ΥΠΟΙΚ: Θα ενταθούν οι προσπάθειες για εξορθολογισμό δημοσίων δαπανών

Το Υπουργείο Οικονομικών θα εντείνει τις προσπάθειες για εξορθολογισμό των δημοσίων δαπανών, αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, με αφορμή τη φθινοπωρινή δέσμη μέτρων που εξέδωσε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
«Το Υπουργείο Οικονομικών, παραμένοντας πιστό στην πολιτική της δημοσιονομικής πειθαρχίας και λαμβάνοντας υπόψη τις αναφορές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε σχέση με το ρυθμό αύξησης των δημοσίων δαπανών, θα συνεχίσει και θα εντείνει την προσπάθεια για εξορθολογισμό των δημοσίων δαπανών. Επίσης, το Υπουργείο Οικονομικών, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη όλες τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα συνεχίσει με προσήλωση την οικονομική πολιτική της Κυβέρνησης για επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων και οικοδόμηση μιας σύγχρονης, ανταγωνιστικής και ανθεκτικής οικονομίας, που δημιουργεί ευκαιρίες και προοπτική για όλους τους πολίτες», σημειώνεται.
Η κυβέρνηση χαιρετίζει το γεγονός ότι η φθινοπωρινή δέσμη μέτρων, «επιβεβαιώνει με σαφήνεια την ανθεκτικότητα της κυπριακής οικονομίας, η οποία αποτυπώνεται από την ισχυρή δυναμική των ρυθμών ανάπτυξής και τις σταθερές δημοσιονομικές επιδόσεις», προστίθεται.
H Κύπρος είναι μεταξύ των 12 χωρών της ευρωζώνης των οποίων τα προσχέδια προϋπολογισμού για το 2026 αξιολογήθηκαν από την ΕΕ ως συμμορφούμενα με το ευρωπαϊκό δημοσιονομικό πλαίσιο, παρόλο που αναμένεται απόκλιση από τη δέσμευση της Κύπρου για περιορισμό της αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών.
Υπενθυμίζεται ότι στο πλαίσιο των δεσμεύσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας στη βάση του νέου Ευρωπαϊκού Πλαισίου Οικονομικής Διακυβέρνησης, το οποίο τέθηκε σε ισχύ στις 30 Απριλίου του 2024, η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή των καθαρών πρωτογενών δαπανών της Γενικής Κυβέρνησης ορίστηκε στο 6% για το έτος 2025 και 5% για το 2026. Ωστόσο, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προβλέπεται απόκλιση από τους αρχικούς στόχους που τέθηκαν τόσο το 2025 όσο και το 2026, λόγω αριθμού μέτρων που λήφθηκαν μετά την υποβολή του Εθνικού Μεσοπρόθεσμου Δημοσιονομικού και Διαρθρωτικού Πλάνου τον Οκτώβριο του 2024, περιλαμβανομένου του Σχεδίου Αναπλήρωσης του Εθνικού Ταμείου Αλληλεγγύης, των μέτρων ανακούφισης στο πλαίσιο της πυρκαγιάς στην ορεινή Λεμεσό τέλος Ιουλίου 2025, καθώς επίσης της επιβολής μηδενικού συντελεστή ΦΠΑ σε αριθμό βασικών αγαθών και της μείωσης του συντελεστή ΦΠΑ από 19% σε 9% στην κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος, μέχρι το τέλος του 2026.
Σύμφωνα με την αξιολόγηση της ΕΕ, η αναφερόμενη απόκλιση από την πορεία αναφοράς των καθαρών πρωτογενών δαπανών δεν έχει επιβραδύνει τον ουσιαστικό στόχο της μείωσης του δημόσιου χρέους ως % του ΑΕΠ, το οποίο αναμένεται με βάση τις τελευταίες εκτιμήσεις του Υπουργείου Οικονομικών να μειωθεί στο 41,8% το έτος 2028.
Περαιτέρω, στα έγγραφα της φθινοπωρινής δέσμης αναγνωρίζεται ότι το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί κάτω από το φράγμα του 60% στο τέλος του 2025 και να συνεχίσει την πτωτική του πορεία τα επόμενα έτη. Η ΕΕ υπογραμμίζει ότι η Κύπρος διατηρεί την ικανότητα εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους της
Σημειώνεται ότι, η θετικότερη από την αρχικά αναμενόμενη πορεία μείωσης του δημόσιου χρέους ως % του ΑΕΠ κατά την περίοδο 2025 -2028, παρά την διαφαινόμενη απόκλιση του ρυθμού αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών, οφείλεται στην αύξηση των δημοσίων εσόδων, στη διατήρηση υψηλών δημοσιονομικών πλεονασμάτων και ρυθμών ανάπτυξης, καθώς και στην αναθεώρηση του ΑΕΠ από την Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας τον Οκτώβριο του 2025.
Αναφορικά με τη διαδικασία μακροοικονομικών ανισορροπιών, η ΕΕ συνεχίζει να κατατάσσει την Κύπρο στην κατηγορία «ύπαρξης μακροοικονομικών ανισορροπιών», αναγνωρίζοντας τη σημαντική μείωση των ποσοστών των μη εξυπηρετούμενων δάνειων, και τη σταθερή πτωτική πορεία του δημόσιου και ιδιωτικού χρέους, υποστηριζόμενο τόσο από την ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ όσο και από τα πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα και την απομόχλευση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Επιπρόσθετα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει ότι ο κυπριακός χρηματοπιστωτικός τομέας παραμένει ισχυρός, με τις τράπεζες να διατηρούν ισχυρή κερδοφορία και να ενισχύουν περαιτέρω τις ήδη ισχυρές κεφαλαιακές τους θέσεις εν μέσω υψηλής ρευστότητας.
Για το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών η ΕΕ αναφέρει ότι το έλλειμμα αναμένεται να μειωθεί σε κάποιο βαθμό, αλλά να παραμείνει υψηλό, υπογραμμίζοντας την ανάγκη μείωσης του.