Politico: Γιατί ο πράσινος κανόνας ΕΕ για αυτοκίνητα το 2035 είναι εφιάλτης για την Κύπρο

Η Κύπρος, μια χώρα χωρίς ουσιαστικό τομέα αυτοκινητοβιομηχανίας, έχει έξι μήνες για να διαπραγματευτεί μια συμφωνία που θα στοχεύει στη διάσωση ενός από τους μεγαλύτερους κλάδους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρίς να υπονομεύσει τους κλιματικούς στόχους του μπλοκ, όπως σημειώνει το Politico. Το κλειδί, προσθέτει το Politico, θα είναι η διαχείριση της σύγκρουσης μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας σχετικά με τα αυτοκίνητα και το κλίμα.
Η σύγκρουση διαφαίνεται έντονη, μετά την παρουσίαση του πακέτου για την αυτοκινητοβιομηχανία από την Κομιισόν στις 16 Δεκεμβρίου, με την ανατροπή της απαγόρευσης των κινητήρων εσωτερικής καύσης το 2035 και την αποκάλυψη νέου κανονισμού που στοχεύει στον καθορισμό εθνικών στόχων για εταιρικούς στόλους μηδενικών εκπομπών – οχήματα που ανήκουν ή μισθώνονται από επιχειρήσεις για επαγγελματική χρήση.
Η αρχική πρόταση της Κομισιόν πυροδότησε θύελλα αντιδράσεων, με τη Γερμανία και το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα να κάνουν λόγο για νίκη, ενώ ομάδες της αριστεράς υποστηρίζουν ότι η ανατροπή ανοίγει ακόμη περισσότερο τον δρόμο για την Κίνα.
Ο επίτροπος για το Κλίμα, Βόπκε Χούκστρα, δηλώνει ότι η Κομισιόν είναι βέβαιη πως η πρόταση για το 2035 θα παραμείνει σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητη στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των θεσμών της ΕΕ. Ωστόσο, τον ρόλο της διαμόρφωσης της τελικής θέσης των εθνικών κυβερνήσεων σε αυτές τις συνομιλίες θα αναλάβει η Κύπρος, όταν την 1η Ιανουαρίου αναλάβει την εξάμηνη εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με το Βερολίνο να υπόσχεται ότι θα πιέσει για περαιτέρω αποδυνάμωση του νόμου και το Παρίσι να ξεκαθαρίζει πως η συνέχιση των πωλήσεων οχημάτων με αποκλειστικά κινητήρες εσωτερικής καύσης μετά το 2035 δεν αποτελεί επιλογή, το εγχείρημα μόνο εύκολο δεν θα είναι.
Η Κύπρος από τη μεριά της δηλώνει ότι θα λειτουργήσει ως έντιμος διαμεσολαβητής. «Η κυπριακή προεδρία στοχεύει στην επίτευξη ενός κειμένου πίσω από το οποίο θα μπορέσουν να συνταχθούν όσο το δυνατόν περισσότερα κράτη-μέλη», ανέφερε εκπρόσωπος της κυπριακής προεδρίας.
Το ενδεχόμενο διαμάχης είναι τεράστιο, επειδή τα διακυβεύματα είναι πολύ μεγάλα.
Ο τομέας της αυτοκινητοβιομηχανίας και οι προμηθευτές του, που αντιπροσωπεύουν το 9% του ΑΕΠ της ΕΕ, αποτελούν έναν κρίσιμο οικονομικό πυλώνα για την ΕΕ. Ωστόσο, αντιμετωπίζει πολλαπλές δυσκολίες: Τον εμπορικό πόλεμο από τις ΗΠΑ, τη στασιμότητα στις πωλήσεις στην Ευρώπη και τον σκληρό ανταγωνισμό από τους κινεζικές ανταγωνίστριες εταιρείες.
Ένα κύμα απολύσεων και έντονων πιέσεων μέσω λόμπινγκ έχει ασκήσει πίεση στην Κομισιόν να δείξει επιείκεια στους φετινούς στόχους εκπομπών και να επανεξετάσει τον νόμο που επιβάλλει ότι από το 2035 θα επιτρέπεται η πώληση μόνο νέων αυτοκινήτων μηδενικών εκπομπών.
Ωστόσο, η αποδυνάμωση του νόμου για το 2035 έρχεται σε σύγκρουση με τους κλιματικούς στόχους της ΕΕ. Το μπλοκ επιδιώκει να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τις μεταφορές κατά 90% έως το 2050 – στόχος-κλειδί για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας έως τα μέσα του αιώνα.
Τα μέτωπα
Οι συζητήσεις πριν από τρία χρόνια για τον αρχικό νόμο του 2035 έφεραν τη Γαλλία και τη Γερμανία αντιμέτωπες, ενώ άλλες πρωτεύουσες επέλεγαν πλευρά ανάλογα με τις δικές τους βιομηχανικές προτεραιότητες.
Το Βερολίνο και οι χώρες της Κεντρικής Ευρώπης διατηρούν την αντίθεσή τους στην απαγόρευση, με έναν συνασπισμό κρατών – Βουλγαρία, Τσεχία, Ιταλία, Πολωνία και Σλοβακία – να ζητά από την Κομισιόν να συμπεριλάβει στην αναθεώρηση του νόμου για το 2035 τα υβριδικά οχήματα με δυνατότητα φόρτισης, τα εναλλακτικά καύσιμα και άλλες εξαιρέσεις.
Το Παρίσι και οι «πράσινοι» σύμμαχοί του, εν τω μεταξύ, ήθελαν πιο αυστηρά μέτρα για την κλιματική αλλαγή.
Όταν η απαγόρευση των κινητήρων εσωτερικής καύσης εγκρίθηκε το 2023, η Κύπρος ψήφισε υπέρ. Το Βερολίνο δεν ήταν ποτέ ιδιαίτερα υποστηρικτικό προς τη νομοθεσία, αλλά τελικά υπέγραψε με κάποια διστακτικότητα.
Όμως, η πολιτική γύρω από το ζήτημα έχει αλλάξει δραματικά τα τελευταία τρία χρόνια. Η νομοθεσία για το κλίμα έχει βγει εκτός μόδας, αποτελώντας πλέον αγαπημένο στόχο των δεξιών και λαϊκιστικών κομμάτων, ασκώντας πίεση στους παραδοσιακούς πολιτικούς να τροποποιήσουν ή να καταργήσουν τα «πράσινα» μέτρα.
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς έκανε εκστρατεία για την πλήρη κατάργηση της απαγόρευσης του νόμου για το 2035, αλλά η συμμαχία του μεταξύ των κεντροδεξιών Χριστιανοδημοκρατών και του κεντροαριστερού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος τον εμπόδισε να υιοθετήσει αυτή τη στάση στις Βρυξέλλες.
Αντίθετα, ο συνασπισμός συμφώνησε τον Νοέμβριο σε μια πρόταση που θα επέτρεπε τα υβριδικά οχήματα και αυτό που ο Μερτς αποκάλεσε «πολύ αποδοτικό κινητήρα εσωτερικής καύσης». Το Βερολίνο διευκρίνισε αργότερα ότι ένας τέτοιος κινητήρας είναι, όπως είπε, «πραγματικά πολύ αποδοτικός».
«Ο κοινός μας στόχος πρέπει να είναι η θέσπιση κανονισμών που ευνοούν την καινοτομία, ναι είναι ανοιχτοί σε όλες τις τεχνολογίες και να επιτυγχάνουν ισορροπία μεταξύ της προστασίας του κλίματος και της βιομηχανικής ανταγωνιστικότητας», ανέφερε ο Μερτς σε επιστολή του προς την Κομισιόν.
Η Γαλλία επίσης αλλάζει τη φιλο-κλιματική της στάση υπό την πίεση των δικών της δυνάμεων που αντιτίθενται στο νόμο για το 2035.
Τον Οκτώβριο, η Γαλλία και η Ισπανία υπέβαλαν πρόταση που θα έδινε στους κατασκευαστές αυτοκινήτων μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά τον στόχο του 2035, αρκεί να πληρούν τις απαιτήσεις σε τοπικό επίπεδο. Τόσο η αναθεώρηση για το 2035 όσο και το μέτρο για τους εταιρικούς στόλους πρόκειται να περιλαμβάνουν σε κάποιο βαθμό ποσοστώσεις για προϊόντα «Κατασκευασμένα στην Ευρώπη».
Η Ιταλία συνεχίζει την έντονη υποστήριξή της για τα βιοκαύσιμα για τους κινητήρες εσωτερικής καύσης, αλλά οι επικριτές υποστηρίζουν ότι η παραγωγή τους σε μεγάλη κλίμακα είναι πολύ ακριβή και ότι δεν είναι τόσο φιλικά προς το περιβάλλον όσο υποστηρίζουν οι υποστηρικτές τους.
Όλη αυτή η κατάσταση θέτει την Κύπρο και τους διπλωμάτες της, για τους οποίους η αυτοκινητοβιομηχανία δεν αποτελεί βασικό ζήτημα, μπροστά σε μια πολιτική μάχη.
Πηγή: skai.gr