Joseph Hubertus Pilates: Ο “Genius of the Body” και η διαχρονική αξία της μεθόδου του

Της Στέλλας Νησιώτου*
Ο Joseph Pilates χαρακτηρίστηκε από τους μαθητές και τους κοντινούς του ακόλουθους ως “The genius of the body”. Όσοι είχαν την τύχη να γνωρίσουν τη μέθοδό του, είτε από τον ίδιο είτε από άμεσους διαδόχους του, συμφωνούν απόλυτα με αυτόν τον χαρακτηρισμό. Η ιστορία και η συνεχώς αυξανόμενη δημοτικότητα της μεθόδου επιβεβαιώνουν την ιδιοφυΐα του.
Η Contrology και η παρακαταθήκη της
Ο ίδιος ο Joseph Pilates ονόμασε τη μέθοδό του “Contrology” — ένα ολοκληρωμένο σύστημα εκγύμνασης και ευεξίας, με φιλοσοφία και προσέγγιση που ξεπερνά τη σωματική άσκηση. Σήμερα, εκατό χρόνια μετά τη δημιουργία της, η μέθοδος Pilates εφαρμόζεται παγκοσμίως. Ωστόσο, τίθεται το ερώτημα: έχει διατηρηθεί η αυθεντικότητα της Contrology;
Παρατηρείται μια σταδιακή απομάκρυνση από την αρχική φιλοσοφία, με όρους όπως Functional Pilates ή Clinical Pilates να προκύπτουν συχνά για εμπορικούς ή πρακτικούς λόγους. Αυτές οι προσαρμογές αλλοιώνουν την αντίληψη του κοινού για την πραγματική φύση και τα αποτελέσματα της μεθόδου.
Η σημασία της αυθεντικής εκπαίδευσης
Το Pilates δεν είναι απλώς ένα σύνολο ασκήσεων. Απαιτεί εις βάθος εκπαίδευση, συνέπεια και αφοσίωση. Ένας σωστά εκπαιδευμένος Pilates instructor μπορεί να εφαρμόσει τη μέθοδο σε ποικίλες περιπτώσεις — από αποκατάσταση μέχρι αθλητική απόδοση.
Η εκπαίδευση πρέπει να περιλαμβάνει:
- Ισχυρή θεωρητική βάση (ανατομία, βιομηχανική, ανάλυση κίνησης).
- Πολλές ώρες προσωπικής πρακτικής και διδασκαλίας υπό επίβλεψη.
- Αναγνωρισμένη πιστοποίηση με αυστηρά κριτήρια.
Πιστοποιήσεις και διεθνείς οργανισμοί
Ορισμένοι από τους πιο αναγνωρισμένους φορείς που καθορίζουν πρότυπα εκπαίδευσης είναι:
- Pilates Method Alliance (PMA)
- National Pilates Certification Program (NPCP)
- Παραδοσιακές σχολές όπως: Romana’s Pilates, BASI, Stott, Polestar, Balanced Body, Body Control.
Ώρες Εκπαίδευσης ανά επίπεδο:
- Mat Pilates: 100–200 ώρες
- Ολοκληρωμένη εκπαίδευση (Mat + Εξοπλισμός): 450–600 ώρες
- Comprehensive Certification: 500–1000 ώρες
Η κατάσταση στην Κύπρο
Στην Κύπρο, το επάγγελμα του Pilates instructor δεν είναι θεσμικά κατοχυρωμένο. Παρατηρούνται στούντιο που λειτουργούν με ή χωρίς άδεια από τον αρμόδιο φορέα (ΚΟΑ), χωρίς να γίνεται κανένας έλεγχος όσον αφορά την εκπαίδευση των επαγγελματιών ως πιστοποιημένων εκπαιδευτών Pilates. Αυτό είναι απαράδεκτο, επικίνδυνο για το κοινό και υποβαθμίζει την ποιότητα της μεθόδου.
Δυστυχώς, πολλές “fast-track” εκπαιδεύσεις προσφέρουν επιφανειακή γνώση, δίνοντας πιστοποιήσεις σε επαγγελματίες που δεν έχουν κατανοήσει τη φιλοσοφία της μεθόδου. Το φαινόμενο εντείνεται, καθώς γυμναστές ή φυσικοθεραπευτές προσθέτουν τη μέθοδο στις υπηρεσίες τους, χωρίς επαρκή εκπαίδευση, εκμεταλλευόμενοι τη δημοφιλία της.
Ανάγκη για θεσμική ρύθμιση
Ως Σύνδεσμος Εκπαιδευτών Πιλάτες, ζητούμε τον άμεσο εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας του 1995 ώστε να συμπεριλάβει τις σύγχρονες ειδικότητες και ανάγκες του κλάδου. Έχουμε εκφράσει επανειλημμένα τη θέση μας προς τον ΚΟΑ και το Υπουργείο Παιδείας, όμως παρατηρείται στασιμότητα.
Η επικοινωνία μας με τον Julian Berriman, Διευθυντή της Επιτροπής Επαγγελματικών Προτύπων της Europe Active, επιβεβαιώνει ότι η έλλειψη ρύθμισης επηρεάζει τη βιωσιμότητα των επαγγελματιών και των επιχειρήσεων στον χώρο της φυσικής κατάστασης.
Η Europe Active προτείνει ένα ενιαίο σύστημα επαγγελματικών προσόντων για όλα τα επαγγέλματα φυσικής κατάστασης, συμπεριλαμβανομένου του Pilates Instructor (EQF Level 4), ώστε να διασφαλίζεται η ποιότητα και η ασφάλεια.
Ευρωπαϊκή εικόνα του επαγγέλματος
Σύμφωνα με έρευνα του Συνδέσμου Εκπαιδευτών Άσκησης:
- 51% των χωρών της ΕΕ και ΕΖΕΣ δεν έχουν θεσμική ρύθμιση.
- 39% απαιτούν επαγγελματική πιστοποίηση.
- Μόνο 10% απαιτούν πανεπιστημιακό τίτλο.
Η Κύπρος παραμένει εκτός επίσημου πλαισίου.
Ώρα για δράση
Η θεσμική κατοχύρωση της μεθόδου Pilates στην Κύπρο είναι ζήτημα δημόσιας ασφάλειας, σεβασμού προς τον επαγγελματία και προστασίας του κοινού. Είναι επιτακτική η ανάγκη αναγνώρισης της ιδιαιτερότητας της μεθόδου και της ένταξής της στο σύγχρονο επαγγελματικό πλαίσιο του fitness.
Ας αναλάβουν επιτέλους οι αρμόδιοι φορείς τις ευθύνες τους.
*Η Στέλλα Νησιώτου είναι Πρόεδρος του Συνδέσμου Εκπαιδευτών Πιλάτες (ΣΕΠ)