Mερική συμφωνία για τον μηχανισμό CEF στο Συμβούλιο Ενέργειας στις Βρυξέλλες

Σε μερική συμφωνία σχετικά με τον μηχανισμό Connecting Europe Facility (CEF) του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου 2028-2034 κατέληξαν οι Υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ.
Την Κύπρο εκπροσώπησε ο Υπουργός Μιχάλης Δαμιανός ο οποίος παρουσίασε και τις προτεραιότητες της Κυπριακής Προεδρίας.
Στην ατζέντα ήταν και η προσφάτως ανακοινωθείσα, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δέσμη μέτρων για τα ευρωπαϊκά δίκτυα και σχέση μεταξύ ενέργειας και ασφάλειας.
Ο Προεδρεύων Δανός Υπουργός Λαρς Άαγκααρντ δεν παρέλειψε να δώσει συμβουλές στην Κυπριακή Προεδρία για τη διαχείριση των νομοθετικών φακέλων που αφορούν το χαρτοφυλάκιο της Ενέργειας, καθώς και τη συνεργασία με τους θεσμούς.
Η πρόταση για το CEF παρέχει νομική βάση για επενδύσεις σε διευρωπαϊκές υποδομές μεταφορών και ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της στρατιωτικής κινητικότητας και των διασυνοριακών έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Ο Κύπριος Υπουργός χαιρέτισε την επίτευξη συμφωνίας, δίνοντας έμφαση στις πρόνοιες για την ειδική κατάσταση των νησιωτικών κρατών μελών, την καλύτερη ενσωμάτωση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας, την άρση της ενεργειακής απομόνωσης και τη μείωση των σημείων συμφόρησης στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις.
Συναφώς, υπογράμμισε την ανάγκη για ένα δίκαιο και διαφανές πλαίσιο, το οποίο να λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες όλων των περιοχών.
Ακολούθησε συζήτηση προσανατολισμού σχετικά με τη δέσμη μέτρων για τα ευρωπαϊκά δίκτυα, η οποία ανακοινώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 10 Δεκεμβρίου 2025.
Στόχος της δέσμης είναι ο εκσυγχρονισμός και η επέκταση των ευρωπαϊκών δικτύων για τη στήριξη του γρήγορου εξηλεκτρισμού και να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή, ασφαλή και καθαρή ενέργεια.
Ο Υπουργός υπογράμμισε τη σημασία της ολοκλήρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και της προώθησης έργων διασύνδεσης, επισημαίνοντας παράλληλα την ανάγκη για αναβάθμιση των δικτύων και έγκαιρη υλοποίηση των έργων, με σκοπό την επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων για προσιτές τιμές ενέργειας και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ.
Το όραμα μιας πραγματικής Ευρωπαϊκής Ενεργειακής Ένωσης δεν περιορίζεται σε υποδομές και αγορές και συνιστά μια κοινή δέσμευση ώστε όλα τα Κράτη Μέλη, η βιομηχανία και οι πολίτες να συμμετέχουν ισότιμα στην ενεργειακή μετάβαση, πρόσθεσε.
Συζήτηση με ΝΑΤΟ
Οι «27» αντάλλαξαν απόψεις με την Αναπληρώτρια Γενική Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Ραντμίλα Σεκερίνσκα, σχετικά με το εξελισσόμενο τοπίο της ενεργειακής ασφάλειας, το οποίο συνδέεται ολοένα και περισσότερο με την προστασία κρίσιμων υποδομών σε όλους τους τομείς.
Ο κ. Δαμιανός τόνισε ότι η συνεργασία της ΕΕ και του ΝΑΤΟ είναι σημαντική για να αντιμετωπιστούν οι σύνθετες προκλήσεις , διασφαλίζοντας πάντοτε ότι όλα τα μέλη και των δυο Οργανισμών επωφελούνται ισότιμα.
Υποστήριξε δε, μία συντονισμένη προσέγγιση, βασισμένη σε σταθερό διάλογο, κοινή κατανόηση της κατάστασης και αμοιβαία επωφελή συνεργασία με στόχο την ενίσχυση της ενεργειακής ανθεκτικότητας της Ευρώπης.
Κυπριακή Προεδρία
Στο κλείσιμο της συνεδρίασης, ο Υπουργός παρουσίασε το πρόγραμμα εργασίας της Κυπριακής Προεδρίας στον τομέα της ενέργειας, επισημαίνοντας ότι στόχος μας είναι μία διασυνδεδεμένη, ασφαλής Ενεργειακή Ένωση, που αξιοποιεί πλήρως τις ανανεώσιμες και καινοτόμες πηγές ενέργειας.
Παράλληλα, υπογράμμισε ότι είναι σημαντική η εξασφάλιση προσιτής ενέργειας για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και βιομηχανία, υποστηρίζοντας μία καθαρή και βιώσιμη ενεργειακή μετάβαση.
Καθοριστικός ο ρόλος του CEF
Στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, ο Δανός Yπουργός Κλίματος, Ενέργειας και Υπηρεσιών, Λαρς Άαγκααρντ, τόνισε τον καθοριστικό rόλο του CEF ως ραχοκοκκαλιά της ευρωπαϊκής ενεργειακής υποδομής στην απανθρακοποίηση, την ενεργειακή ασφάλεια και το προσιτό κόστος για νοικοκυριά και βιομηχανία.
Αναφερόμενος στην επόμενη σκυτάλη της Προεδρίας, σημείωσε ότι «η Προεδρία της Κύπρου θα αναλάβει τη δουλειά από εδώ και πέρα», εκφράζοντας την πεποίθηση ότι θα υπάρξει συνέχεια και πρόοδος, ιδίως στο πακέτο για τα δίκτυα.
Μάλιστα, κάλεσε τη μελλοντική Κυπριακή Προεδρία, σε συνεργασία με την Κομισιόν, «να επικεντρωθεί πραγματικά στο πακέτο για τα δίκτυα και να το προωθήσει, ώστε να μπορέσουμε να καταλήξουμε σε συμπεράσματα», τονίζοντας ότι «η ταχύτητα δεν είναι με το μέρος μας» και ότι η Ευρώπη χρειάζεται «σαφή και σταθερά συμπεράσματα για το πλαίσιο ανάπτυξης του ευρωπαϊκού ενεργειακού δικτύου», το οποίο συνδέεται άμεσα και με τα χρηματοδοτικά εργαλεία όπως το CEF.
O Δανός Υπουργός έδωσε επιπλέον συμβουλή που αφορά το κοινοβούλιο, απευθυνόμενος στην επερχόμενη Κυπριακή Προεδρία.
Όπως είπε χαρακτηριστικά, «η πρώτη μου σύσταση θα ήταν να προσπαθήσετε να έχετε μια συμφωνία με το εθνικό σας κοινοβούλιο, ώστε να σας επιτρέψει να εργαστείτε πάνω στα ευρωπαϊκά θέματα», επισημαίνοντας ότι «υπάρχει ακόμη πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει».
Τόνισε ωστόσο ότι ο ρόλος της Προεδρίας δεν είναι μόνο να δίνει πολιτική βαρύτητα στα ευρωπαϊκά ζητήματα, αλλά κυρίως «να αναζητά το κοινό ευρωπαϊκό συμφέρον», προειδοποιώντας πως, παρότι ο διάλογος είναι απαραίτητος, «η ταχύτητα δεν είναι με το μέρος μας» και απαιτείται έγκαιρη κατάληξη σε αποφάσεις.