«Φρένο» στα social media για ανήλικους: Πώς επηρεάζεται η Κύπρος από τις αλλαγές στην ΕΕ

Ενώπιον της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς ψήφιση θα τεθεί την ερχόμενη εβδομάδα η απαγόρευση πρόσβασης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για παιδιά κάτω των 16 ετών, που εγκρίθηκε από την Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών του Ευρωκοινοβουλίου.
Η εν λόγω ρύθμιση, αποσκοπεί στη διασφάλιση ενός ασφαλέστερου «ψηφιακού περιβάλλοντος» για τα παιδιά. Με την Έκθεση να αποτυπώνει τις προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι νέοι – πόσο μάλλον οι ανήλικοι – στο διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως για παράδειγμα τον ψηφιακό εθισμό και την έκθεση σε ακατάλληλο ή ακόμα και παράνομο περιεχόμενο.
Τα πιο πάνω συζητήθηκαν σε σεμινάριο – στο οποίο παρευρέθηκε και το AlphaNews.Live – που πραγματοποιήθηκε στο Ευρωκοινοβούλιο στις Βρυξέλλες, με θέμα την προστασία των ανηλίκων στο διαδίκτυο και τους κινδύνους που ελλοχεύουν.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τέλος τα social media σε παιδιά: Η Κύπρος θέτει όριο ψηφιακής ενηλικίωσης κι επαλήθευση ηλικίας
Ανάμεσα στους κύριους ομιλητές ήταν η Ευρωβουλευτής Christel Schaldemose (S&D, DK), Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Πρόεδρος της ομάδας εργασίας για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την κυβερνοασφάλεια και την ασφάλεια των πληροφοριών, καθώς και εισηγήτρια του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες.
Όπως ανέφερε μεταξύ άλλων, κάθε μέρα, εκατομμύρια παιδιά στην Ευρώπη περνούν αμέτρητες ώρες στο διαδίκτυο, αντιμετωπίζοντας πολλούς κινδύνους.
«Δεν πρόκειται για επιστροφή στις παλιές εποχές, αλλά για ασφάλεια και υπευθυνότητα. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έχουν σχεδιαστεί για να κρατούν τους ανθρώπους εθισμένους. Πολλά παιδιά χειραγωγούνται. Βλέπουν πράγματα στα οποία παιδιά στην ηλικία τους δεν θα έπρεπε να εκτίθενται. Εμπορικά, επιβλαβή… από δολοφονίες μέχρι αυτοτραυματισμούς και αυτοχειρίες. Πιστεύουμε λοιπόν ότι πρέπει να κάνουμε ένα επιπλέον βήμα για την προστασία των παιδιών, χρειαζόμαστε ένα κοινό ευρωπαϊκό όριο ηλικίας για την πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης».
Στόχος, να μην επιτρέπεται η πρόσβαση στο διαδίκτυο για παιδιά ηλικίας κάτω των 16 ετών. Όσον αφορά το ηλικιακό όριο των 13-16 ετών, τότε τα παιδιά ίσως να μπορούσαν να έχουν πρόσβαση με έγκριση των γονέων τους και με πιο φιλτραρισμένο περιεχόμενο, για να προστατευθούν όσο γίνεται από τους κινδύνους του διαδικτύου.
«Δεν θέλουμε να κρατήσουμε τα παιδιά μακριά από το διαδίκτυο, αλλά πρέπει να υπάρχει ασφάλεια, κάτι που δεν ισχύει σήμερα. Προτείνουμε περισσότερα μέτρα, καθώς οι διαδικτυακές πλατφόρμες όπως τις γνωρίζουμε σήμερα δεν είναι ασφαλείς για τα παιδιά μας. Πρέπει να αλλάξει ακόμα και ο σχεδιασμός, για να μην εκτίθενται σε πράγματα που δεν πρέπει».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Έτσι θα μπει μπλόκο στα social media για παιδιά: Πώς θα γίνεται η επαλήθευση ηλικίας
Υπενθυμίζεται ότι στο ευρωπαϊκό πιλοτικό πρόγραμμα για να μπει φραγμός την είσοδο των ανηλίκων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συμμετέχει και η Κύπρος. Ο Υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής Νικόδημος Δαμιανού, εξήγησε στον Alpha πώς θα λειτουργεί.
«Αλλά σήμερα μπορεί να μπει ένας ανήλικος να πει ότι είναι 24 ετών και όχι 14 και η πλατφόρμα θα κλείσει τα μάτια και θα του δώσει πρόσβαση. Αυτό που θα γίνει τώρα είναι ένας μηχανισμός πιλοτικός για να εξετάσουμε πώς με ασφάλεια θα αποστέλλεται η ηλικία του ατόμου το οποίο επιχειρεί να έχει πρόσβαση σε μία πλατφόρμα ή οποιαδήποτε άλλη διαδικτυακή υπηρεσία, ούτως ώστε πέραν πάσης αμφιβολίας αυτή η ηλικία η οποία αποστέλλεται να είναι η σωστή».
Η ιδέα είναι η ενσωμάτωση μιας εφαρμογής, όπως ο Ψηφιακός Πολίτης «την εφαρμογή εκείνη στην οποία μπαίνουμε σαν πολίτης και βάζουμε σε ψηφιακή μορφή την ταυτότητα μας, να έχει ένα μηχανισμό για να στέλνει, ακριβώς αντλώντας από τα συστήματα της κυβέρνησης, την ηλικία του ατόμου στην πλατφόρμα. Αντιλαμβάνεστε ότι αυτό το πράγμα πρέπει να υλοποιηθεί και από την πλευρά των πλατφόρμων, των social media παρόχων».
Δηλαδή αντί ο χρήστης να έχει ελεύθερο πεδίο να συμπληρώσει την ηλικία, πλέον μέσω της διασύνδεσης με την εφαρμογή (πχ. CyLogin), το δεδομένο αυτό θα δίνεται, αφού πρώτα αντληθούν τα στοιχεία από τα συστήματα της κυβέρνησης. Ο μηχανισμός αυτός, θα λειτουργεί τόσο σε συσκευή κινητού, όσο και υπολογιστές.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Απαγόρευση των social media σε παιδιά κάτω των 16 ετών προτείνει ο Δημήτρης Δημητρίου
Την ίδια ώρα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, είχε ανακοινώσει ότι συνυπέγραψε επιστολή με πέντε ακόμη Ευρωπαίους ηγέτες προς την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με στόχο τη θέσπιση ευρωπαϊκής «ψηφιακής ηλικίας ενηλικίωσης» για την πρόσβαση των ανηλίκων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η πρωτοβουλία αυτή στοχεύει στη διαμόρφωση ενιαίων ευρωπαϊκών κανόνων για την ελάχιστη ηλικία πρόσβασης, ενισχύοντας την προστασία των παιδιών από κινδύνους του διαδικτύου, όπως ο κυβερνοεκφοβισμός, η έκθεση σε επιβλαβές περιεχόμενο και οι εθιστικοί αλγόριθμοι.
Να σημειωθεί ότι στο συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες μίλησε και η Laure Bourton-Marmion, Γαλλίδα δικηγόρος και ιδρύτρια του Algos Victima για την προστασία των παιδιών στο διαδίκτυο.
«Δύο ή τρεις γονείς την εβδομάδα τηλεφωνούν ασταμάτητα και μιλάνε για την αγωνία και τον τρόμο τους για αυτά που βλέπουν στο σπίτι, μικρά παιδιά μόλις 10 ετών αναπτύσσουν αϋπνία ή ακόμα και κατάθλιψη, είναι εθισμένα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το TikTok».
Τι μπορεί όμως να κάνει ο νόμος γι’ αυτό; Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για εφαρμογές, που έχουν σχεδιαστεί ακριβώς για να μας κρατούν «γαντζωμένους» πάνω σε αυτές.
«Όταν είσαι ένα μικρό παιδί, βιολογικά δεν είσαι εξοπλισμένος για να επεξεργαστείς το περιεχόμενο που βλέπεις και το δέχεσαι όπως είναι. Αυτό έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχολογία σου, αυτόματα αποκτάς μια έντονη αίσθηση ανησυχίας. Πρέπει να ασκήσουμε πίεση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Δεν υπάρχει εικονική πραγματικότητα, υπάρχει μόνο μία πραγματικότητα. Οι γονείς πρέπει να είναι σε θέση να ειδοποιούν για τους κινδύνους που περιτριγυρίζουν τα παιδιά τους στο διαδίκτυο όταν αντιλαμβάνονται κάτι. Πρέπει να κάνουμε περισσότερα, γιατί αν κάτι είναι κι επίσημα παράνομο, τότε θα πρέπει να ληφθούν και μέτρα».
Με την κα Bourton-Marmion, να τονίζει πως για τα παιδιά η εικονική ζωή μπορεί να έχει την αίσθηση της πραγματικής ζωής, επομένως είναι καθήκον μας να τα προστατεύσουμε.
Το πρόγραμμα «EP: Your Voice, Your Future» συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του προγράμματος επιχορηγήσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στον τομέα της επικοινωνίας. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν συμμετείχε στην προετοιμασία του και δεν φέρει καμία ευθύνη, ούτε και συνδέεται με κάποιο τρόπο με τις πληροφορίες ή τις απόψεις που διατυπώνονται στο πλαίσιο του προγράμματος, για το οποίο οι μόνοι υπεύθυνοι είναι οι συντάκτες, οι ερωτηθέντες, οι εκδότες ή οι φορείς αναμετάδοσης του προγράμματος, σύμφωνα με το ισχύον δίκαιο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν φέρει επίσης καμία ευθύνη για τυχόν βλάβες, άμεσες ή έμμεσες, που ενδέχεται να προκύψουν από την υλοποίηση του προγράμματος.