ΥΠΕΣ: Η Τουρκία να επιτρέψει πλήρη πρόσβαση σε στοιχεία για τους αγνοουμένους

Η Τουρκία πρέπει να σεβαστεί τις υποχρεώσεις της στο θέμα των αγνοουμένων, επιτρέποντας την πλήρη και ανεμπόδιστη πρόσβαση σε στοιχεία που θα επιταχύνουν τις έρευνες, ανέφερε το Σάββατο ο Υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου, σε χαιρετισμό που απηύθυνε εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας στην τελετή του στολίσματος του χριστουγεννιάτικου δέντρου για τους Αγνοουμένους, στο παλαιό Δημαρχείο Λευκωσίας.
Ο Υπουργός Εσωτερικών είπε ότι «το ζήτημα των αγνοουμένων δεν έχει μόνο πολιτική διάσταση, ούτε επιτρέπεται να φθείρεται με τον χρόνο. Είναι πρώτιστα και πάνω από όλα ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δικαιοσύνης. Αποτελεί ίσως την τραγικότερη και πιο ευαίσθητη πτυχή του κυπριακού προβλήματος», τόνισε.
«Η Πολιτεία βρίσκεται σταθερά στο πλευρό των οικογενειών και αγωνίζεται αδιάκοπα και με αποφασιστικότητα, αξιοποιώντας κάθε διαθέσιμο εργαλείο για τη διακρίβωση της τύχης κάθε αγνοούμενου», ανέφερε.
«Διεκδικούμε, με όλα τα μέσα που μας παρέχει το ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο, την αλήθεια, την τύχη των συμπατριωτών μας που χάθηκαν το τραγικό καλοκαίρι του 1974», επεσήμανε ο Κωνσταντίνος Ιωάννου. «Η παροχή πληροφόρησης για τους αγνοούμενους αποτελεί αδιαπραγμάτευτο δικαίωμα για κάθε οικογένεια και ταυτόχρονα υποχρέωση της διεθνούς κοινότητας, η οποία οφείλει να ασκήσει ουσιαστική πίεση προς την τουρκική πλευρά για παραχώρηση πρόσβασης σε αρχεία και δεδομένα», είπε, προσθέτοντας ότι «μία βιώσιμη λύση του Κυπριακού οφείλει να διασφαλίζει τον πλήρη και απόλυτο σεβασμό προς το θέμα αυτό χωρίς αστερίσκους και χωρίς υπεκφυγές».
Εν συνεχεία, ο Υπουργός Εσωτερικών επεσήμανε ότι «η απροθυμία της τουρκικής πλευράς να συνεργαστεί έχει οδηγήσει το ζήτημα, δυστυχώς, σε τέλμα», υποδεικνύοντας την επιτακτική ανάγκη να υπάρξει πραγματική πρόοδος στην πράξη πέρα και πάνω από διαδικασίες ή τεχνητά πλαίσια. «Είναι στο πλαίσιο της διεκδίκησης της αλήθειας για την τύχη των αγνοουμένων μας, που στην προχθεσινή συνάντησή του με τον νέο Τουρκοκύπριο ηγέτη και την προσωπική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έθεσε με σαφήνεια και πολιτική βούληση το ανθρωπιστικό αυτό ζήτημα, καταθέτοντας εισηγήσεις που μπορούν να άρουν το αδιέξοδο και να δώσουν ώθηση στις έρευνες», συμπλήρωσε.
«Αναμένουμε από την τουρκική πλευρά να επιδείξει την ίδια πολιτική βούληση και να ανοίξει τα αρχεία του κατοχικού στρατού για να αντλήσουμε στοιχεία για την τύχη μεγάλου αριθμού αγνοουμένων», σημείωσε ο Κωνσταντίνος Ιωάννου, προσθέτοντας ότι μέχρι τώρα έχει διακριβωθεί η τύχη περίπου των μισών αγνοουμένων της κυπριακής τραγωδίας. «Η Τουρκία οφείλει και πρέπει να σεβαστεί τις υποχρεώσεις της, όπως απορρέουν από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και το διεθνές δίκαιο, επιτρέποντας την πλήρη και ανεμπόδιστη πρόσβαση σε στοιχεία που θα επιταχύνουν τις έρευνες», υπογράμμισε.
Σημείωσε, ακόμη, ότι «εργαζόμαστε μεθοδικά με στοχευμένες ενέργειες και διαβήματα προς τη διεθνή κοινότητα, ώστε να ενισχυθούν οι πιέσεις και να διατηρηθεί το ζήτημα των αγνοουμένων ψηλά στην ατζέντα όλων των αρμόδιων οργανισμών μέχρι την πλήρη διακρίβωση της τύχης και του τελευταίου αγνοουμένου μας».
«Ο χρόνος δυστυχώς δεν λειτουργεί υπέρ μας. Γνωρίζουμε ότι δεν έχουμε αυτή την πολυτέλεια, όμως δεν εγκαταλείπουμε και δεν θα επιτρέψουμε να λησμονηθεί το θέμα των αγνοουμένων ούτε να περιθωριοποιηθεί», είπε ο Κωνσταντίνος Ιωάννου. «Ανανεώνουμε τη δέσμευση να συνεχίσουμε με επιμονή και ευαισθησία να υπηρετούμε την αλήθεια, τη μνήμη και τον σεβασμό που οφείλουμε στους αγνοουμένους μας», ανέφερε.
«Το φως που ανάβουμε σήμερα είναι σύμβολο ελπίδας, μια υπενθύμιση ότι ακόμα και στις πιο σκοτεινές στιγμές της ιστορίας μας, η Κύπρος είχε και έχει τη δύναμη να συνεχίζει. Ας ευχηθούμε το φως αυτό να μας καθοδηγεί προς τη διευκρίνιση της τύχης των αγαπημένων μας και προς τη δικαίωση που αξίζει σε καθεμία οικογένεια», κατέληξε.
Από την πλευρά του, ο Δήμαρχος Λευκωσίας, Χαράλαμπος Προύντζος, ανέφερε ότι «η πατρίδα μας το 1974 πλήρωσε μεγάλο τίμημα από την εισβολή και τη συνεχιζόμενη κατοχή. Όμως, να είμαστε ειλικρινείς, κάποιοι πλήρωσαν μεγαλύτερο τίμημα από τους άλλους. Και μέσα σε αυτούς είστε κι εσείς, οι συγγενείς των αγνοουμένων, συγγενείς των αδηλώτων αιχμαλώτων», επεσήμανε.
«Σήμερα στολίζουμε ένα δέντρο με τις φωτογραφίες των δικών σας ανθρώπων, ενώ στην πραγματικότητα σήμερα θα έπρεπε να στολίζετε τα δέντρα στα δικά σας σπίτια με τους αγαπημένους σας. Αυτό από μόνο του καταδεικνύει το μέγεθος της απώλειας, το μέγεθος του οξύμωρου, το μέγεθος του τραγικού», ανέφερε. Γι’ αυτόν τον λόγο, συνέχισε, «ερχόμαστε σήμερα εδώ τουλάχιστον να πράξουμε το λιγότερο που μπορούμε να πράξουμε, που είναι να σταθούμε δίπλα σας αυτές τις μέρες που για μας είναι γιορτινές, για να στηρίξουμε τη δυσκολία την οποία περνάτε εσείς κάθε μέρα και την οποία – κακά τα ψέματα – κανένας δεν μπορεί να κατανοήσει και να καταλάβει σε όλο της το εύρος».
«Η Λευκωσία επίσης πληρώνει μεγαλύτερο τίμημα από τις άλλες πόλεις της Κύπρου. Εδώ και 61 χρόνια, όχι 51, βιώνει τη διαίρεση, η οποία έχει αφήσει το αποτύπωμά της στην πόλη μας και στην ψυχολογία των ανθρώπων της», τόνισε ο Δήμαρχος της πρωτεύουσας. Τις τελευταίες μέρες, συνέχισε, «ενόψει και της Προεδρίας (του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης), φιλοξενούμε αρχηγούς κρατών, η Κυβέρνηση είναι αρκετά ενεργή στο κομμάτι της διαφώτισης σε σχέση με την πραγματικότητα επί του εδάφους στην πόλη μας και υπενθυμίζουμε σε όλους ότι για τη Λευκωσία η ημικατοχή είναι μια καθημερινότητα, είναι μία λυπηρή πραγματικότητα που όμοιά της δεν υπάρχει πουθενά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και στον σύγχρονο κόσμο».
Καταληκτικά, ο Χαράλαμπος Προύντζος εξέφρασε συμπαράσταση στις οικογένειες των αγνοουμένων και σε όσους υπομένουν την καθημερινότητα της εισβολής και της ημικατοχής, ευχόμενος «αυτό το ανθρωπιστικό ζήτημα, αυτή η τραγωδία, η οποία τα προηγούμενα χρόνια σίγουρα έτυχε εργαλειοποίησης στο πλαίσιο των προσπαθειών για επίλυση του κυπριακού προβλήματος, ιδιαίτερα από την κατοχική πλευρά, να έρθει σε ένα αξιοπρεπές τέλος, όπως αξιοπρεπής είναι και ο αγώνας που δίνετε καθημερινά».
Ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Προσφύγων και Αγνοουμένων, Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Νίκος Κέττηρος, ανέφερε ότι «κάθε φορά που ερχόμαστε να στολίσουμε αυτό το δέντρο εδώ στη Λευκωσία, πρέπει να θυμόμαστε τους αγνοουμένους αλλά και τις οικογένειες, οι οποίες για 51 χρόνια δεν έχουν κάνει Χριστούγεννα ούτε Πάσχα ούτε γιορτές».
«Για όλους εμάς τους υπόλοιπους αυτές είναι μέρες χαράς, είναι μέρες γιορτινού τραπεζιού, είναι μέρες που θα βρεθούμε να διασκεδάσουμε. Για αυτές τις οικογένειες ας αναλογιστούμε τι συμβαίνει αυτές τις μέρες που πάντα θα λείπει κάποιος από το τραπέζι», υπογράμμισε.
Ο κ. Κέττηρος αναφέρθηκε στην περίπτωση της Μαρούλας Παύλου, συζύγου αγνοουμένου Παναγιώτη Παύλου, ο οποίος σκοτώθηκε το 1974 και ανευρέθηκαν τα οστά του αργότερα, σημειώνοντας ότι η ίδια δεν αναγνωρίστηκε ποτέ ως σύζυγος αγνοουμένου. Η Μαρούλα Παύλου εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 1975 για να παίρνει επίδομα για τα 4 παιδιά της, ωστόσο «δεν πήρε ποτέ ούτε 1€ για τα 4 παιδιά, τα οποία μεγάλωσε μόνη της», σημείωσε.
«Άνοιξαν πληγές ανεπούλωτες το ‘74, αλλά δυστυχώς αυτές οι ανεπούλωτες πληγές συνέχισαν 51 χρόνια μετά να ανοίγουν και να ξανανοίγουν. Οφείλουμε όλοι μια συγγνώμη και σε αυτήν την οικογένεια και σε άλλες οικογένειες», τόνισε, εκφράζοντας την ελπίδα ότι ο νέος Επίτροπος Προεδρίας, Μάριος Χαρτσιώτης, θα εξετάσει την περίπτωση της Μαρούλας Παύλου.
Ο Αντιπρόεδρος της Παγκύπριας Οργάνωσης Συγγενών Αδηλώτων Αιχμαλώτων και Αγνοουμένων, Ιωάννης Κολιός, ανέφερε ότι «η αναζήτηση για τα αγαπημένα μας πρόσωπα είναι χρέος ιερό. Δεν θα επιτρέψουμε να ξεχαστεί».
«Ζητάμε από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να εντείνουν τις προσπάθειές τους, απαιτούμε τη διακρίβωση της τύχης και του τελευταίου αγνοουμένου μας. Στους αγνοουμένους μας και τις οικογένειές τους δίνουμε για άλλη μια φορά την υπόσχεση ότι θα συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας για ανεύρεση και διακρίβωση και του τελευταίου αγνοουμένου μας, όσος χρόνος κι αν περάσει, όσες δυσκολίες κι αν παρεμβάλλονται», σημείωσε.
«Στα 51 πέτρινα χρόνια που πέρασαν έχουμε αποδείξει πως διαθέτουμε και επιμονή και υπομονή. Γιατί αυτό αποτελεί για μας εθνική επιταγή και υποχρέωση στους ήρωές μας. Αυτό για μας αποτελεί ιερό χρέος προς τις οικογένειές τους για την αξιοθαύμαστη υπομονή και το δράμα που βιώνουν για 51 χρόνια τώρα», τόνισε.
Καταληκτικά, εξέφρασε την ελπίδα «ότι με τη νέα χρονιά θα καμφθεί επιτέλους η αδιαλλαξία της τουρκικής πλευράς και θα επιτρέψει να γίνουν περισσότερες εκσκαφές αλλά και θα υποδείξει ομαδικούς τάφους ώστε να διακριβωθεί η τύχη των αγνοουμένων μας».
Σε παρέμβασή του, ο Ιωάννης Χρυσοστόμου, συγγενής αγνοουμένων, είπε ότι «51 χρόνια δεν ήρθε ένας άνθρωπος να επισκεφθεί την οικογένεια, τη μάνα, τον πατέρα των αγνοουμένων. Δεν βρήκαν 20 λεπτά για να πάνε να δουν τον πατέρα και τη μάνα των αγνοουμένων. Η μάνα κι ο πατέρας πέθαναν πριν την ώρα τους, όπως και τα αδέρφια των αγνοουμένων», είπε.
Η εκδήλωση, η οποία τελούσε υπό την αιγίδα του Δημάρχου Λευκωσίας, Χαράλαμπου Προύντζου, ολοκληρώθηκε με τρισάγιο για τους αγνοουμένους και ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου.