Το 5ο Ετήσιο Συμπόσιο της Μονάδας Δικονομικού Δικαίου ανέδειξε τις σύγχρονες προκλήσεις για τη δικαστική ανεξαρτησία και τη Δημοκρατία

Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε το 5ο Ετήσιο Συμπόσιο της Μονάδας Δικονομικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, το οποίο πραγματοποιήθηκε από τις 10 έως τις 12 Δεκεμβρίου 2025 σε συνεργασία με τη Διεθνή Ένωση για τη Δικαστική Ανεξαρτησία και την Παγκόσμια Ειρήνη (JIWP). Το συμπόσιο, με θέμα «Η δικαστική ανεξαρτησία και η φιλελεύθερη δημοκρατία υπό απειλή: Η πρόκληση της εφαρμογής των προτύπων ELI Mt Scopus για τη δικαστική ανεξαρτησία», συγκέντρωσε πολιτειακούς αξιωματούχους, διακεκριμένους ακαδημαϊκούς, νομικούς και υπεύθυνους χάραξης πολιτικής από την Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κύπρο.
Οι εργασίες κορυφώθηκαν στις 11 Δεκεμβρίου στο Αμφιθέατρο UNESCO του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, όπου στο πλαίσιο του συνεδρίου αναλύθηκαν οι ραγδαίες μεταβολές στο θεσμικό περιβάλλον της δικαιοσύνης και οι αυξανόμενες πιέσεις που δέχονται τα δημοκρατικά πολιτεύματα διεθνώς.
Το Συνέδριο χαιρέτισαν ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, κ. Μιχάλης Βορκάς, η Επικεφαλής της Ακαδημίας της Νομικής Υπηρεσίας, κ. Δέσποινα Κυπριανού, ο Prof. Pascal Pichonnaz, πρώην πρόεδρος του European Law Institute, ο Nicolaas Bel, Deputy Head of Unit, Justice Policy and Rule of Law, Directorate-General for Justice and Consumers, European Commission, ο Prof. Shimon Shetreet, President, JIWP και ο Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Καθηγητής Αχιλλέας Αιμιλιανίδης.
Στις παρεμβάσεις των συμμετεχόντων αποτυπώθηκε ένα κοινό μήνυμα: η δικαστική ανεξαρτησία αποτελεί σήμερα περισσότερο από ποτέ ακρογωνιαίο λίθο για τη διασφάλιση του κράτους δικαίου και την ανθεκτικότητα των δημοκρατικών θεσμών.
Τα θέματα που ξεχώρισαν:
Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου αναδείχθηκαν ζητήματα που σχετίζονται με τις καθολικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα δικαστικά συστήματα στην Ευρώπη και πέραν αυτής, την πίεση που ασκούν πολιτικές, κοινωνικές και τεχνολογικές εξελίξεις στην απονομή δικαιοσύνης, καθώς και την ανάγκη για θεσμική θωράκιση των δικαστών. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στις διαδικασίες επιλογής, προαγωγής και αξιολόγησης των δικαστικών λειτουργών, στην αναγκαιότητα σαφών και ανεξάρτητων μηχανισμών λογοδοσίας, καθώς και στη σημασία της δικαστικής δεοντολογίας στη διατήρηση της εμπιστοσύνης της κοινωνίας προς τα δικαστήρια.
Επιπλέον, παρουσιάστηκαν αναλυτικά οι προκλήσεις που συνεπάγεται η εφαρμογή των ELI-Mount Scopus European Standards of Judicial Independence, ενός ολοκληρωμένου πλαισίου που στοχεύει στην ενίσχυση της δικαστικής ανεξαρτησίας μέσω κοινών ευρωπαϊκών προτύπων. Μέσα από συγκριτικές αναλύσεις, οι ομιλητές ανέλυσαν παραδείγματα από διάφορες χώρες, καταδεικνύοντας τις διαφορετικές βαθμίδες θεσμικής ανθεκτικότητας και τα ιδιαίτερα εμπόδια που αντιμετωπίζουν τα δικαστικά συστήματα σε περιόδους έντονης πολιτικής ή κοινωνικής πόλωσης.
Στο συμπόσιο συμμετείχαν προσωπικότητες καθώς και εξέχοντες ακαδημαϊκοί από κορυφαία πανεπιστήμια της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Μέσα από πλούσιο διάλογο και εντατική ανταλλαγή απόψεων, το συμπόσιο ανέδειξε την ανάγκη για διατομεακή συνεργασία, συνεχή εκπαίδευση των δικαστών και ενίσχυση των θεσμικών αντιβάρων που αποτελούν θεμέλιο κάθε δημοκρατικής πολιτείας.
Πέραν του επιστημονικού προγράμματος, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τον κυπριακό πολιτισμό μέσα από σειρά παράλληλων δραστηριοτήτων, όπως πολιτιστική βραδιά και ξενάγηση σε ιστορικούς χώρους της Κύπρου, προσφέροντας ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο ακαδημαϊκής και πολιτιστικής εμπειρίας.
O επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και Διευθυντής της Μονάδας Δικονομικού Δικαίου, Νικόλας Κυριακίδης, σχολίασε πως σήμερα περισσότερο από ποτέ, η δικαστική ανεξαρτησία και αρτιότητα αποτελούν θεμέλια κάθε σύγχρονου δημοκρατικού πολιτεύματος. «Έτσι, φέτος για ακόμα μία χρονιά το Συμπόσιο είχε σκοπό να μεταφέρει τις τελευταίες εξελίξεις γύρω από τα θέματα της δικαστικής εξουσίας και να συμβάλει με τον τρόπο του στην περαιτέρω βελτίωση των διαδικασιών απονομής Δικαιοσύνης στη χώρα μας».
Το συμπόσιο υλοποιήθηκε με την υποστήριξη των Scordis & Papapetrou LLC, Lellos P. Demetriades Law Office, Christos Georgiades and Associates LLC, Harris Kyriakides, Oxygen for Democracy, CRoLEV, και FIDE CY.