

Η τουρκική εισβολή και η συνεχιζόμενη διαίρεση, αφήσαν πολλές πληγές στο ιστορικό κέντρο της Λευκωσίας. Χρειαζόταν ένας ολοκληρωμένος πολυεπίπεδος σχεδιασμός αναζωογόνησης για να αναστραφεί η φθίνουσα πορεία. Ένας σχεδιασμός ο οποίος θα ενσωμάτωνε πρακτικές που ακολουθούνται παγκοσμίως και έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές.
Προς αυτή την κατεύθυνση, μια διευρυμένη ομάδα που περιελάμβανε τους υπουργούς Οικονομικών και Εσωτερικών, το Πανεπιστήμιο Κύπρου, την Αρχιεπισκοπή και φυσικά τον Δήμο Λευκωσίας, προχώρησε στην εκπόνηση σχεδιασμού, ο οποίος προέβλεπε, μεταξύ άλλων, την προσέλκυση σχολών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, κέντρων έρευνας, φοιτητικών εστιών και φοιτητών.
Λειτούργησε το Κέντρο Έρευνας Cyens, δόθηκαν κίνητρα για νέες επιχειρήσεις και για δημιουργία φοιτητικών εστιών, τόσο από τον δήμο όσο και από ιδιώτες και συμφωνήθηκε η ανακαίνιση του κτηρίου Φανερωμένης για να στεγάσει την Αρχιτεκτονική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου. Αργότερα, τον Ιανουάριο του 2024, προστέθηκε και η προοπτική έλευσης του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Όλα προχωρούν, πλην ενός, αυτού της λειτουργίας της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου στη Φανερωμένη. Χωρίς αυτό το κομμάτι του παζλ, η όλη στρατηγική για ουσιαστική αναζωογόνηση του κέντρου, καθίσταται πολύ πιο αδύναμη και λιγότερο αποτελεσματική.
Δεν θεωρώ αναγκαίο, ούτε βοηθητικό να συζητάμε σήμερα γιατί καθυστέρησε η υλοποίηση του συγκεκριμένου έργου. Το σημαντικό είναι να ενώσουμε τις φωνές μας ώστε να δοθεί το πράσινο φως από την κυβέρνηση για επιχορήγηση της επιδιόρθωσης του σχολείου, ώστε να μπορεί το Πανεπιστήμιο Κύπρου να λειτουργήσει τη Σχολή.
Έχει ακουστεί ότι η συμφωνία είναι ετεροβαρής για το κράτος. Μπορεί αυτό, εάν εστιάσουμε την προσοχή μας μόνο στο κτήριο της Φανερωμένης και υιοθετήσουμε μιαν αριθμητική λογική, να ακούγεται σωστό. Εάν όμως συμπεριλάβουμε τα οφέλη από την αναζωογόνηση ολόκληρης της περιοχής και αναλογιστούμε τα χρήματα που έχουν ήδη επενδυθεί σε άλλα συμπληρωματικά έργα (πέραν των 30 εκατομμυρίων ευρώ από τον Δήμο Λευκωσίας και ιδιώτες), η συμφωνία δεν είναι ετεροβαρής. Φυσικά, τίθεται και το πολύ σοβαρό θέμα της αξιοπιστίας του ιδίου του κράτους όταν ανακοινώνει επενδυτικά σχέδια που καλούν ιδιώτες να συμμετάσχουν, αλλά το ίδιο «ακυρώνει» την υλοποίηση του κεντρικού πυλώνα πάνω στον οποίο βασίζονται αυτά τα σχέδια κινήτρων.
Αυτό που σίγουρα είναι ετεροβαρές και άδικο, είναι ότι για μια ακόμη φορά αφήνεται μόνη η εντός των τειχών πόλη να αντιμετωπίσει την καταστροφή και την αποψίλωση που η εισβολή επέφερε. Ετεροβαρές και άδικο είναι να καλείται ο Λευκωσιάτης ιδιοκτήτης, κάτοικος, επιχειρηματίας, να αναλάβει το κόστος αναζωογόνησης μιας περιοχής, η οποία καθίσταται δυσπραγούσα λόγω της εισβολής και της συνεχιζόμενης κατοχής.
Γνωρίζω ότι διαχρονικά το κράτος δίνει κίνητρα αναζωογόνησης, όπως το Ταμείο Αναζωογόνησης Πράσινης Γραμμής, κίνητρα για προσέλκυση κατοίκων, για νέες επιχειρήσεις, για επιδιόρθωση διατηρητέων, για φοιτητικές εστίες. Όμως, για να λειτουργήσουν όλα αυτά και να πειστεί ο ιδιώτης να συμμετάσχει σε αυτή την προσπάθεια, επιβάλλεται το κράτος να αποδείξει ότι η περιοχή έχει μέλλον. Για να το καταφέρει αυτό, είναι αναγκαία η επιχορήγηση από το κράτος μεγάλων αναπτυξιακών έργων, τα οποία μπορούν να λειτουργήσουν ως πόλοι έλξης στην περιοχή.
Είναι άδικο να συζητείται ακύρωση της συμφωνίας, όταν όλοι αναγνωρίζουμε, ότι η λειτουργία πανεπιστημιακών σχολών έχει πολλαπλά οφέλη για μιαν περιοχή. Είμαστε μάρτυρες αυτού στη Λεμεσό, όπου το ΤΕΠΑΚ άλλαξε το κέντρο της πόλης, αλλά και στην Έγκωμη όπου δύο πανεπιστήμια και πολλές φοιτητικές εστίες άλλαξαν την εικόνα της περιοχής. Μόλις πρόσφατα δε, ανακοινώθηκε η επιχορήγηση 16 εκατομμυρίων ευρώ, για το ΤΕΠΑΚ στη Λάρνακα.
Το κράτος οφείλει να σταθεί αρωγός σε αυτήν τη συλλογική προσπάθεια, που όλοι μαζί συμφωνήσαμε και ξεκινήσαμε. Πρέπει να πείσει ότι η περιοχή δίπλα στην Πράσινη Γραμμή έχει μέλλον.
- Πρόεδρος Επαρχιακού Οργανισμού Λευκωσίας